Orzechy laskowe – kalorie, właściwości i wartości odżywcze. Jaki wpływ na zdrowie mają orzechy laskowe?

Orzech laskowy to jadalny owoc krzewów leszczyny. Poszczególne gatunki tej rośliny mogą nieco różnić się od siebie wielkością lub smakiem owoców, jednak wszystkie mają podobne wartości i właściwości odżywcze. Orzechy laskowe jedzono od najdawniejszych czasów, a krzewy leszczyny uprawiano już w starożytności w Grecji, Azji Mniejszej i Persji. W kolejnych wiekach uprawy upowszechniły się również w krajach Europy i Ameryki.

Czytaj także: Masz dreszcze i „coś cię bierze”? Ten napar postawi cię na nogi. Herbatka z kwiatów leszczyny zmniejszy kaszel i złagodzi objawy menopauzy

Owoce leszczyny dojrzewają od połowy sierpnia do października. Orzechy laskowe powinno się zbierać z ziemi, a nie zrywać z krzaka. Najlepiej przechowywać je w łupinach, ponieważ wtedy zachowują najwięcej cennych wartości odżywczych. Wyłuskane należy trzymać zamknięte w ciemnym, suchym pojemniku. Ciepło i światło powodują, że zdrowe tłuszcze w nich zawarte szybko się utleniają, co pogarsza ich jakość. Warto też sprawdzić, czy orzechy nie mają stęchłego zapachu, który świadczy o tym, że zaatakowała je pleśń.

Zobacz także:Co zamiast bułki tartej? Kapitalne pomysły na panierkę

Orzechy laskowe, podobnie jak wszystkie rodzaje orzechów, nasion i pestek są produktem wysokokalorycznym. Zapewniają jednak tzw. zdrowe kalorie, a więc nie warto ich unikać. 100 g wyłuskanych orzechów dostarcza 628 kcal, 15 g białka, 61 g tłuszczu i 21 g węglowodanów. Zapewniają także sporo błonnika, bo prawie 10 g na 100 gram orzechów.

Zawarty w orzechach tłuszcz nie sprzyja tyciu. Specjaliści prowadzący badania w Szpitalu Klinicznym w Barcelonie oraz na Loma Linda University wykazali, że codzienne spożywanie orzechów nie wpływa na zwiększenie masy ciała. Pomimo wysokiej kaloryczności, orzechy powinny się one znaleźć w diecie osób odchudzających się. Oczywiście w rozsądnych ilościach, za które uważa się ok. 30 g dziennie, co odpowiada małej garści.

Orzechy zwiększają uczucie sytości, dzięki czemu zmniejszają ochotę na niezdrowe przekąski. Zawarte w nich jednonienasycone kwasy tłuszczowe uruchamiają w organizmie procesy przyspieszające spalanie zbędnej tkanki tłuszczowej. Szczególnie podkreśla się pozytywny wpływ orzechów laskowych na spalanie nadmiaru tkanki tłuszczowej zgromadzonej w okolicach brzucha. Zalecana dzienna porcja orzechów to wspomniana garść (30 g).

Orzechy laskowe wyróżniają się wysoką wartością odżywczą. Do najcenniejszych składników, które są w nich zawarte, należą:

• witamina E (tokoferol) – silny przeciwutleniacz, który chroni nienasycone kwasy tłuszczowe i witaminy przed ich utlenieniem, działa przeciwmiażdżycowo i odmładzająco,
• tiamina (witamina B1) – m.in. uczestniczy w przemianach węglowodanów i usuwaniu kwasu pirogronowego z mięśni u osób nieprzystosowanych do wysiłku fizycznego,
• witamina B6 – stanowi element wielu enzymów, które uczestniczą w przemianach białek, węglowodanów i tłuszczów,
• kwas foliowy, (witamina B9) – uczestniczy w przemianach aminokwasów, a także wytwarzaniu czerwonych krwinek,
• żelazo – jest składnikiem hemu, który wchodzi w skład erytrocytów,
• wapń – uczestniczy w regulowaniu gospodarki mineralnej kości,
• magnez – uczestniczy w pracy mięśni oraz serca, zwiększa odporność na stres,
• potas – ważny elektrolit, który dostarczany w odpowiedniej ilości względem sodu, obniża ciśnienie tętnicze krwi,
• cynk — ważny w diecie mężczyzn, ze względu na udział w produkcji spermy i funkcjonowaniu jąder.

Orzechy laskowe to źródło zdrowych nienasyconych kwasów tłuszczowych (szczególnie jednonienasyconych), które przyczyniają się do obniżenia poziomu tzw. „złego” cholesterolu LDL i jednocześnie podnoszą poziom „dobrego” cholesterolu HDL. Tym działaniem wpływają korzystnie na profilaktykę przeciwmiażdżycową oraz choroby układy sercowo-naczyniowego.

Udowodniono, że wysoka zawartość witaminy E oraz witamin z grupy B w diecie pozytywnie wpływa na potencję i płodność. Działanie to tłumaczone jest wpływem na wydzielanie hormonów płciowych, odpowiedzialnych za produkcję plemników.

Według amerykańskich badaczy codzienne spożywanie przez mężczyzn 75 g orzechów (laskowych lub innych gatunków), korzystnie wpływa na jakość spermy.

W medycynie ludowej od lat wykorzystuje się liście oraz korę leszczyny do leczenia żylaków, odleżyn, obrzęków, czyraków, a także ropiejących ran i świerzbu. Napar z leszczyny ma działanie moczopędne, a herbata z tzw. „kotków” jest sprawdzonym środkiem napotnym, przy przeziębieniach. Pomaga też przy biegunce.

Orzechy laskowe uprawiane w Polsce są szczególnie cenne. Według badań z 2003 roku wykazano, że owoce leszczyny uprawianej w chłodniejszym klimacie mają więcej cennych, nienasyconych kwasów tłuszczowych niż te pochodzące z upraw w Europie południowej i zachodniej. Według badań polskich i włoskich naukowców, uprawiane w naszym kraju orzechy zawierają 18 proc. najcenniejszego składnika frakcji kwasów tłuszczowych, podczas gdy orzechy laskowe z upraw w krajach południowych zawierają go 9,74 procent.

Zalet spożywania orzechów laskowych jest bardzo dużo. Dzięki witaminie E wspomagają potencje, pomagają zachować młody wygląd i ładną cerę. Tokoferol jest silnym przeciwutleniaczem, który eliminuje wolne rodniki. Z tego powodu warto, by orzechy laskowe spożywały osoby starsze. 100 g wyłuskanych orzechów laskowych dostarcza 38 mg witaminy E, czyli tyle, ile potrzeba organizmowi przez cztery dni.

Orzechy laskowe dostarczą sporo magnezu (164 mg / 100 g), dlatego wpływają pozytywnie na koncentrację, dobry nastrój i zwiększają odporność na stres. Dzięki zawartości fosforu i wapnia wzmacniają zęby i kości. A z uwagi na wysoką zawartość żelaza, powinny być uwzględnione w diecie osób z anemią oraz sportowców, którzy są narażeni na niedobory tego składnika. Pomagają w leczeniu trądziku i sprzyjają utrzymaniu równowagi wodno-elektrolitowej w organizmie.

Orzechy laskowe zdecydowanie powinny znaleźć się w diecie osób z zaburzeniami lipidowymi i nadciśnieniem tętniczym. Mają one niski indeks glikemiczny (IG 15), dlatego bez obaw mogą je spożywać osoby chore na cukrzycę oraz z innymi zaburzeniami gospodarki glukozowo-insulinowej.

Orzechów laskowych nie powinny unikać kobiety w ciąży. Zawierają one m.in. kwas foliowy i żelazo, czyli składniki bardzo istotne w diecie ciężarnej. Znajdują się one często w preparatach przeznaczonych dla kobiet w ciąży, a można znaleźć je w konwencjonalnych produktach spożywczych.

Pomimo licznych zalet orzechów laskowych, należy pamiętać, że w ich spożyciu wskazany jest umiar, ponieważ są bardzo kaloryczne. 100 g orzechów laskowych pokrywa zapotrzebowanie na mangan w 700 procentach. Pierwiastek ten jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ale przyjmowanie przez długi czas tak dużych dawek, może być przyczyną zaburzeń funkcjonowania układu nerwowego.

Orzechy laskowe mogą powodować alergie. Nie są wskazane dla osób ze stanami zapalnymi jelit, ze względu na wysoką zawartość błonnika pokarmowego.

Orzechy laskowe najlepiej jeść bezpośrednio po rozłupaniu. Świetnie komponują się z potrawami słodkimi, ale wzbogacą też słone i pikantne dania. Idealnie nadają się jako dodatek do ciast np.: szybkiego piernika z kawą i deserów, mogą być również wykorzystywane jako składnik sałatek, czy dodawane do mięs. Z orzechów laskowych można zrobić masło orzechowe, nutellę lub chałwę.

Sprawdź także: Tiramisu z nutellą dla prawdziwych łasuchów. Przepis inspirowany znanym włoskim deserem. Przysmak poleca Plate by Kate

Bardzo cennym źródłem odżywczych składników jest olej z orzecha laskowego. Właściwości takiego oleju przewyższają nawet popularną oliwę z oliwek. Pod względem smaku i wartości odżywczych jest to jeden z najwyższej jakości olejów. Nadaje głęboki smak sałatkom oraz mięsom. Trzeba jednak pamiętać, że aby zachował składniki odżywcze, może być spożywany jedynie na zimno. Po otwarciu należy przechowywać go w temperaturze pokojowej, w zaciemnionym miejscu i nie dłużej niż dwa miesiące.

Można też przygotować nalewkę, której podstawę stanowi orzech laskowy, tzw. leszczynówkę. Spożywana w umiarkowanych ilościach wzmacnia układ nerwowy, może być również pomocna w problemach żołądkowych. Należy pamiętać, że jest to produkt alkoholowy, którego w diecie nie powinno być więcej niż zalecane porcje przez WHO: do 10 g etanolu dla kobiet i 20 g etanolu dla mężczyzn dziennie.