Spis treści
Gęś, czyli delikatne mięso drobiowe
Mięso gęsi nie jest zbyt popularne w naszym kraju. Mimo że Polska jest jednym z największych w Europie producentów gęsiny, to roczne spożycie na jedną osobę w naszym kraju wynosi tylko 17 g. Jednak nie zawsze tak było, ponieważ wiele lat temu gęsina była bardzo popularnym rodzajem mięsa, które chętnie spożywano na Święto Niepodległości, Boże Narodzenie, a także podczas imprezy sylwestrowej.
Obecnie gęsinę najczęściej jada się w dniu św. Marcina, czyli 11 listopada. Obok gęsi możemy również znaleźć tradycyjne rogale świętomarcińskie, czyli słodką przekąskę z białym makiem i bakaliami.
Ile kalorii ma gęś?
Gęsina to najbardziej kaloryczne mięso drobiowe dostępne w naszym kraju. Ilość kalorii zależy przede wszystkim od rodzaju kawałka – skrzydło będzie bardziej kaloryczne niż np. pierś. Porcja 100 g całej gęsi stanowi źródło ok. 330 kcal, z kolei taka sama porcja skrzydła to 371 kcal, natomiast piersi bez skóry ok. 175 kcal. Dla porównania, taka sama porcja piersi z indyka zawiera 161 kcal, a kurczaka 164 kcal.
Właściwości odżywcze gęsiny
Dodatkowo porcja 100 g gęsi zawiera 20 g pełnowartościowego białka oraz 20 g tłuszczu, z czego 10,25 g stanowią wielonienasycone kwasy tłuszczowe, 2,52 g wielonienasycone kwasy tłuszczowe, a pozostałe 6,87 g nasycone kwasy tłuszczowe.
Co jeszcze zawiera gęsina? Wśród cennych składników odżywczych można również znaleźć (w porcji 100 g):
- witaminę A – 21 mcg,
- witaminę D – 3 jednostki międzynarodowe (IU),
- witaminę E – 1,74 mg,
- witaminę K – 5,1 mcg,
- witaminę B1 – 0,08 mg,
- witaminę B2 – 0,32 mg,
- witaminę B3 – 4,17 mg,
- witaminę B6 – 0,37 mg,
- witaminę B12 – 0,41 mcg,
- sód – 70 mg,
- potas – 329 mg,
- wapń – 13 mg,
- żelazo – 2,83 mg,
- magnez – 22 mg,
- fosfor – 270 mg,
- selen – 21,8 mg,
- mangan – 0,02 mg,
- miedź – 0,2 mg,
- cynk – 2,62 mg.
Sprawdź też: Soczysta pierś z gęsi, idealna na uroczysty obiad. Podajemy prosty przepis
Należy również wspomnieć, że gęsina zawiera spore ilości cholesterolu – porcja 100 g to 91 mg cholesterolu, czyli 30 proc. zalecanego maksymalnego spożycia tego składnika w ciągu dnia. Jednak spożywanie gęsiny 1-2 razy w tygodniu nie wpłynie znacząco na podwyższenie cholesterolu, pod warunkiem, że zostanie zachowany umiar w spożyciu innych produktów bogatych w cholesterol np. czerwonego mięsa, smażonych produktów czy fast foodów.
Czy gęsina jest zdrowa? Właściwości zdrowotne mięsa gęsi
Gęsina, mimo kaloryczności, jest uznawana za zdrowy rodzaj mięsa. Kupując gęsinę, należy zwrócić szczególną uwagę na miejsce hodowli. Warto wybierać mięso z certyfikatem jakości i ekologii, bo dzięki temu mamy pewność, że zwierzęta nie były karmione sztucznymi paszami, a także przy hodowli nie używano specjalnych antybiotyków, których celem jest szybszy wzrost zwierzęcia.
Wiele osób obawia się spożywania gęsi ze względu na wysoką zawartość tłuszczu. Warto jednak wspomnieć, że gęsina faktycznie jest tłusta, jednak większość stanowią jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. To właśnie one sprawiają, że mięso zyskuje cenne właściwości zdrowotne. Jak działają kwasy omega-3 i omega-6? Wśród ich głównych zalet można wymienić:
- działanie przeciwzapalne,
- ochronę układu krążenia,
- obniżanie ciśnienia tętniczego krwi,
- zwiększanie odporności na infekcje,
- obniżanie cholesterolu frakcji LDL oraz trójglicerydów we krwi,
- poprawę kondycji skóry oraz przyspieszanie gojenia się ran.
Dowiedz się więcej: Przepis na pyszna zupę z brukwi na gęsinie
Porcja 100 g gęsi pokrywa aż w 21 proc. dzienne zapotrzebowanie na witaminę B3, czyli niacynę. Związek ten odpowiada między innymi za prawidłową pracę układu nerwowego, a także za poprawę nastroju. Dodatkowo niacyna bierze udział w produkcji krwinek czerwonych, metabolizmie kwasów tłuszczowych, węglowodanów i aminokwasów oraz w łagodny sposób obniża poziom cholesterolu we krwi. Dlatego spożywanie gęsiny polecane jest szczególnie dla osób z zaburzeniami koncentracji i objawami przewlekłego stresu.
Mięso gęsi polecane jest także w przypadku niedokrwistości z niedoboru żelaza. Porcja 100 g pokrywa w 16 proc. dzienne zapotrzebowanie na ten składnik. Warto wspomnieć, że żelazo najlepiej wchłania się przy obecności witaminy C, dlatego spożywając pieczoną gęś, warto skropić ją sokiem z cytryny lub spożyć z plasterkami pomarańczy.
Ważnymi składnikami w gęsinie są również selen i cynk, a porcja 100 g gęsi pokrywa odpowiednio 31 proc. i 17 proc. dziennego zapotrzebowania na te pierwiastki. Selen to silny antyoksydant, który chroni organizm przed działaniem rodników tlenowych, zmniejsza stan zapalny w organizmie, a także spowalnia proces starzenia się komórek, a dodatkowo przyspiesza przemianę materii i zmniejsza uczucie zmęczenia. Natomiast cynk korzystnie wpływa na strukturę skóry, włosów i paznokci – dlatego smalec gęsi często stosowany jest do produkcji naturalnych kosmetyków.
Smalec gęsi na odmrożenia, zmarszczki i stawy
Najczęściej gęsina jest spożywana w postaci smażonej lub pieczonej. Idealnie smakuje z dodatkiem kapusty, rozmarynu i estragonu, a także lampką wytrawnego czerwonego wina. Niewiele osób jednak wie, że smalec gęsi uznawany jest za jeden z najcenniejszych tłuszczy kosmetycznych.
W dawnej medycynie ludowej smalec gęsi stosowano w przypadku przeziębienia i grypy. Zalecano pić pół łyżeczki smalcu, wymieszanego z łyżeczką miodu i połową szklanki ciepłego mleka. Taka mikstura miała przyspieszyć proces zdrowienia i zmniejszyć uciążliwy kaszel.
Fitoterapeuci sugerują również, że smalec gęsi stanowi idealną bazę pod naturalne maści ziołowe. Dodatek oleju rycynowego nada maści charakter rozgrzewający, z kolei lawendowego uspokajający i odprężający, a goździkowego lub cynamonowego lekko przeciwbólowy.
Już nasze babcie używały smalcu gęsiego jako naturalnego środka na odmrożenia skóry. Wystarczyło natrzeć zmarznięte miejsca, aby złagodzić pieczenie i zmniejszyć widoczność pęcherzy.
Sprawdź też: Jak pielęgnować skórę jesienią i zimą, aby nie doszło do odmrożenia?
Wiele kobiet stosuje smalec gęsi na zmarszczki, jednak obecnie nie ma dowodów naukowych na to, że może on zmniejszać ich widoczność. Wykazano jednak, że regularne smarowanie skóry smalcem gęsim sprawia, że staje się ona bardziej gładka, miękka i wyraźnie odżywiona.
Smalec gęsi często stosowany jest również w przypadku bólu stawów. Zawarte w tłuszczu przeciwutleniacze wykazują działanie przeciwzapalne i lekko przeciwbólowe, co rzeczywiście może wspierać leczenie chorób reumatycznych.