Niepłodność

Leczenie niepłodności w Polsce nie jest łatwym zadaniem. Niebawem stanie jest jeszcze bardziej utrudnione, ponieważ w projekcie celów Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025 rząd nie uwzględnił poprawy zdrowia prokreacyjnego. W skrócie oznacza to, że ponad 1,2 miliona polskich par starających się o dziecko pozostanie bez wsparcia rządu przez najbliższe 5 lat.

Każda zmiana godzin funkcjonowania wpływa na nasz biorytm, wywołując objawy jet-lagu. By je odczuć, nie trzeba wcale lecieć na odległy kontynent ani rozpoczynać pracy na nocną zmianę. Szkodliwe jest popychanie i cofanie zegara, nocne życie towarzyskie, a nawet niedosypianie. Skutki manifestują się po długim czasie w postaci wzrostu ryzyka rozwoju przewlekłych chorób. Czym więc konkretnie grożą nam zmiany czasu i jak się przed nimi chronić?

Szkodliwe związki pochodzące z plastiku są dziś wszechobecne i nie da się ich uniknąć, przez co kumulują się w organizmie praktycznie u każdego. Do najgroźniejszych należy bisfenol A (BPA), a także jego pochodne. To substancje o działaniu estrogennym, które zaburzają gospodarkę hormonalną, zmniejszając płodność i podnosząc ryzyko rozwoju raka piersi, jajnika i prostaty. Ratunkiem okazał się jednak koenzym Q10 – naturalny związek niezbędny w każdej komórce ustroju, obecny w mięsie i rybach, a także dostępny jako suplement diety.

Gruczolak przysadki mózgowej należy do najczęściej diagnozowanych nowotworów śródczaszkowych u osób dorosłych. Zmiany zwykle charakteryzują się łagodnym charakterem i nie zawsze doprowadzają do wystąpienia symptomów, mogą też jednak powodować poważne zaburzenia endokrynologiczne, neurologiczne i okulistyczne. Wyjaśniamy, jakie są przyczyny i objawy rozwoju gruczolaka przysadki, na czym polega ich leczenie i jakie są rokowania dla pacjentów.

Endometrioza jest chorobą, w której tkanka podobna do wyściełającego macicę endometrium rozwija się poza tym narządem, przyczyniając się do rozwoju torbieli jajników, zrostów i odległych ognisk, które są przyczyną stanu zapalnego. Powoduje trudne do zniesienia bóle menstruacyjne, ale też m.in. dotyczące kręgosłupa, jelit czy pęcherza moczowego, utrudnia normalne funkcjonowania i powoduje bezpłodność. Choroba stanowi ogromne wyzwanie diagnostyczne i terapeutyczne – rozpoznanie może trwać wiele lat, a leczenie nie prowadzi do likwidacji problemu, ponieważ jest nieuleczalna. Wyjaśniamy, co to jest endometrioza, u kogo występuje, jakie może dawać objawy, w jaki sposób ją wykryć i jakie są metody jej leczenia.

Zespół policystycznych jajników, czyli PCOS, dotyczy od 4 do 12 proc. kobiet w wieku rozrodczym. PCOS określa się również jako zespół wielotorbielowatych jajników, zespół jajników drobnotorbielkowatych albo zespół Steina-Leventhala. Za główną przyczynę jego rozwoju uważa się zaburzenia hormonalne, mające negatywny wpływ na funkcjonowanie jajników. Powstają w nich pęcherzyki, w których dojrzewa komórka jajowa, jednak nie wydostaje się ona do jajowodu, gdzie mogłoby dojść do jej zapłodnienia. W następstwie pęcherzyki obumierają, zamieniając się w drobne torbiele.

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) aż 60 mln par na całym świecie zmaga się – ze stałymi lub tymczasowymi – problemami z płodnością. Ze względu na brak danych statystycznych nie można precyzyjnie określić skali występowania bezpłodności i niepłodności w Polsce. Według szacunków problemy te mogą dotyczyć ok. 3 mln par. Nie bez znaczenia przy tym jest to, że główną przyczyną niemożności zajścia w ciąże jest przewlekły stres, niewłaściwa dieta, a także używki – palenie papierosów i spożywanie alkoholu.

Czkawka to normalny odruch organizmu, zwłaszcza u nowo narodzonych dzieci. U osoby dorosłej występuje dużo rzadziej niż u noworodka, niemowlaka czy u płodu podczas ciąży. Gdy jednak staje się częsta i uporczywa, może świadczyć o poważniejszych problemach i być przyczyną rozwoju dalszych zaburzeń, dlatego wymaga szybkiej diagnozy i odpowiedniego leczenia.

Niewiele kobiet zdaje sobie sprawę, że w pewnym stopniu mogą wpływać na swoją płodność. Tymczasem to cenna wiedza przy świadomym planowaniu ciąży. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu organizmu minimalizuje się ryzyka ewentualnych powikłań w trakcie ciąży i przyszłych problemów zdrowotnych malucha.

Serotonina to neuroprzekaźnik, który bierze udział w regulacji nastroju, apetytu, pamięci czy snu. Ponieważ przyczynia się do utrzymania dobrego samopoczucia i odczuwania błogości, jest też nazywana hormonem szczęścia. Jej działanie w organizmie jest jednak złożone, podobnie jak mechanizmy, które wywołują jej wydzielanie. Niski poziom serotoniny występuje przy depresji i innych zaburzeniach, stąd stosowane terapie mają za zadanie podnieść jej poziom - tak działają m.in. leki z grupy SSRI, czyli inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny. Wyjaśniamy, jakie funkcje związek ten pełni w organizmie, jakie objawy łączą się z jego niewłaściwym stężeniem i w jaki sposób naturalnie podnieść poziom serotoniny.

Endorfiny, które nazywa się hormonami szczęścia, są hormonami ośrodkowego układu nerwowego. Działają przeciwbólowo, odpowiadając też za łagodzenie stresu i odczuwanie satysfakcji. Wydzielają się nie tylko po treningu – to ogólnie znany efekt tzw. euforii biegacza. Ich produkcję w mózgu stymuluje też wiele innych istotnych dla zdrowia czynności – to swoista nagroda za ich podejmowanie. Wyjaśniamy, czym są endorfiny, jak działają, jakie mają znaczenie dla zdrowia i jak pobudzić ich wydzielanie.

LH hormon, czyli lutropina albo hormon luteinizujący, należy do grupy hormonów gonadotropowych, który ma duże znaczenie w prawidłowej pracy organizmu kobiety i mężczyzny. U kobiet luteina odpowiada m.in. za koordynowanie czynności jajników, owulację i wytwarzanie progesteronu, natomiast u mężczyzn stymuluje wydzielanie testosteronu przez komórki Leydiga oraz wpływa na plemniki. Oznaczanie poziomu LH we krwi znajduje zastosowanie w diagnostyce niepłodności męskiej i żeńskiej, a także zaburzeń miesiączkowania u kobiet.

Drenaż limfatyczny to zabieg mający na celu poprawienie krążenia limfatycznego, a tym samym redukcję obrzęków tkanek i stymulację procesów metabolicznych. Masaż limfatyczny jest pomocny w wielu problemów, jednak do jego wykonywania istnieje szereg przeciwwskazań. Wyjaśniamy, na czym polega limfodrenaż, jakie daje efekty, kiedy się go stosuje oraz u kogo jest wskazany, a u kogo nie.

Tabletki antykoncepcyjne to jeden z najskuteczniejszych środków umożliwiających zapobieganie ciąży. Dobór właściwej pigułki wymaga przeprowadzenia wnikliwego wywiadu lekarskiego, a czasami nawet badań. Inne tabletki proponuje się nałogowym palaczkom, a inne kobietom karmiącym piersią. W związku z tym, wybór musi być dokładny, by zastosowana metoda była skuteczna i bezpieczna.

Ból w pachwinie może być wynikiem zarówno niegroźnego przeciążenia bądź urazu, jak i poważnej choroby. Należy wiedzieć, że w bliskim sąsiedztwie pachwiny zlokalizowane jest wiele narządów wewnętrznych, zatem dolegliwości tego typu nie należy lekceważyć. Wyjaśniamy, co najczęściej oznacza ból pachwiny, również ten pojawiający się u kobiet w ciąży i u mężczyzn, oraz jak należy wtedy postępować.

Wpływ zakażenia koronawirusem w ciąży jest obiektem wnikliwych badań, lecz nadal wiele kwestii nie zostało dokładnie wyjaśnionych. Z tego powodu ciężarne powinny dołożyć wszelkich starań, aby uniknąć zakażenia SARS-CoV-2. Podpowiadamy, w jaki sposób chronić się przed COVID-19, czy ciężarne są bardziej narażone na infekcję i ciężki przebieg choroby koronawirusowej, a także jakie objawy powinny zostać skonsultowane ze specjalistą.

To naturalne, że ciężarna ma wiele pytań odnośnie przebiegu ciąży, porodu oraz karmienia piersią. W obecnej sytuacji epidemiologicznej niejasnych kwestii może być znacznie więcej. W artykule wyjaśniamy m.in. czy zakażenie koronawirusem w ciąży wpływa na rozwój płodu, czy niemowlę może zarazić się SARS-CoV-2 od chorej mamy, czy w dobie pandemii możliwe są porody rodzinne, a także czy ciężarna z pozytywnym wynikiem testu na koronawirusa może karmić piersią.

Plemniki, w nomenklaturze medycznej nazywane również spermatozoidami, to gamety męskie, w których zakodowane jest DNA. Co ważne, plemniki chociaż są bardzo żywotne i aktywne, wykazują stosunkowo dużą wrażliwość i w nieprzyjaznych warunkach bardzo szybko giną. Sprawdź, ile żyją plemniki w pochwie kobiety, a ile poza nią!

Anemia to stan, w którym poziom hemoglobiny we krwi spada poniżej normy. Dotyka nie tylko kobiet w ciąży – może mieć rożne przyczyny, a także nasilenie. Choć nieleczona prowadzi do zaburzeń w obrębie całego organizmu, a nawet do śmierci, jej objawy są często ignorowane. Jak więc rozpoznać anemię i na czym polega jej leczenie?

Badania prenatalne są to badania przeprowadzane w trakcie życia płodowego dziecka. Ich podstawowym celem jest kontrola przebiegu ciąży i rozwoju wewnątrzmacicznego płodu. Głównym wskazaniem do wykonania badań prenatalnych jest wiek matki powyżej 35. lat. Wówczas zachodzi stosunkowo wysokie ryzyko wystąpienia wad rozwojowych, które mogą zagrażać życiu i zdrowiu zarówno matki, jak i dziecka. Zobacz, czy badania prenatalne niosą ze sobą ryzyko dla ciężarnej lub płodu.

Uderzenia gorąca to nagle pojawiające się fale gorąca, które przeszywają ciało. Towarzyszy im rumień na twarzy i szyi, a także wzmożona potliwość. Ten objaw najczęściej jest kojarzony z okresem menopauzy, lecz w rzeczywistości może towarzyszyć również chorobom, bardziej lub mniej poważnym. Zobacz, co mogą oznaczać pojawiające się uderzenia gorąca.

Gdy długość życia się wydłuża, rośnie też wiek kobiet, które decydują się na urodzenie dziecka. Badacze z Uniwersytety McMaster sądzą, że opóźni to moment rozpoczęcia menopauzy i może nawet sprawić, że zjawisko przekwitania w końcu zniknie całkowicie.