Rajskie jabłuszka – czy są jadalne? Poznaj przepisy na konfitury, kandyzowane jabłuszka i nalewkę z rajskich jabłek. Dlaczego warto je jeść?

Rajska jabłoń, czyli jabłoń ozdobna (Malus pumila Mill.), występuje dziko w Europie, w tym Wielkiej Brytanii i Polsce, od Skandynawii na południe i wschód po Hiszpanię, Grecję i Azję Południowo-Wschodnią. To spory krzew lub niewielkie drzewo z rodziny różowatych, które dorasta zazwyczaj do 4-6 metrów wysokości. Wiosną pokrywa się obficie różnokolorowymi kwiatami, aby jesienią wydać niewielkie, dekoracyjne, jadalne owoce.

Jej uprawa nie jest trudna – lubi zaciszne, osłonięte od wiatru, słoneczne stanowiska oraz żyzną, piaszczysto-gliniastą glebę. Wymaga pielęgnacyjnego przycięcia wczesną wiosną oraz ochrony przed grzybami. Jest odporna na miejskie zanieczyszczenia i mrozy.

Owoce rajskiej jabłoni, nazywane potocznie rajskimi jabłuszkami, zachwycają przede wszystkim apetycznym wyglądem. Są nieduże i mają intensywny kolor – od barwy złocistej po szkarłatną czerwień. Ich smak może jednak rozczarować. O ile ptaki zajadą się nimi z apetytem, dla człowieka są zbyt kwaśne i cierpkie, dlatego nie zaleca się spożywania ich surowych.

Poddanie ich odpowiedniej obróbce termicznej (pieczeniu, gotowaniu, duszeniu), pozbawi owoce nieprzyjemnego posmaku. Należy pamiętać, że wszystkie rośliny z tego rodzaju zawierają w nasionach i często w liściach, cyjanowodór. Jest on trującą substancją, która nie powinna być spożywana w większych ilościach.

Nasiona jabłoni zwykle nie zawierają bardzo dużych ilości cyjanowodoru, ale mimo to ich spożycie powinno być ograniczone. Substancja nie znajduje się miąższu owoców.

Wykazano, że w małych ilościach cyjanowodór stymuluje oddychanie i poprawia trawienie, a także uważa się, że jest korzystny w leczeniu nowotworów. W nadmiarze może jednak powodować niewydolność oddechową, a nawet śmierć.

Choć rajska jabłoń uznawana jest przede wszystkim za roślinę ozdobną, jej owoce nie są pozbawione wartości odżywczych. Większość owoców jabłoni ma podobne właściwości, a zawartość witamin i związków mineralnych niewiele różni się od siebie.

Rajskie jabłuszka zawierają m.in. kwas cytrynowy, mlekowy i bursztynowy oraz pochodne kwasu kawowego, pektyny, składniki mineralne i witaminy. Wyróżnia się wśród nich: tiaminę, ryboflawinę, niacynę i kwas askorbinowy. Zawartość kwasu askorbinowego jest bardzo zróżnicowana i wynosi do 40 mg/100 g.

W medycynie ludowej owoce rajskiej jabłoni używane były przy wzdęciach, pozbywaniu się nadmiaru śluzów, a także wspomagająco przy anemii, zaburzeniach żółciowych i kolce.

Także liście rajskiej jabłoni wykazują działanie lecznicze. Zawierają do 2,4 proc. substancji przeciwbakteryjnej zwanej floretyną. Jest ona przeciwutleniaczem, który m.in. hamuje wzrost wielu bakterii Gram dodatnich i Gram ujemnych.

Rajskie jabłuszka są doskonałym, aromatycznym surowcem do przygotowywania przetworów. Na ich bazie warto usmażyć konfitury lub nastawić nalewkę. Ich walory estetyczne można podkreślić przez kandyzację w cukrze, posłużą wówczas jako dekoracja deserów czy tortów. Upieczone mogą być dodatkiem do dań mięsnych, w szczególności z dziczyzny.

Prosta konfitura z rajskich jabłek
Składniki:

• 1 kg rajskich jabłuszek,
• 1 kg cukru,
• 1 szklanka wody.

Przepis:

1. Jabłuszka umyć i ponakłuwać wykałaczką.
2. Przygotować syrop ze szklanki cukru i szklanki wody.
3. Do gorącego syropu włożyć owoce i odstawić na noc.
4. Zagotować na małym ogniu do czasu, aż jabłuszka zrobią się szkliste.
5. Proces powtórzyć kilkukrotnie, za każdym razem studząc syrop, a następnie dodając więcej cukru.
6. Rozlać do wyparzonych słoików i pasteryzować w piekarniku.

Aromatyczna nalewka z rajskich jabłuszek
Składniki:

• 1 litr spirytusu 65 proc. obj. alko.,
• 1 litr wody,
• 1 kg dojrzałych jabłek rajskich,
• 40 dag cukru.

Przepis:

1. Do gąsiorka wlej 1 litr spirytusu.
2. Jabłka umyj i pokój na ćwiartki pozbawiając je pestek i koszyczków nasiennych.
3. Kilkanaście pestek rozgnieść i wrzucić wraz z owocami do gąsiorka, dobrze zamknąć.
4. Postawić w ciepłym, ciemnym miejscu na dwa tygodnie.
5. Zlać nalewkę przez bibułę filtracyjną.
6. W 1 litrze wody rozprowadzić cukier. Zagotować, wyszumować i ostudzić. Połączyć z nalewką.
7. Ponownie przefiltrować. Rozlać do butelek i odstawić na sześć tygodni.

Dowiedz się więcej: Jak zrobić domową nalewkę? Rady ekspertów pomogą ci stworzyć pyszne trunki

Kandyzowane rajskie jabłuszka do dekoracji deserów
Składniki:

• 1 kg rajskich jabłuszek,
• 75 g cukru,
• ok. 250 ml wody.

Przepis:

1. Jabłuszka umyć i ponakłuwać wykałaczką. Zblanszować w gorącej, a następnie w zimnej wodzie.
2. Przygotować syrop z połowy cukru i szklanki wody. Ostudzić.
3. Włożyć owoce do syropu i zagotować na małym ogniu do czasu, aż jabłuszka zrobią się szkliste. Ostudzić.
4. Proces powtórzyć kilkukrotnie, za dodając stopniowo resztę cukru.
5. Kiedy owoce zrobią się szkliste – wyjąć je, odsączyć i pozostawić do wyschnięcia.
6. Obtoczyć w cukrze i przełożyć do suchych, szczelnych słoików.

Źródła:

• Malus pumila Mill. Indian Medicinal Plants
• Malus pumila Mill. Plants For A Future
• Kuchnia Polska, Elżbieta Adamska, Wydawnictwo Olesiejuk
• Wielka Księga Nalewek, oprac. Jan Rogala, Wydawnictwo Olesiejuk