Od wielu lat trwa debata o tym czy zdrowsze dla naszego organizmu jest masło czy też margaryna. Wielu stawia na masło nie tylko ze względu na jego walory smakowe. Czy zatem ten tłuszcz można bezkarnie pozywać codziennie, czy też powinniśmy ograniczyć spożycie masła.
Czym jest masło?
Masło składa się w około 80-90 procentach z tłuszczu mlecznego. Występuje w nim około 56 proc. nasyconych kwasów tłuszczowych. Dostępne na rynku polskim masło składa się zazwyczaj z 82 proc. tłuszczu, ok. 16 proc. wody i ok. 2 proc. nietłuszczowych składników stałych. Aż 50 g tłuszczu stanowią tłuszcze nasycone tj. tłuszcz laurynowy, mirystynowy, palmitynowy i stearynowy.
W maśle znajdują się nienasycone tłuszcze, które przekształcają się w niebezpieczne dla zdrowia tłuszcze trans. Dlatego też masło kojarzone jest z negatywnym wpływem na organizm. Jednak warto pamiętać, że te tłuszcze występują naturalnie, a ich działanie nie jest aż tak szkodliwe, jak w przypadku izomerów trans powstających podczas utwardzania tłuszczów roślinnych. Masło prawdziwe spożywane w niewielkich ilościach jest wskazane.
Zobacz
Co zawiera masło?
Według danych amerykańskiego Departamentu Rolnictwa (USDA) dotyczących składu żywności, jedna łyżka masła (14 g) zawiera ok. 102 kalorie i 11,5 g tłuszczu.
- Masło jest również bogate w witaminy A, E, B12 i K, które wspierają odporność i zdrowy wzrok I zdrową skórę.
- Masło zawiera również kwas linolowy (jeden z kwasów tłuszczowych), któremu przypisuje się właściwości przeciwnowotworowe – pomaga ograniczyć ryzyko raka piersi, jelita grubego, żołądka, prostaty i wątroby.
- Masło jest także dobrym źródłem witaminy D.
To dobre strony masła. Niestety jak już wspomnieliśmy wcześniej w maśle są także tłuszcze nasycone, czyli przede wszystkim tłuszcze pochodzenia zwierzęcego. Według American Heart Association (AHA) nie należy spożywać więcej, niż ok. 13 gramów tłuszczów nasyconych dziennie. Spożywanie tłuszczów nasyconych w nadmiarze podnosi poziom "złego" cholesterolu - LDL, co może przyspieszać rozwój miażdżycy, zatorów, zespołów naczyniowych, choroby niedokrwiennej serca oraz udaru mózgu.
Polecamy
Ile masła dziennie można zjeść?
Przyjmuje się, że dorosła, zdrowa osoba może jeść ok. łyżki masła dziennie. Jedna łyżka masła zawiera ok. 7 g wspomnianych tłuszczów nasyconych, czyli połowę limitu dopuszczalnego przez AHA. Trzeba jednak pamiętać, że masło nie jest jedynym źródłem tych tłuszczów w diecie (to także smalec, śmietana, jajka czy mięso). Tłuszcze nasycone nie powinny przekraczać 6 proc. dziennego zapotrzebowania na energię – to przekłada się na wspomniane 13 gramów (w przeliczeniu na kalorie mówimy o 120 kcal).
Kto powinien unikać masła?
Masła nie powinny jeść osoby, które są w grupie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych lub cierpią na zaburzenia lipidowe. Osoby te powinny kupować miękkie margaryny do smarowania pieczywa, a do gotowania używać olejów roślinnych.
Masło i tłuszcze zwierzęce nie powinny dominować w diecie seniorów. Ważne jest, aby osoby starsze spożywały tłuszcze roślinne, które zawierają dużo wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Wszystko dlatego, że pozytywnie one wpływają na sprawność umysłową.
