Frutarianizm to odmiana weganizmu, czyli diety, w której jada się tylko produkty roślinne. Dieta frutariańska przewiduje jedzenie wyłącznie owoców – tych kwaśnych, słodkich i oleistych, a często również warzyw będących owocami pod względem botanicznym, należących do rodziny psiankowatych i dyniowych.
Frutarianizm – odmiany diety
W niektórych odmianach frutarianizmu można sięgać również po niewielkie ilości produktów z innych grup, takich jak: orzechy i pestki, nasiona zbóż, a dosyć rzadko – również nasiona roślin strączkowych. W ekstremalnych odmianach diety frutariańskiej dopuszcza się jedzenie tylko tych owoców, które same spadły z gałęzi.
Motywacją do takiego wyboru pokarmów jest chęć nieszkodzenia roślinom, chęć uwolnienia się od klasycznego sposobu odżywiania (i gotowania posiłków) lub wiara w korzystne działanie diety frutariańskiej. Zwolennicy frutarianizmu twierdzą, że jest to sposób na zapewnienie sobie zdrowia, jasności myślenia i wysokiego poziomu energii.
Dowiedz się wszystkiego o diecie wegańskiej:
Frutarianizm – jadłospis złożony z owoców
Dieta frutariańska ma swoje zasady:
- owoce powinny zapewniać co najmniej 50 proc. aż do 75 proc całodziennej dawki energii,
- tłuszcze w diecie powinny zapewniać ok. 10 proc. kalorii w diecie,
- w jednym posiłku można łączyć ze sobą tylko owoce jednej kategorii – są podzielone według stopnia kwasowości na kwaśne, półkwaśne i słodkie,
- owoce zawierające tłuszcze oraz sok z cytryny można dodawać do owoców każdego typu,
- po zjedzeniu owoców jednej kategorii należy odczekać co najmniej 45-90 minut, zanim sięgnie się po owoce innego rodzaju,
- owoce można jeść do syta,
- posiłki powinny być regularne,
- należy wypijać dodatkowe ilości wody.
Posiłki frutariańskie mogą zawierać:
- owoce surowe,
- sałatki owocowe,
- owoce suszone,
- musy i pasty,
- koktajle smoothie,
- soki owocowe.
Produkty będące podstawą diety frutariańskiej
Niektóre owoce, jak np. jabłka, jeżyny czy agrest, wraz z dojrzewaniem stają się słodsze. Niemniej przyjmuje się następujący ich podział z uwzględnienie stopnia kwaśności, według którego powinny być łączone: owoce kwaśne, półkwaśne, słodkie i bogate w tłuszcz.
Owoce kwaśne:
- cytrusy,
- ananasy,
- granaty,
- kiwi,
- porzeczki,
- agrest,
- truskawki,
- wiśnie,
- żurawina,
- kwaśne odmiany jabłek.
Owoce półkwaśne:
- jabłka,
- gruszki,
- brzoskwinie,
- śliwki,
- czereśnie,
- maliny,
- jeżyny,
- jagody,
- borówki,
- mango,
- papaje,
- figi.
Owoce słodkie:
- banany,
- winogrona,
- daktyle,
- melony,
- arbuzy,
- morele,
- szarony (kaki).
Owoce bogate w tłuszcz:
- awokado,
- oliwki,
- kokosy,
- duriany – dostępne tylko w klimacie tropikalnym, o intensywnym zapachu, odrażającym dla większości osób.
Produkty dopuszczane w małych ilościach w mniej restrykcyjnych (i korzystniejszych dla zdrowia) odmianach frutarianizmu to najczęściej jedynie botaniczne owoce zaliczane do warzyw, m.in.
- pomidory,
- papryka,
- bakłażany,
- ogórki,
- dynie,
- cukinie,
- patisony.
Dieta frutariańska – wpływ na zdrowie
Gdy owoce są jedzone z umiarem, sprzyjają obniżeniu ryzyka rozwoju cukrzycy (jak również wielu innych chorób cywilizacyjnych). Nie jest jednak wiadomo, czy w sytuacji, gdy stanowią większość diety, nie podnoszą prawdopodobieństwa zachorowania na cukrzycę. Podejrzewa się, że przyczyniają się do powstawania zaburzeń pracy trzustki. Na raka tego narządu umarł jeden z najbardziej znanych frutarian, Steve Jobs.
Dieta frutariańska składa się z owoców przynajmniej w połowie. Tymczasem produkty bogate w cukry proste są uważane za zdrowe tylko jako niewielka część zbilansowanej diety. Według amerykańskiej agencji USDA dla osoby, która jest aktywna przez ok. 30 min dziennie, odpowiednia dawka owoców wynosi 1,5–2 szkl. dziennie. Odpowiednik szklanki owoców to małe jabłko, duża pomarańcza, 8 dużych truskawek, 32 winogrona lub szkl. stuprocentowego soku owocowego lub 1/2 szkl. owoców suszonych.
Dieta frutariańska nie zapewnia wielu niezbędnych składników odżywczych, przyczyniając się do powstawania ich niedoborów. Są to:
- białko,
- tłuszcze, a zwłaszcza kwasy tłuszczowe omega-3,
- witaminy z grupy B, szczególnie B12,
- żelazo,
- cynk,
- wapń.
W związku z tym stosowanie diety frutariańskiej powoduje niekorzystne działania uboczne:
- zmęczenie i niski poziom energii
- bóle i zawroty głowy
- obniżenie odporności
- zaburzenia hormonalne
- rozwój anemii
- rozwój osteoporozy
Względne korzyści, jakie może zapewniać frutarianizm, to utrata masy ciała i brak zaparć. Stosowanie diety frutariańskiej zapewnia zwykle jednak stały efekt przeczyszczający i nadmierny spadek wagi, związany z niezdrowym ubytkiem masy mięśniowej. Mimo to zrzucenie zbędnych kilogramów zwykle będzie zapewniać poprawę lipidogramu krwi.
Dieta frutariańska ma alkaliczny charakter (przeciwdziałający zakwaszeniu organizmu) oraz dostarcza pokaźne ilości przeciwutleniaczy, zwłaszcza witaminy C. Wobec braku innych niezbędnych składników jej stosowanie nie jest jednak uważane za korzystne dla zdrowia.
Sprawdź, które owoce są najbogatsze w witaminę C – rozwiąż quiz „https://stronazdrowia.pl/quiz/6479,quiz_co_ma_wiecej_witaminy_c,q,t.html”
Frutarianizm – wady
Stosowanie diety frutariańskiej wiąże się z koniecznością kupowania pokaźnych ilości różnorodnych owoców, ze względu na ich skażenie środkami uprawy roślin najlepiej ekologicznych. W klimacie umiarkowanym jest to nie tylko drogie i trudne, ale też często niemożliwe. W zimnej części roku również czerpanie energii z samych tylko owoców byłoby niełatwe. Osoby stosujące tą dietę najczęściej żyją w ciepłych krajach, gdzie organizm nie potrzebuje energii na produkcję ciepła, a wszelkich owoców w najświeższej postaci jest pod dostatkiem. Jedzenie samych owoców może stać się monotonne, a przeważnie nie będzie też społecznie akceptowane.
Dieta frutariańska jest uznawana za dietę niezdrową. Z powodu braku poświęconych jej badań stosowanie jej nie jest zalecane.
Tak jak każda dieta eliminacyjna, nie powinna być stosowana przez kobiety w ciąży, karmiące, dzieci i młodzież, a także osoby starsze, przewlekle chore, niedożywione, z niedoborami pokarmowymi, zaburzeniami odżywiania, anemią, osteoporozą, przyjmujące przewlekle leki.
Ze względu na wysoce niezbilansowany charakter, dieta frutariańska nie nadaje się dla osób z zaburzeniami glikemii, m.in. niskim poziomem glukozy we krwi, jak również chorobami metabolicznymi, zwłaszcza insulinoopornością i stanem przedcukrzycowym.
Nie należy stosować jest w zespole policystycznych jajników, przy zaburzeniach hormonalnych, chorobie nowotworowej.
Nie jest też odpowiednia dla osób aktywnych fizycznie.
Osoby, które chciałyby spróbować frutarianizmu, powinny skonsultować tę decyzję z lekarzem.
