Antyczne zboża dla cukrzyków. Te rodzaje ziarna poprawiają glikemię i są polecane w diecie cukrzycowej

Osoba chora na cukrzycę może jeść ryż, kaszę czy płatki, jednak musi trzymać się wytycznych odnośnie wielkości ich porcji i wybierać produkty naturalne. Badania pokazują także, że pewne rodzaje zbóż są bardziej korzystne dla cukrzyka niż inne. Mowa o antycznych zbożach.

Dlaczego antyczne zboża? Gatunki uprawiane od czasów starożytnych i nie poddawane modyfikacjom są znane z wyższych poziomów fitoskładników i błonnika, które są korzystne w cukrzycy. To odmiany niezmieniane od stuleci, czym różnią się od tych współczesnych, uzyskanych po latach 1960., zwłaszcza poprzez manipulację genetyczną.

Jak sugerują wyniki badania opublikowane na łamach „Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases”, trzy z analizowanych rodzajów ziaren mogą zapewniać pozytywne skutki zdrowotne w diecie cukrzycowej.

W ramach pracy naukowcy włoscy z Uniwersytetu Florenckiego ocenili wpływ różnych typów antycznych zbóż na kontrolę cukrzycy typu 2. W analizie 29 randomizowanych badań klinicznych z metaanalizą 13 z nich uwzględniono dane ponad 1,8 tys. osób w wieku średnio 56 lat.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Stronę Zdrowia codziennie. Obserwuj StronaZdrowia.pl!

Większość tej grupy stanowili pacjenci z cukrzycą t. 2, a tylko w jednej pracy badano osoby z cukrzycą typu 1. Uczestnicy żyli z chorobą średnio od 14 lat, przy czym większość kontrolowało swoją chorobę za pomocą doustnych leków albo ich połączeniem ze wstrzykiwaną insuliną.

We wszystkich badaniach sprawdzano czynniki ryzyka sercowego takie, jak masa ciała, poziom glukozy i cholesterolu we krwi. Uwzględniono takie ziarna, jak jęczmień, brązowy ryż i nasiona chia, choć niestety tylko w ok. co czwartym badaniu używano pełnych, nieoczyszczonych ziaren.

Zobacz: Chleb Ezechiela dla cukrzyków i odchudzających się

Praktycznie wszystkie uwzględnione badania (96,5 proc.) wykazały pozytywny wpływ jedzenia antycznych zbóż na różne wskaźniki cukrzycy.

Obniżeniu ulegał poziom:

• insuliny,

• hemoglobiny glikowanej (HbA1c),

• glukozy na czczo,

• stężenia cholesterolu.

Na tle innych zbóż wyróżniał się zwłaszcza owies, który w znacznym stopniu poprawiał glikemię na czczo oraz poziom cholesterolu u osób z cukrzycą typy 2, co jest zgodne z wcześniejszymi ustaleniami.

Brązowy ryż miał szczególnie korzystne działanie na obniżenie stężenia HbA1c oraz wskaźnika masy ciała (BMI), jednak nie wpływał na inne markery poziomu cukru i cholesterolu we krwi.

Są też pewne przesłanki pozwalające wierzyć, że jagły – kasza jaglana i inne postaci, w których dostępne jest to zboże – może zapewniać znaczące korzyści, jeśli chodzi o obniżanie masy ciała, przy czym wymaga to jeszcze potwierdzenia.

Wbrew oczekiwaniom analiza badań nie wykazała istotnego znaczenia nasion chia (szałwii hiszpańskiej) dla wskaźników glukozy, choć przyczyną tej sytuacji mogą być mała liczebność prób badawczych.

Chociaż autorzy pracy wskazują na konieczność prowadzenia dalszych badań w tym temacie i uzyskania bardziej spójnych danych, za wyborem wskazanych ziaren jest też wiele innych faktów i badań naukowych. Wykazano m.in., że zawarte w nich antyoksydanty z grupy flawonoidów i kwasów fenolowych oraz fitosteroli działają przeciwzapalnie i wspierają kondycję układu sercowo-naczyniowego.

Ponieważ są to zboża pełnoziarniste, zawierają całość błonnika i korzystnych związków zawartych w zewnętrznej warstwie nasion. W przypadku owsa znaczenie ma spory udział błonnika rozpuszczalnego w wodzie, który żeluje i spowalnia wchłanianie składników odżywczych. Ma udowodniony wpływ na zmniejszanie skoku poziomu glukozy i insuliny we krwi, a także redukcję cholesterolu LDL we krwi.

Działanie antyoksydacyjne ogranicza zmiany degeneracyjne tkanek związane z hiperglikemią, czyli wysokim poziomem cukru we krwi. Dla najlepszych efektów ziarna powinny być jednak minimalnie przetworzone, a więc nieoczyszczone (pełne), ugotowane w całości al dente i nieodgrzewane. Takie mają bowiem najniższy indeks glikemiczny, co pozwala lepiej kontrolować poziom cukru.

Niezależnie od rodzaju wybieranych zbóż przy cukrzycy należy pamiętać o kontroli ilości spożywanych węglowodanów. Aby miały mniejszy wpływ na glikemię, warto jeść je w posiłkach w połączeniach z innymi zdrowymi produktami. O ile lekarz lub dietetyk nie zaleci inaczej, pół talerza warzyw lub owoców i po ćwierć chudych produktów białkowych oraz gotowanych pełnoziarnistych zbóż to właściwe proporcje w zbilansowanej diecie.

Źródło: Ancient grains linked to improved type 2 diabetes outcomes Medical News Today