Spis treści
Właściwości zdrowotne owoców jarzębiny. Na co pomagają?
Jarząb pospolity (Sorbus aucuparia), nazywany zwyczajowo jarzębiną, to popularne drzewo, które spotkamy niemal w całej Polsce. Znane jest przede wszystkim jako źródło pokarmu ptaków oraz jako surowiec używany do robienia jesiennych dekoracji.
Czytaj także: Z tych koralików zrobisz tanie kosmetyki. Wyprasują zmarszczki, zmniejszą worki pod oczami
Jednak oprócz zastosowań estetycznych, owoce jarzębiny mają wiele pożytecznych właściwości. Wykorzystuje się je zarówno w medycynie alternatywnej, jak i kosmetyce oraz w kuchni. Swoje działanie lecznicze zawdzięcza obecności licznych witamin i składników mineralnych, wśród których znajdują się:
- witamina A,
- witamina C,
- witamina K,
- potas,
- magnez,
- miedź.
Owoce zawierają także kwasy organiczne i karotenoidy, przede wszystkim beta-karoten oraz garbniki i substancje goryczkowe. Są dobrym źródłem błonnika rozpuszczalnego.
Jak podaje dr Henryk Różański, w medycynie ludowej owoce jarzębiny są wykorzystywane w leczeniu kamicy nerkowej, cukrzycy, reumatyzmu, zaburzeń metabolicznych i artretyzmu. Zwiększają wydalanie kwasu moczowego. Działają odtruwająco. Zapobiegają hipowitaminozie C. Pobudzają przemianę materii.
Owoce jarzębiny – zastosowanie. Przepis na pyszną i zdrową konfiturę z jarzębiny
Owoce jarzębiny mają wiele zastosowań, najczęściej przygotowuje się z nich nalewki lub słodkie przetwory, które takie jak konfitury. Mogą być one wykorzystywane do smarowania pieczywa, ale także jako dodatek do mięs i serów.
Składniki:
- 1 kg owoców jarzębiny (przebranych, umytych i zamrożonych),
- 1 kg cukru,
- 3 duże, słodkie jabłka,
- 1 łyżka soku z cytryny.
Przygotowanie:
- Owoce umyć na sitku i wrzucić do wrzącej wody, gotować ok. 10 minut.
- Odcedzić, przełożyć do garnka o grubym dnie, zasypać cukrem i zalać dwiema szklanki cukru, gotować na małym ogniu mieszając.
- Jabłka obrać, pokroić w kostkę i skropić sokiem z cytryny, dodać do garnka.
- Po kilku minutach zdjąć garnek z ognia i ostudzić konfiturę. Następnie zagotować i ostudzić jeszcze trzykrotnie, do czasu aż owoce staną się szkliste.
- Rozlać do wyparzonych słoików i pasteryzować w piekarniku.
Kiedy zbierać owoce jarzębiny, aby były dojrzałe i zdrowe?
Owoce jarzębiny bywają dojrzałe już w pierwszej połowie września, ze zbiorami warto jednak poczekać przynajmniej do połowy października, ponieważ wtedy – po pierwszych przymrozkach – będą pozbawione charakterystycznej goryczy. Dojrzałe owoce mają kolor głęboko czerwono-pomarańczowy.
Jarzębina – przeciwwskazania i środki ostrożności. Kto nie powinien jeść jej owoców?
Choć owoce jarzębu są zdrowe, to nie powinny być spożywane na surowo. Zawierają bowiem kwas parasorbowy, który jest trujący. Zjedzenie większej ilości może spowodować przede wszystkim zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym wymioty i biegunkę.
Aby uniknąć skutków ubocznych spożywania jarzębiny, a także pozbyć się jej cierpkiego smaku, owoce należy przed spożyciem poddać obróbce termicznej. Gotowanie, pieczenie i blanszowanie, a także mrożenie, sprawia, że kwas parasorbowy, zostaje unieszkodliwiony do postaci niegroźnego kwasu sorbowego.
Jarzębina, ze względu na zawartość sorbitolu, powinna być spożywana z umiarem. Zjedzenie dużej ilości może skutkować wzdęciami i biegunką. Jedzenia owoców jarzębiny powinny unikać osoby:
- uczulone na jarzębinę,
- z ciężkimi chorobami układu pokarmowego,
- z ciężkimi chorobami nerek,
- z refluksem żołądkowo-przełykowym,
- z trombofilią (skłonnością do patologicznej zakrzepicy),
- z żylakami,
- w stanie po zawale i po udarze,
- z zapaleniem wątroby.
Ich spożywanie nie jest wskazane także przez kobiety w ciąży i karmiące oraz dzieci do 7 r.ż.
Zobacz także: