Spis treści
Czy herbata zapobiega nowotworom? Tak działa nie tylko ta zielona
W poszukiwaniu sposobów ochrony zdrowia naukowcy zwracają się w stronę naturalnych, często spożywanych produktów roślinnych. Takim jest herbata, która globalnie należy do najczęściej pijanych napojów obok wody. Nie chodzi jednak o herbatę zieloną, tylko czarną – taka jest bowiem preferowana przez ok. 3/4 osób pijących ten napój w Europie.
Rak stanowi obecnie wiodącą przyczyną przedwczesnych zgonów na świecie, a według szacunków do 2030 roku będzie najczęściej diagnozowany wśród czterdziestolatków. Do najbardziej powszechnych nowotworów należą te atakujące płuca, gruczoł piersiowy, jelito grube i prostatę. Picie naparów z fermentowanych liści herbaty chińskiej (Camellia sinensis) może pomóc zmniejszyć tę zachorowalność. Świadczą o tym wyniki badań chińskich, które opublikowano 7 września 2023 r. na łamach pisma „Nutrients”.
Jak czarna herbata wpływa na zdrowie? Co daje picie czerwonej herbaty?
Korzystne działanie na zdrowie ciemnych herbat wynika z zawartości całego wachlarza bioaktywnych związków, które występują naturalnie w surowcu i powstają w procesie ich produkcji. Unikatowy skład i cechy organoleptyczne to wynik aktywności drobnoustrojów.
Czarna herbata to przy tym zielone liście poddane fermentacji i utlenianiu. Rzadziej spożywana, choć ceniona przez niektórych, jest specyficzna czerwona herbata pu-erh. W odróżnieniu od czarnej nie jest utleniana, a fermentacja zapewnia jej złożony, nieco ziemisty aromat i smak oraz szczególne właściwości.
Wśród bioaktywnych substancji obecnych w ciemnych herbatach znajdują się katechiny, kwasy fenolowe, flawonole i alkaloidy. Do tych kluczowych należą polifenole o działaniu antyoksydacyjnym, przeciwzapalnym i przeciwwirusowym, czy aminokwasy takie, jak L-teanina, które wspomagają układ immunologiczny czy pamięć.
Polecamy: Kawa czy herbata – co jest lepsze dla zdrowia? Zobacz wyniki porównania
Teina, która należy do alkaloidów, wspiera natomiast układ krążenia, a związki z grupy polisacharydów poprawiają stan jelita i odporność. Bogatym ich źródłem są dobrej jakości prasowane kostki i gniazdka herbaty czerwonej. Silnym działaniem przeciwutleniającym i antyrakowym wyróżnia się także powstająca podczas fermentacji teabrownina.
Czarna i czerwona herbata na raka
Badania potwierdzają, że składniki ciemnych herbat, mają ewidentne właściwości spowalniające wzrost komórek nowotworowych płuc i wątroby, jak również trzustki, jelita grubego, pęcherza i języka. Co ważne, obecna w herbacie teofilina hamuje ponadto rozwój komórek raka piersi i szyjki macicy.
Mechanizm tego działania opiera się na hamowaniu stanu zapalnego. Szczególnie groźne jest to przewlekłe, które ma niewielkie nasilenie i nie powoduje wyraźnych objawów, jednak często prowadzi do rozwoju raka. Uruchamia bowiem szlak sygnalizacyjny jądrowego czynnika transkrypcyjnego kappaB (NF-kappaB) – a składniki ciemnych herbat go hamują. Co więcej, ten sam szklak często prowadzi do rozwoju chorób autoimmunologicznych, naczyniowych czy cukrzycy.
Herbata pu-erh szczególnie silnie redukuje stan zapalny w jelitach, chroniąc zwłaszcza przed szkodliwymi procesami wywołanymi jedzeniem złej jakości tłuszczów, a także zatrzymując wzrost zmian związanych z rakiem wątrobowokomórkowym.
Antynowotworowe działanie czarnej i czerwonej herbaty wynika z blokowania różnych faz cyklu życia nieprawidłowej komórki, hamowaniu podziałów i powstawaniu przerzutów, a także na wywoływaniu jej zaprogramowanej śmierci (apoptozy). To zasługa związków pochodzących z fermentacji.
Sprawdź też: To jedyna herbata, która zwiększa zagrożenie rakiem. Ryzyko dotyczy przełyku
Fermentowana herbata na odchudzanie i sprawny metabolizm
Herbata pomaga także w walce z otyłością, która jest ważnym czynnikiem rozwoju nowotworów, m.in. jelita grubego i piersi. Niedawno wykazano nawet, że jej redukcja poprzez operację bariatryczną zmniejsza ryzyko zachorowania na raka.
Polecamy: Jaka herbata na odchudzanie? Tak działają różne jej rodzaje
Czarna herbata, a szczególnie czerwona, skutecznie obniża poziom lipidów we krwi, co jest pomocne w prewencji i leczeniu choroby onkologicznej. Efektem tego działanie jest zmniejszenie masy ciała i poprawa lipidogramu u osób z dyslipidemią, jak również niższe zagrożenie rozwojem cukrzycy typu 2.
Picie ciemnej herbaty działa jeszcze na jeden aspekt zdrowia, jakim jest mikroflora jelitowa. Jej składniki wpływają korzystnie na jej skład i pomagają przywrócić równowagę obecnych tam gatunków i zwiększyć ich różnorodność. To prowadzi do poprawy metabolizmu, działania układu odpornościowego. Są jednak osoby, które herbaty powinny unikać, m.in. nadwrażliwe na teinę.
Źródło: Exploring the anti-cancer potential of dark tea News Medical