Spis treści
Grejpfruty – przeciwwskazania do spożycia
Przeciwwskazaniem do sięgania po grejpfruty jest przyjmowanie leków – lista dalej. Owoce te powinni wykluczyć ze swojej diety również niektórzy alergicy, ale nie tylko.
Objawy alergii i nietolerancji pokarmowej, m.in. zawroty głowy, duszności, ból brzucha, zgaga, biegunka, mogą wystąpić też wskutek spożycia konserwantów, którymi pokryta jest skórka handlowych owoców. Choć według zapewnień stosowane rakotwórcze związki nie przenikają do miąższu, nadwrażliwe osoby powinny zrezygnować z jedzenia takich grejpfrutów czy innych cytrusów albo poszukać produktów ekologicznych.
Choć grejpfrut jest zdrowym owocem, bo jest bogaty m.in. w witaminę C, potas, antyoksydanty i błonnik, nie zaleca się jedzenia go w dużych ilościach zwłaszcza kobietom. Zawarte w owocu flawonoidy i furanokumaryny nie są bowiem bez wpływu na gospodarkę hormonalną, co jest niekorzystne zwłaszcza w przypadku jej zaburzeń. Przyjmowane w nadmiarze mogą zakłócić usuwanie estrogenu, czego objawem jest m.in. tkliwość i ból piersi. Przy takich dolegliwościach, a także skłonności do krwawień między miesiączkami i innych zaburzeniach cyklu lepiej z grejpfrutów zrezygnować.
Tym bardziej grejpfruta nie powinno się jeść dużo lub często w przypadku stosowania pigułek antykoncepcyjnych i hormonalnej terapii zastępczej dla kobiet po menopauzie.
Związki z grejpfruta mogą też działać negatywnie w przypadku kardiomiopatii i arytmii serca, a także nowotworów hormonozależnych (np. raka piersi) u kobiet po menopauzie, zwiększając ryzyko rozwoju raka piersi. Nadmiar tych owoców jest także niewskazany przy niedomaganiach wątroby.
Grejpfrut a leki. Z czym nie można łączyć grejpfruta?
Zawarte w soku z grejpfruta flawonoidy i furanokumaryny wchodzą w interakcje z wieloma substancjami leczniczymi, które stosuje się m.in. w leczeniu chorób serca, cukrzycy, infekcji, chorób neurologicznych czy psychicznych. W przypadku aż 43 z nich z 85 na poniższej liście konsumpcja grejpfrutów i picie soku z tych owoców może zagrażać życiu.
Konsekwencje mogą być dramatyczne. Gdy na przykład osoba przyjmująca symwastatynę wypije 200 ml soku grejpfrutowego raz dziennie przez zaledwie trzy dni, może odczuć skutki potrojenia stężenia leku we krwi w postaci uszkodzeń nerek. Tymczasem efektów takich, jak symwastatyna, a także lowastatyna, może nie wywierać fluwastatyna.
Osoby przyjmujące poniższe leki (a także inne, co należy sprawdzić na ulotce) powinny całkowicie zrezygnować ze spożywania grejpfrutów w jakiejkolwiek postaci. Podajemy nazwy, zależne od dawki działania niepożądane i ocenę wysokości ryzyka interakcji.
Leki na serce i krążenia i ryzyko interakcji z grejpfrutem:
amiodarone – wysokie (częstoskurcz serca),
amlodipine – niskie (niedociśnienie, obrzęk obwodowy),
apixaban – wysokie (krwawienie z przewodu pokarmowego),
cilostazol – wysokie (krwawienie z przewodu pokarmowego),
clopidogrel – wysokie (utrata skuteczności),
dronedarone – bardzo wysokie (częstoskurcz serca),
eplerenone – wysokie (hiperkaliemia, poważne arytmie),
ergotamine – bardzo wysokie (gangrena, udar mózgu),
felodipine – średnie (niedociśnienie, obrzęk obwodowy),
losartan – średnie (utrata skuteczności),
manidipine – średnie (niedociśnienie, obrzęk obwodowy),
nicardipine – średnie (niedociśnienie, obrzęk obwodowy),
nifedipine – średnie (niedociśnienie, obrzęk obwodowy),
nimodipine – średnie (niedociśnienie, obrzęk obwodowy),
nisoldipine – średnie (niedociśnienie, obrzęk obwodowy),
nitrendipine – średnie (niedociśnienie, obrzęk obwodowy),
propafenone – średnie (spowolnienie akcji serca, zaburzenia przewodzenia serca),
quinidine – średnie (częstoskurcz serca),
rivaroxaban – średnie (krwawienie z przewodu pokarmowego),
sibutramine – średnie (nadciśnienie),
sildenafil – średnie (niedociśnienie),
tadalafil – średnie (niedociśnienie),
ticagrelor – wysokie (krwawienie z przewodu pokarmowego albo nerek),
vardenafil – średnie (niedociśnienie),
verapamil – wysokie (całkowity blok serca).
Leki hipolipemizujące i ryzyko interakcji z grejpfrutem:
atorvastatin – wysokie rabdomioliza (rozpad mięśni),
lovastatin – bardzo wysokie rabdomioliza (rozpad mięśni),
simvastatin – bardzo wysokie rabdomioliza (rozpad mięśni).
Leki przeciwcukrzycowe i ryzyko interakcji z grejpfrutem:
repaglinide – średnie (hipoglikemia),
saxagliptin – średnie (hipoglikemia).
Leki przeciwko infekcjom i ryzyko interakcji z grejpfrutem:
albendazole – średnie (zawroty głowy, ból głowy, nudności),
artemether – niskie (zwiększona aktywność antymalaryczna),
erythromycin – wysokie (częstoskurcz serca),
etravirine – niskie (wysypka skórna),
halofantrine – bardzo wysokie (częstoskurcz serca),
maraviroc – bardzo wysokie (niedociśnienie ortostatyczna, omdlenia),
praziquantel – średnie (zawroty głowy, ból głowy, patologiczna senność),
primaquine – wysokie (mielotoksyczność),
chininum – wysokie (częstoskurcz serca),
rilpivirine – wysokie (częstoskurcz serca),
saquinivir – niskie (zwiększona aktywność przeciw HIV).
Leki przeciwzapalne i ryzyko interakcji z grejpfrutem:
budesonide – średnie (hiperglikemia),
colchicine – średnie (neutropenia, neuroptia),
methylprednisolone – średnie (hiperglikemia).
Leki wpływające na centralny układ nerwowy i ryzyko interakcji z grejpfrutem:
aprepitant – niskie (senność, ból głowy),
alfentanil – wysokie (depresja oddechowa),
buspirone – wysokie (zawroty głowy, działanie uspokajające),
carbamazepine – niskie (zaburzenia koordynacji),
dextromethorphan – wysokie (halucynacje, patologiczna senność),
diazepam – średnie (działanie uspokajające,
fentanyl – wysokie (depresja oddechowa),
fluvoxamine – średnie (negatywne zmiany nastroju),
ketamine – bardzowysokie (depresja oddechowa),
lurasidone – bardzo wysokie (częstoskurcz serca, niedociśnienie ortostatyczna, omdlenia),
methadone – średnie (depresja oddechowa),
midazolam – średnie (działanie uspokajające),
oxycodone – wysokie (depresja oddechowa),
pimozide – wysokie (częstoskurcz serca),
quazepam – niskie (działanie uspokajające),
quetiapine – wysokie (zawroty głowy, patologiczna senność),
sertraline – średnie (zawroty głowy, patologiczna senność),
triazolam – średnie (działanie uspokajające),
ziprasidone – wysokie (częstoskurcz serca).
Leki onkologiczne i ryzyko interakcji z grejpfrutem:
crizotinib – wysokie (częstoskurcz serca, mielotoksyczność),
cyclophosphamide – średnie (utrata skuteczności),
dasatinib – wysokie (częstoskurcz serca, mielotoksyczność),
erlotinib – wysokie (mielotoksyczność),
everolimus – wysokie (mielotoksyczność, toksyczność dla nerek),
imatinib – średnie (mielotoksyczność),
lapatinib – wysokie (częstoskurcz serca, mielotoksyczność),
nilotinib – wysokie (częstoskurcz serca, mielotoksyczność),
pazopanib – wysokie (częstoskurcz serca, mielotoksyczność),
sorafenib – średnie (mielotoksyczność),
sunitinib – wysokie (częstoskurcz serca, mielotoksyczność),
vandetanib – wysokie (częstoskurcz serca, mielotoksyczność),
venurafenib – wysokie (częstoskurcz serca, mielotoksyczność).
Ze związkami grejpfruta reagować mogą ponadto leki antyhistaminowe, tarczycowe, hamujące wydzielanie kwasu żołądkowego czy niektóre leki hamujące kaszel. Przyjmując farmaceutyki należy więc zachować ostrożność.
Źródła:
Expanded List of Medications That Interact with Grapefruit Canadian Medical Association Journal
When to Eat or Not Eat Grapefruit Verywell Health