Te produkty odpowiadają za rozwój cukrzycy. Zobacz, czym szkodzą sobie Polacy, a co przyczynia się do cukrzycy typu 2 na świecie

Cukrzyca typu 2 jest chorobą cywilizacyjną, która powoduje wiele powikłań i skraca życie pacjentów – źle leczona może odebrać nawet 12 lat. Jej rozwój jest w dużym stopniu związany z dietą, która przyczynia się do nadmiaru kilogramów, a także zawiera pewne produkty spożywcze.

Związek ten zbadali naukowcy z Uniwersytetu Tufts w Bostonie i opisali na łamach „Nature Medicine”. W swojej pracy analizowali modele żywienia osób dorosłych w 184 krajów świata na podstawie danych z lat 1990-2018.

Zobacz: Te emulgatory z przemysłowych produktów zwiększają ryzyko cukrzycy

Na tej podstawie badacze wyróżnili aż 11 dietetycznych czynników rozwoju cukrzycy t. 2 w 30 najbardziej zaludnionych państwach, które działają pojedynczo lub w skojarzeniu ze sobą. Jak się okazuje, „winowajcą” są różne produkty spożywcze w zależności od regionu.

Ogólnie do czynników rozwoju cukrzycy t. 2 zaliczyli oni nadmiar oraz niedobór pewnych pokarmów w diecie:

• niedostateczne spożycie: pełnoziarnistych produktów zbożowych, owoców, orzechów, jogurtów, nasion i nieskrobiowych warzyw,
• nadmierna konsumpcja: oczyszczonej mąki pszennej, białego ryżu, przetworzonego mięsa, nieprzetworzonego mięsa czerwonego, słodzonych napojów, soków owocowych i ziemniaków.

W najliczniej zamieszkanych krajach do cukrzycy spowodowanej nadmierną masą ciała najczęściej przyczyniał się niedobór w diecie owoców, orzechów, nasion i warzyw nieskrobiowych oraz nadmiar soków owocowych.

Związek diety z cukrzycą okazał się silniejszy w przypadku kobiet niż dla mężczyzn, na świecie bardziej sprzyjało mu także życie w mieście niż na wsi, a także wyższy stopień edukacji. Ta ostatnia zależność była jednak odwrotna w krajach o wyższym dochodzie w centralnej części Azji oraz środkowej i wschodniej Europie – tutaj cukrzyca częściej występuje u osób z niższym wykształceniem.

Sprawdź: Leczenie cukrzycy typu 2 według nowych wytycznych. Ułatwienia dla pacjentów diabetologicznych w opiece koordynowanej i zalecenia PTMR

Uwzględnienie tych czynników, a także innych (wiek, płeć, indeks socjodemograficzny poszczególnych krajów), pozwoliło na uzyskanie bardziej precyzyjnych wyników. Ustalono, że rozwój cukrzycy typu 2 jest bardziej związany z nadmierną konsumpcją pewnych produktów (60,8 proc.) niż niedostateczną innych (39,2 proc.).

Do największej liczby przypadków choroby w skali świata przyczyniły się:

• niedobór pełnych ziaren w diecie (26,1 proc.),
• nadmiar oczyszczonej pszenicy i ryżu (24,6 proc.),
• nadmiar przetworzonego mięsa (20,3 proc.),
• nadmiar nieprzetworzonego czerwonego mięsa (20,1 proc.).

Chociaż częstotliwość rozwoju cukrzycy typu drugiego zmniejszała się z wiekiem, najwięcej przypadków w przeliczeniu na milion osób obserwowano dla ludzi w średnim wieku, tj. 45-60 lat.

Najsilniejszy związek między spożyciem oczyszczonych ziaren był widoczny w przypadku Bliskiego Wschodu, Afryki Południowej i Subsaharyjskiej. Nie był on tak wydatny dla białego ryżu w Azji Południowej, Centralnej oraz środkowo-wschodniej Europie, ale dla pszenicy już tak.

W Polsce, a także w Rosji, dominowały inne czynniki – to zbyt duża konsumpcja czerwonego mięsa nawet w nieprzetworzonej postaci oraz wszelkich wędlin, a także ziemniaków.

Przetworzone mięso, a także słodzonych napojów, a niedostateczna ilość pełnoziarnistych wyrobów zbożowych, wykazano jako czynniki procukrzycowe w Ameryce Łacińskiej i w rekonie Karaibów.

W rzeczywistości jedzenie nieprzetworzonego czerwonego mięsa znalazło się na 1. miejscu czynników związanych z największą liczbą zachorowań na cukrzycę globalnie.

Wyniki badania pokazują wyraźnie, co warto zmienić w jadłospisie. Dobrze też pamiętać, że ryzyko stwierdzenia cukrzycy typu II wiąże się nie tylko z jedzeniem konkretnych produktów, ale też ich proporcjami w całej diecie.

Zobacz też: Odpowiednia dieta może wydłużyć życie o 10 lat

Źródło: Global study reveals diet's role in 70% of new type 2 diabetes cases News Medical