Jak złagodzić objawy zapalenia spojówek? Zobacz, na czym polega leczenie, jakie wybrać krople i które domowe sposoby będą pomocne

Zapalenie spojówek to jedna z najpowszechniejszych chorób narządu wzroku, tuż obok zapalenia rogówek. Stan zapalny spojówki często określany bywa mianem zespołu czerwonego oka. Schorzenie miewa różne przyczyny, podobnie jak przebieg i sposób leczenia.

Zobacz także: Uwaga na ten lek – jest zanieczyszczony. Jego użycie zagraża zdrowiu

Stan zapalny dotyczy cienkiej błony śluzowej, która pokrywa część gałki ocznej. Naczynia krwionośne zlokalizowane w spojówce napełniają się wtedy krwią, czego bezpośrednim następstwem jest m.in. świąd i zaczerwienienie oka.

Czytaj także: Łzawienie, pieczenie i swędzenie oczu – to może być alergia. Jak dbać o oczy? Wypróbuj te naturalne sposoby na alergiczne zapalenie spojówek

Wyróżnia się kilka typów zapalenia spojówek, w tym m.in.:

• wirusowe zapalenie spojówek,
• bakteryjne zapalenie spojówek,
• alergiczne zapalenie spojówek.

Gdy zauważymy u siebie pierwsze objawy tej choroby, powinniśmy swoje kroki skierować do okulisty lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Czytaj także: Po tych kroplach do oczu pięć osób straciło wzrok. FDA ostrzega przed „sztucznymi łzami”. Mogą być skażone bakteriami

Zapalenie spojówek zależnie od typu charakteryzuje się innymi symptomami. Istnieje jednak również grupa wspólnych objawów. Wśród nich można wymienić:

• poczucie obecności ciała obcego w oku,
• swędzenie, pieczenie i kłucie oka,
• światłowstręt,
• nadmierne łzawienie z oczu,
• przekrwienie oka (powierzchowne, głębokie lub mieszane),
• wydzielinę z oka (wodnista – przy zapaleniu wirusowym, śluzowa – przy zapaleniu bakteryjnym, ropna – przy ciężkim zapaleniu bakteryjnym, śluzowo-ropna – przy zapaleniach bakteryjnych),
• reakcję spojówkową (grudkową, brodawkową lub opuchliznę).

Wirusowe zapalenie spojówek wywoływane jest zwykle przez adenowirusy lub przez wirus opryszczki pospolitej (HSV); wówczas mamy do czynienia z opryszczkowym zapaleniem spojówek). Zwykle pojawia się ono w okresie jesienno-zimowym i ma stosunkowo łagodny przebieg. Znacznie poważniejsze jest wirusowe zapalenie spojówek u dzieci i osób dorosłych z osłabionym układem immunologicznym (odpornościowym).

Czytaj także: Założyła sztuczne rzęsy i oślepła. Jej oko zmieniło kolor, wstydziła się wychodzić z domu

Co istotne, w początkowym stadium rozwoju choroby stan zapalny obejmuje jedną spojówkę, dopiero po czasie, rozprzestrzenia się na drugie oko. Charakterystyczne objawy zapalenia spojówek o podłożu wirusowym to:

• obrzęk oka,
• świąd oka,
• poczucie obecności ciała obcego w oku,
• wysięk wydzieliny surowiczej z oka.

Czytaj też: Słabszy wzrok jesienią? Nie musisz od razu wymieniać soczewek. Te 5 czynników osłabia wzrok. Jak poprawić ostrość widzenia?

Oprócz tego w bardziej zaawansowanym stadium chorobowym może pojawić się również:

• intensywny ból oka,
• niekontrolowane łzawienie z oka,
• światłowstręt,
• powiększenie węzłów chłonnych w obrębie szyi.

Za bakteryjne zapalenie spojówek, jak sama nazwa wskazuje, odpowiada infekcja bakteryjna, wywoływana m.in. przez gronkowce i paciorkowce. Bakterie te najczęściej dostają się do oka w wyniku uszkodzenia nabłonka rogówki lub spojówki. Produkowane przez nie enzymy uszkadzają okoliczne tkanki, co skutkuje m.in. powstawaniem komórek zapalnych.

Zobacz też: Zmarli po kąpieli w Bałtyku. Zaatakowała ich groźna mięsożerna bakteria

Wyróżnia się dwa typy bakteryjnego zapalenia spojówek:

• Ostre zapalenie spojówek, które charakteryzuje się zaczerwienieniem, łzawieniem i obrzękiem spojówek. Oprócz tego występuje również śluzowo-ropna wydzielina. Co więcej, w przypadku zapalenia spojówek u dzieci, może wystąpić także zapalenie górnych dróg oddechowych.
• Nadostre zapalenie spojówek, które występuje wyłącznie u noworodków i osób aktywnych seksualnie. Charakteryzuje się ono występowaniem śluzowo-ropnej wydzieliny, a także obrzękiem powiek.
• Przewlekłe zapalenie spojówek, które wywoływane jest przez gronkowce. Charakteryzuje się ono: przekrwieniem oczu, reakcją brodawkową i pogrubieniem spojówki.

Alergiczne zapalenie spojówek wywoływane jest przez bezpośredni lub pośredni kontakt z określonym czynnikiem zewnętrznym (alergenem). Szacuje się, że występuje ono u ok. 5-22% populacji. Przy czym w większości przypadków schorzenie to ma charakter sezonowy i ujawnia się w okresie wiosenno-letnim. Wśród najpopularniejszych substancji uczulających można wymienić: roztocze kurzu, naskórki, grzyby, pyłki roślin i produkty spożywcze. Wyodrębnia się różne postacie alergicznego zapalenia spojówek, w tym:

• ostre alergiczne zapalenie spojówek,
• sezonowe alergiczne zapalenie spojówek,
• całoroczne alergiczne zapalenie spojówek,
• wiosenne zapalenie rogówki i spojówki,
• atopowe zapalenie rogówki i spojówki,
• olbrzymio-brodawkowe zapalenie spojówek,
• kontaktowe zapalenie skóry powiek i spojówek.

Zapalenie spojówek u noworodków jest bardzo częstym zjawiskiem. Stan zapalny może rozpocząć się nawet podczas porodu. Może on wynikać ze związków chemicznych aplikowanych do oczu noworodka, z bakterii występujących w kanale rodnym matki, a także z niedrożności przewodu nosowego. Przy czym warto podkreślić, że zapalenie spojówek u dzieci nie jest poważnym stanem chorobowym, ale mimo to wymaga konsultacji okulistycznej. Zbagatelizowanie tego problemu, który objawia się zwykle ropieniem oczu, może skutkować nawet uszkodzeniem narządu wzroku.

W przypadku dzieci starszych zapalenie spojówek jest równie częste, co u osób dorosłych i może ono wskazywać na infekcję wirusową, bakteryjną lub reakcję alergiczną.

Leczenie zapalenia spojówek uwarunkowane jest rozpoznaną przyczyną tej dolegliwości. Każdy z typów tego stanu zapalnego leczy się w inny sposób. Wirusowe zapalenie spojówek diagnozuje się na podstawie okulistycznego wywiadu lekarskiego, a także objawów towarzyszących. Niekiedy do rozpoznania tej choroby wzorku wykorzystuje się także biomikroskop, a w przypadku dalszych trudności z postawieniem diagnozy, wykonuje się testy immunologiczne. Leczenie zapalenia spojówek o podłożu wirusowym polega w głównej mierze na stosowaniu gancyklowiru w formie żelu do oczu (jest to lek dostępny na receptę).

Leczenie zapalenia spojówek o podłożu bakteryjnym polega na antybiotykoterapii, trwającej przez ok. 5-7 dni. Szczególnie pomocny jest antybiotyk w kroplach na zapalenie spojówek. Dodatkowo koniecznie należy dbać o odpowiednią higienę oczu i unikać czynników, które mogą nasilać objawy choroby (m.in. makijażu oczu).

Leczenie alergicznego zapalenia spojówek polega przede wszystkim na ograniczeniu kontaktu z alergenem (czynnikiem uczulającym). Wówczas, gdy jest to niemożliwe, zaleca się wdrożenie leczenia objawowego, przewlekłego i prewencyjnego. Zazwyczaj stosuje się leki na receptę – neomycynę, gentamycynę i anestezynę. Skuteczne mogą być również krople na zapalenie spojówek (np. sztuczne łzy) i żele ochronno-lecznicze.

Przy zapaleniu spojówek bardzo ważne jest leczenie wspomagające, poprzez które należy rozumieć unikanie czynników, które mogą nasilać objawy choroby. Z tego powodu powinniśmy:

• Przestrzegać podstawowych zasad hieny oczu.
• Unikać dotykania oczu.
• Unikać dymu papierosowego, ostrego światła, kąpieli w basenie i opalania w solarium.
• Nie nadwyrężać wzroku np. spędzaniem kilku godzin przed komputerem.
• Unikać alergenów – czynników uczulających (w przypadku występowania alergicznego zapalenia spojówek).
• Nie nakładać makijażu (tymczasowo).
• Nie stosować soczewek kontaktowych (tymczasowo).
• Nawilżać oczy specjalistycznymi środkami np. sztucznymi łzami czy kroplami ze świetlika.

Domowe sposoby na zapalenie spojówek polecane są przede wszystkim na złagodzenie objawów tej choroby narządu wzroku. Większość naturalnych metod ukierunkowanych jest na ograniczenie dotkliwości symptomów zapalenia spojówek. Wśród najpopularniejszych można wymienić:

• Okłady z lodu na zapalenie spojówek. To świetny i niezawodny sposób na zniwelowanie świądu, pieczenia i zaczerwienienia oczu.
• Kompres z nasion kopru na zapalenie spojówek. To rozwiązanie polecane osobom, które uskarżają się na silny ból i opuchliznę oka. Koper charakteryzuje się właściwościami łagodzącymi, ściągającymi i przeciwzapalnymi.
• Surowy ziemniak na zapalenie spojówek. To opcja, która świetnie sprawdzi się w przypadku bardzo podrażnionych i opuchnięty oczu.
• Rumianek na zapalenie spojówek. To sposób, który sprawdzi się w przypadku osób, którym zależy na szybkim usunięciu obrzęku i przekrwienia oczu. Zamiast rumianku można zastosować również świetlik.

Większość kropel do oczu na zapalenie spojówek dostępnych jest na receptę. W swoim składzie zawierają m.in. ofloksacynę - syntetyczny chemiterapeutyk, który charakteryzuje się działaniem przeciwbakteryjnym. Co ważne, preparat ten przeznaczony jest do stosowania miejscowego i wykorzystuje się również przy leczeniu; zapalenia rogówki, jęczmienia i woreczka łzowego. Niemniej jednak należy pamiętać, by nie stosować tych kropel do oczu w ciąży i podczas karmienia piersią.

Bakteryjne zapalenie spojówek leczy się także kroplami do oczu na receptę, które w swoim składzie zawierają: bacytracynę i
neomycynę. Substancje te charakteryzują się szerokim spectrum działania antybakteryjnego. Przy czym podobnie, jak w przypadku preparatów miejscowych z ofloksacyną, przeciwwskazaniem do stosowania tych kropel jest ciąża oraz laktacja.

Skuteczne krople do oczu na zapalenie spojówek dostępne są na receptę. Może je przepisać nie tylko okulista, ale również lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Warto pamiętać, by zawsze stosować je zgodnie z zaleceniami lekarza. W większości przypadków preparatów miejscowych na zapalenie spojówek nie należy stosować dłużej niż 7 dni. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do ich stosowania jest ciąża i karmienie piersią.

Wiele osób zastanawia się nad tym, czy zapalenie spojówek jest zaraźliwe. Trudno jednak udzielić jednoznacznej odpowiedzi na tak zadane pytanie. Dzieje się tak w głównej mierze dlatego, że stan zapalny spojówki może mieć podłoże: infekcyjne (wirusowe, bakteryjne, grzybicze) lub nieinfekcyjne (m.in. alergiczne). Jak można się domyślić wszystkie infekcyjne zapalenia spojówek są zaraźliwe. Przy czym najgroźniejsze są stany zapalne o etiologii wirusowej. Do transmisji wirusa dochodzi przez bezpośredni lub pośredni kontakt z zakażonym przedmiotem.

Zaraźliwe jest również bakteryjne zapalenie spojówek, co często można zaobserwować u noworodków, które nabywają tę chorobę okulistyczną w wyniku przejścia przez kanał rodny matki.

Osoby, które zmagają się z nawracającym zapaleniem spojówek, powinny obligatoryjnie udać się do okulisty na konsultację i wykonać szereg badań profilaktycznych, w tym m.in. badanie wzroku.