Bisfenole w żywności, wodzie i przedmiotach codziennego użytku
Plastiki to sztuczne tworzywa wynalezione tak niedawno, że organizm ludzki nie był w stanie wytworzyć efektywnych dróg usuwania zawartych w nim toksycznych związków. Skutkiem jest ich gromadzenie się w tkankach, co prowadzi do szeregu zaburzeń w ich funkcjonowaniu.
Do takich szkodliwych związków zawartych w tworzywach sztucznych i przemysłowych żywicach epoksydowych należą bisfenol A (BPA) i jego pochodne (m.in. BPB, BPS czy BPAF). Są stosowane jako dodatek usztywniający plastik (głównie poliwęglan oznaczany symbolem 7) przy jednoczesnym utrzymaniu jego sztywności i wytrzymałości, a także środek zmniejszający palność oraz składnik funkcjonalny przy produkcji tworzyw, m.in. PVC (polichlorek winylu).
Sprawdź też: BPA z opakowań żywności i plastików sprzyja rozwojowi astmy
Źródłem BPA i podobne związki są opakowania stosowane do żywności i wody, przedmioty codziennego użytku, a także inne elementy, z którymi stykamy się na co dzień.
Największe ilości BPA i pochodnych związków dostają się do organizmu z produktów takich jak:
- opakowania produktów spożywczych,
- zakrętki butelek z wodą,
- wyściółka puszek,
- butle z wodą do dystrybutorów,
- bidony,
- butelki dla niemowląt (obecnie coraz rzadziej),
- talerze, kubki i sztućce wielorazowego użytku,
- paragony sklepowe,
- opakowania kosmetyków,
- soczewki okularowe,
- płyty CD i DVD,
- składniki wypełnień,
- sprzęt medyczny i dentystyczny,
- sprzęt sportowy,
- tusze do drukarek i farby drukarskie,
- wykładziny i obicia,
- lakiery i wykładziny do mebli,
- rury wchodzące w skład instalacji wodnej.
Sprawdź także:
BPA i podobne związki wchłaniają się nie tylko przez układ pokarmowy, ale też przez skórę. Ich przenikanie do żywności jest zwiększone szczególnie w sytuacjach, gdy tworzywa mają kontakt z żywnością tłustą, kwaśną i o odczynie zasadowym, przy podwyższonej temperaturze, podczas ogrzewania w mikrofalówce, a także na skutek zużycia ich powierzchni.
Aby zmniejszyć jego ilość w organizmie, warto unikać przede wszystkim żywności z puszek i gotowych dań, wybierać tkaniny i tworzywa naturalne i wyrzucać paragony ze sklepu, a kupując naczynia wielorazowego użytku zwracać uwagę na oznaczenia na opakowaniu – coraz więcej producentów usuwa BPA ze składu swoich produktów, choć nie wymienia zawartości innych bisfenoli.
Naturalny antyoksydant zmniejsza szkodliwość bisfenoli
Skutkiem nadmiernej ilości bisfenoli w organizmie jest zaburzona praca gruczołów dokrewnych, co nie tylko ogranicza płodność, prowadząc do uszkodzeń komórek rozrodczych i płodu, a także sprzyjając rozwojowi nowotworów hormonozależnych, takich jak rak piersi, macicy, jajnika i prostaty.
Bisfenole działają jak utleniacze, a więc powodują stres oksydacyjny w organizmie, wiążący się z nadprodukcją niszczycielskich wolnych rodników. Uszkadzają one elementy składowe komórek, w tym ich błony i materiał genetyczny.
Środkiem, który przeciwdziała szkodliwości BPA, okazał się koenzym Q10, który występuje w formie 2 związków – ubichinonu i ubichinolu – w każdej komórce organizmu, a konkretnie w mitochondriach, czyli centrach energetycznych. Naturalnym źródłem tego antyoksydantu są mięso i ryby, a dodatkowe ilości można łatwo dostarczyć do ustroju w postaci ogólnie dostępnego suplementu diety.
Jak pokazały badania opisane na łamach „Genetics”, koenzym Q10 odwraca zmiany wyrządzane przez bisfenol. W sytuacjach, gdy z różnych powodów jesteśmy skazani na większe spożycie paczkowanej żywności, można więc sięgnąć po ten związek w tabletkach, choć skuteczne w tym przypadku muszą jeszcze być ustalone przez ekspertów.
Dowiedz się więcej na temat koenzymu Q10:
- Harmful effects of BPA can be reversed by administering coenzyme Q10, News Medical
- Bisphenol A: Food Exposure and Impact on Human Health, Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety
21 kwietnia II tura wyborów. Ciekawe pojedynki
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?