Spis treści
Czym jest i jakie właściwości ma gryka?
Gryka (Fagopyrum Mill.) to roślina z rodziny rdestowatych, do której należy 28 gatunków. Naturalnie występuje w południowo-wschodniej Azji. Jej najpopularniejsze gatunki to gryka tartarka(Fagopyrum tataricum) oraz gryka zwyczajna (Fagopyrum esculentum) – uprawiana w Polsce. Z jej ziaren powstają m.in:
- kasza gryczana,
- płatki gryczane,
- mąka gryczana,
- otręby gryczane.
Innym zdrowym produktem, który powstaje na bazie gryki, jest miód gryczany. Działa on odtruwająco i wzmacniająco, polecany jest przy przeziębieniach i chorobach serca. Zastosowanie znajdują też łuski gryki (czyli odpady powstałe przy obróbce nasion), które są używane do wypełniania poduszek.
Dowiedz się więcej: Jaka poduszka do spania jest zalecana dla alergika, a jaka przy problemach ortopedycznych?
Produkty spożywcze na bazie gryki mogą być pomocne w wielu kwestiach zdrowotnych, m.in. w:
- leczeniu alergicznego stanu zapalnego,
- obniżeniu poziomu glukozy w surowicy,
- obniżeniu poziomu cholesterolu,
- hamowaniu proteazy,
- usuwaniu wolnych rodników.
Gryka tatarka, to z kolei gatunek, który uprawiany jest głównie w Azji. Na jej bazie powstaje produkt służący do przygotowania naparu m.in. soba cha, czyli prażone nasion gryki. Wykazują one szereg zdrowotnych właściwości, które zbliżone są do gryki zwyczajnej. Przede wszystkim zwraca się uwagę na jej wpływ na metabolizm, układ trawienny i krwionośny.
Dlaczego warto pić napar z łusek lub prażonych ziaren gryki? Wspiera serce i metabolizm
W Azji herbatka z ziaren gryki jest spożywana od wieków. Doceniana jest ze względu na niezwykłe korzyści zdrowotne, wpływające m.in. na metabolizm i układ sercowo-naczyniowy. Uznawana jest także za napar skuteczny w walce ze stresem i nadprogramowymi kilogramami. Nie bez znaczenia jest także to, że w przeciwieństwie do zielonej herbaty nie zawiera kofeiny.
Napar z gryki dostarcza do organizmu antyoksydantów, w tym rutyny i witeksyny. W szczególności rutynie przypisuje się szereg korzyści zdrowotnych, w tym poprawę przepływu krwi i zapobieganie żylakom i obrzękom nóg. Może również pomóc w poprawie funkcji metabolicznych, takich jak insulinooporność, stan przedcukrzycowy i zespół policystycznych jajników.
Herbatka gryczana jest także bogata w białko roślinne i błonnik, witaminy z grupy B oraz cenne składniki mineralne, takie jak magnez, wapń i potas.
Polscy naukowcy z Olsztyna sprawdzili właściwości herbaty gryczanej, przygotowanej wg chińskiej receptury. Wyniki ich badań zostały opublikowane w International Journal of Food Properties. Wykazały, że herbata z łuski gryki zwyczajnej wykazuje niższą zdolność antyoksydacyjną w porównaniu z zieloną herbatą, co nie zmienia faktu, że nadal pozostaje ona dobrym źródłem rutyny, kwercetyny i C-glukoflawony.
Jak przygotować napar z gryki? Poznaj proste sposoby i popularne dodatki
Istnieje kilka metod przygotowania herbatki gryczanej. Pierwszy to napar ziołowy wytwarzany przez moczenie liści gryki w gorącej wodzie, drugi to herbatka Soba Cha powstająca przez zaparzanie prażonych ziaren gryki tatarki w wodzie.
Prażone ziarna może zalać gorącą wodą (90 stopni Celsjusza) i wypić napar po przestudzeniu. Czas parzenia jest kwestią indywidualną, choć zazwyczaj producenci zalecają 3 do 5 minut. Napar można wzbogacić o dodatki takie jak miód, imbir, cytryna czy cynamon. Ziarna można także zalać zimną wodą.
Napar jest klarowny i ma miodowy odcień, smak herbatki określany jest jako ma orzechowo-czekoladowy. Pozostałe po zaparzeniu nasionka można wykorzystać od przygotowania ciasteczek lub dodać do sałatki czy koktajlu.
Co odróżnia soba cha od herbaty czarnej i zielonej? Dzięki temu, że napar nie zawiera kofeiny, może być spożywany przez dzieci, osoby starsze oraz kobiety w ciąży i karmiące. Może być także podawany o każdej porze dnia, także przed snem.
Napar z łusek gryki zwyczajnej można także przygotować na bazie samych łusek lub łącząc je z liśćmi zielonej herbaty. Należy wymieszać po 2 g każdego z surowców z przegotowaną gorącą wodą (200 ml), zaparzać przez 10 min, a następnie przefiltrować.
Przeciwskazaniem do spożywania herbatki gryczanej są:
- alergia pokarmowa,
- wysoki stopień krzepnięcia krwi,
- zaostrzenie objawów choroby układu pokarmowego.
Źródła:
- Działanie antyoksydacyjne i antyglikacyjne naparu z herbaty gryczanej International Journal of Food Properties
- Health Benefits of Tartary Buckwheat Tea (Soba-Cha) Heal With Food