Spis treści
Czy kombucha jest dobra na jelita?
Fermentowane napoje takie, jak kombucha, zyskują rosnącą popularność ze względu na potencjalne korzyści zdrowotne, w szczególności poprawę zdrowia jelit, regulację mikroflory jelitowej i zwalczenie zaburzeń równowagi metabolicznej.
Kombucha, która jest wytwarzana ze słodzonej herbaty czarnej lub zielonej z dodatkiem symbiotycznych kultur bakterii i drożdży, to napój zawierający cenne związki bioaktywne, takie jak kwasy fenolowe, kwasy organiczne i witaminy.
Pomimo rosnącej konsumpcji kombuchy dokładne działanie na zdrowie człowieka, a zwłaszcza osób z nadmierną masą ciała, nie jest poznane. U ludzi z nadwagą często występują zaburzenia mikroflory jelita grubego wraz ze zmniejszeniem jej różnorodności i osłabieniem bariery jelitowej, co przyczynia się do stanu zapalnego i rozwoju chorób metabolicznych.
Badania na modelach zwierzęcych sugerują, że kombucha może zredukować dysbiozę jelita i poprawić stan tego narządu. Jednak do tej pory nie zweryfikowano działania tego produktu na parametry jelitowe i metabolity we krwi u ludzi, zwłaszcza w połączeniu z niskokaloryczną dietę.
Zajął się tym zespół naukowców z Brazylii, Hiszpanii i Włoch, który po raz pierwszy sprawdził, jak wpływa picie kombuchy z zielonej herbaty podczas odchudzania na kwestie zdrowotne takie, jak:
objawy żołądkowo-jelitowe,
przepuszczalność jelit,
skład mikroflory jelitowej,
zawartość metabolitów w surowicy krwi.
W badaniu opisanym na łamach „Foods” udział wzięły osoby z nadmierną wagą bez chorób metabolicznych czy chronicznych i nieprzyjmujące przewlekle suplementów diety, które nie sięgały regularnie po produkty fermentowane ani herbaty. Miały nadmierną masę ciała (wartości zaczynały się od BMI 27) i zbyt wysoką zawartość tkanki tłuszczowej.
Osoby z grupy kontrolnej stosowały zdrową dietę o zmniejszonej dawce energii, natomiast w drugiej grupie do tego samego menu dodano dzienną porcję 200 ml kombuchy z zielonej herbaty. Napój przygotowano na miejscu, a każda porcja zawierała probiotyki w ilości 1 mld CFU, czyli jednostek tworzących kolonie.
Osoby biorące udział w badaniu utrzymały swoje nawyki związane z aktywnością i jedzeniem przez okres badań, gdy powtarzano testy próbek czy badania ankietowe i antropometryczne.
Jak działa kombucha na odchudzanie i zaparcia?
Po 10 tygodniach badania schudły zarówno osoby z grupy kontrolnej, jak i te pijące kombuchę z zielonej herbaty, a skład ich ciał uległ poprawie. Choć nie zaobserwowano znacznych różnic pod tym względem, w grupie otrzymującej napój postępy dotyczyły oceny funkcjonowania fizycznego, bólu w ciele i ogólnej jakości życia.
U osób stosujących samą dietę odnotowano przy tym pogorszenie ważnych wskaźników zdrowia jelita. Była to zwiększona proporcja laktulozy do mannitolu – wskaźnik nieszczelności jelit, oraz zwiększony poziom zonuliny, białka będącego biomarkerem upośledzenia bariery jelitowej. Kombucha wydaje się więc chronić przez rozwojem takich zmian.
W obu grupach nastąpiło zmniejszenie objawów żołądkowo-jelitowych, ale poprawa była bardziej znacząca pod wpływem picia kombuchy z zielonej herbaty. Korzystne zmiany dotyczyły zwłaszcza występowania twardych stolców i niekompletnego wypróżniania jelit.
Uczestnicy zgłaszali także istotną poprawę konsystencji stolca i częstsze występowanie 4. typu w skali bristolskiej (jeden z dwóch normalnych typów pośród w sumie siedmiu).
Wykryto nieco inne zmiany w mikroflorze jelitowej pod wpływem napoju, a badania krwi wskazały 25 związków przemiany materii, głównie związanych z metabolizmem aminokwasów i kwasów tłuszczowych (składowe budujące odpowiednio białka i tłuszcze). Ich obecność powiązana jest z korzystnym działaniem metabolicznym, przeciwdziałającym otyłości, antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym.
Ze względu na charakter badania przeprowadzono je na niewielkiej grupie w sumie siedemdziesięciu pięciu osób, ale jego siłą jest rygorystyczna konstrukcja oraz wyniki wskazujące na potencjał poprawy zdrowia i jakości życia osób z nadwagą i otyłością.
Ponieważ jednak sklepowa kombucha często jest pasteryzowana, a ze względu na łańcuch dostaw nie dorównuje też świeżej, najbardziej polecanym i najtańszym rozwiązaniem jest przygotowanie napoju w domu.
Kombucha z zielonej herbaty – przepis
Aby zrobić kombuchę z zielonej herbaty, trzeba kupić tzw. grzybek herbaciany nazywany SCOBY, np. w sklepie internetowym (cena ok. 20 zł za grzybek i starter). Warto zwrócić uwagę na informację, na jaką porcję napoju jest przewidziany – zwykle to 2-3 litry.
Jak zrobić kombuchę z zielonej herbaty?
Składniki i akcesoria:
grzybek SCOBY i starter,
3,75 l wody,
1 szkl. cukru,
2 pełne łyżki zielonej herbaty liściastej,
słój o pojemności 4 l,
zamykany zaparzacz do herbaty lub metalowe sitko,
butelki do fermentacji o pojemności w sumie 4 l.
Przygotowanie:
Zagotuj wodę i ostudź do temperatury 80-90 stopni, dodaj zieloną herbatę w zaparzaczu, przykryj i odstaw na 10 min.
Wyjmij zaparzone liście herbaty, dodaj cukier, wymieszaj do rozpuszczenia i odstaw do wystygnięcia.
Gdy herbata osiągnie temperaturę pokojową, wlej ją do wyparzonego słoika o pojemności 4 l, dodaj szkl. startera (kombucha z poprzedniej partii albo z opakowania z grzybkiem) oraz SCOBY.
Przykryj słój czystą ściereczką z gumką i odstaw na 7-10 dni. Po tym czasie próbuj napoju, by uzyskać preferowaną równowagę między słodkim i kwaśnym smakiem.
Gdy kombucha będzie dobra, odlej szklankę jako kolejny starter i schowaj wraz z grzybkiem do lodówki.
Resztę napoju przelej do zamykanej butelki wypełnionej dodatkami smakowymi (np. owoce, sok, zioła, przyprawy korzenne), zamknij szczelnie i odstaw na 3-4 dni.
Gdy kombucha nabierze gazu i smaku (może to potrwać jeszcze kilka dni), schowaj ją w lodówce.
Wstaw nową partię napoju.
Źródła:
Green tea kombucha could transform your gut and boost your weight-loss journey News Medical
The Ultimate Green Tea Kombucha Guide and Recipe Everything Kombucha