Spis treści
Co to jest witarianizm, czyli dieta raw food?
Witarianizm to sposób odżywiania się surowym jedzeniem, które nie zostało poddane tradycyjnej obróbce termicznej, ani też innym przemysłowym procesom. Jadłospis nazywany też surową dietą albo dietą raw food to najczęściej menu wegańskie.
Produkty w diecie witariańskiej nie mogą być podgrzewane powyżej temperatury 40 stopni Celsjusza, gdyż ulegają wtedy rozpadowi zawarte w nich enzymy, witaminy i antyoksydanty.
Zobacz: Sałatka oczyszczająca jelita – przepis
Idea surowej diety powstała pod koniec osiemnastego wieku, jednak obecnie istnieje wiele jej odmian. W praktyce dieta raw food zawiera jedynie 75-80 procent surowych produktów. Jest to nie tylko wygodniejsze (posiłki często wymagają specjalnego przygotowania), ale też pomaga rozszerzyć wybór spożywanych produktów, by dieta w mniejszym stopniu sprzyjała niedoborom pokarmowym.
W ubiegłym roku o surowej diecie zrobiło się głośno, gdy z powodu niedożywienia i wycieńczenia zmarła stosująca ją influencerka.
Co jedzą witarianie? Jadłospis raw food diet
Witarianie jedzą głównie produkty roślinne, a więc w ich jadłospisie goszczą: warzywa, owoce, orzechy, skiełkowane nasiona, zioła, grzyby.
Surowa dieta powinna być wegańska, ponieważ żywność odzwierzęca nie powinna być jedzona na surowo z powodu zagrożenia zakażeniem bakteriami i zatruciem pokarmowym. Do spożywania na surowo nie nadają się także warzywa takie, jak ziemniaki, bakłażan, bataty, a także warzywa i nasiona strączkowe.
Czytaj też: Tych produktów nigdy nie jedz surowych! Grozi to zatruciem!
Jedzenie w diecie surowej nie może być poddawane ogrzewaniu w wysokiej temperaturze ani procesom takim, jak:
- podgrzewanie w kuchence mikrofalowej,
- naświetlanie,
- rafinacja, czyli oczyszczanie.
W kuchni stosuje się inną obróbkę: miksowanie, wyciskanie soków, dehydratacja (suszenie w niskiej temperaturze), namaczanie i kiełkowanie. Nierzadko wymaga to specjalnych sprzętów, np. blender o wysokiej mocy, wyciskarka wolnoobrotowa, kiełkownica, suszarka (można używać także piekarnika elektrycznego).
Efekty diety witariańskiej
Dieta witariańska zapewnia przeciętnie tylko połowę kalorii standardowej diety, dlatego zapewnia szybkie chudnięcie. Badania określają spadek wagi jako 9 proc. masy ciała w ciągu 3 miesięcy, natomiast wśród osób stosujących ścisły surowy jadłospis dłużej niż przez kilka lat niemal co piąta miała niedowagę.
Niskie dawki kalorii są związane z ograniczonym wyborem pokarmów. Dieta surowa wyklucza całe grupy produktów spożywczych, co jest znaną przyczyną rozwoju niedoborów żywieniowych. Braki dotyczą m.in. witaminy B12, a także innych witamin z grupy B, żelaza, białka, ważnych kwasów tłuszczowych.
Efekty uboczne długotrwałego stosowania diety witariańskiej to zanik miesiączki u kobiet, niska masa kostna i rozwój osteoporozy. To zaburzenia związane z niedoborową dietą, której sprzyja zwłaszcza menu zawierające 90 proc. i więcej surowizny.
Czy surowa dieta jest zdrowa? Opinie ekspertów i przeciwwskazania
Zwolennicy surowej diety podkreślają, że zawiera tylko korzystne produkty i pomaga oczyścić organizm z toksyn, jest wolna glutenu i laktozy i przyjazna planecie, jednak wcale nie jest zdrowa.
W rzeczywistości to dieta niedoborowa i szkodliwa dla wielu ludzi. Dodatkowo, jak każda niskokaloryczna dieta, również sprzyja przybieraniu na wadze po jej zakończeniu, czyli powoduje efekt jojo.
Wcale też nie odchudza tak dobrze, jak się sądzi. W znanym rankingu U.S. News, który co roku wyłania najzdrowszą dietę świata na bieżący rok i inne topowe sposoby żywienia, dieta raw food zdobyła dopiero 13. miejsce jako dieta sprzyjającej szybkiemu spadkowi wagi, zyskując jedynie 23 punkty na 100. Na liście najlepszych diet jest dopiero na 30 miejscu, czyli ostatnim. Uzyskała minus 61,4 punktu!
Czytaj: Najzdrowsza dieta na 2024 rok wybrana. Zobacz wyniki rankingu
Niedoborowa dieta witariańska nie powinna być stosowana przez dzieci i młodzież, kobiety w ciąży i karmiące piersią, osoby starsze, chore i w rekonwalescencji. Przeciwwskazaniem jest także niedowaga lub jedno z zaburzeń odżywiania.
Jeśli już stosować surową dietą, to jako krótką interwencję zmieniającą sposób odżywiania przed wprowadzeniem docelowej, stałej diety. Pomoże oczyścić układ pokarmowy ze złogów, wesprze usuwanie z nadmiaru toksyn i pomoże obkurczyć żołądek, a dodatkowo odzwyczaić się od niezdrowych nawyków. Taki krótki detoks warto stosować nie dłużej niż 2-3 tygodnie.
