Drętwieją Ci ręce? To może być objaw poważnej choroby. Zobacz, co jest powodem oraz jak leczyć cierpnięcie i mrowienie rąk, dłoni i palców

Drętwienie rąk to uczucie ich cierpnięcia przy jednoczesnej utracie czucia, odczuwaniu mrowienia, zesztywnienia, a nawet bólu. Medyczna nazwa takich dolegliwości to parestezje. Jako objawy niespecyficzne mogą wskazywać na wiele chorób lub nieprawidłowych stanów organizmu.

Jeżeli dolegliwości się utrzymują, nasilają lub stają się trudne do zniesienia, nie można odkładać wizyty u lekarza. W niektórych sytuacjach konieczne jest nawet wezwanie pogotowia ratunkowego.

Dowiedz się więcej: Parestezje, czyli mrowienie i drętwienie kończyn. Jakie mają przyczyny i jak je leczyć? Z jakich chorób wynika parestezja rąk, nóg, twarzy?

Drętwienie rąk często ma niegroźne podłoże. Taka dolegliwość może pojawić się w następstwie długotrwałego ucisku na nerwy i naczynia krwionośne. Ma to miejsce np. podczas pracy przy biurku, m.in. gdy łokcie są zbytnio uniesione w górę albo w wyniku spania w niewygodnej pozycji, w której ciało przygniata rękę lub ramię podłożone jest pod głowę. Choć nie są to sytuacje groźne, nieprzyjemne objawy stanowią sygnał, że konieczne są zmiany przyzwyczajeń – inaczej ich następstwem może być przewlekły ból i powikłania.

Sprawdź: Puchnięcie dłoni może być objawem choroby

Drętwienie rąk może być wynikiem stosowania niewłaściwej diety, która doprowadza do wystąpienia niedoboru witamin z grupy B, które są istotne dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, a także wapnia i magnezu, które wpływają nie tylko na przewodnictwo nerwowe, ale również pracę mięśni. Zwiększone zapotrzebowanie na te składniki jest częstym wynikiem spożywania nadmiaru cukru, produktów białej mąki i alkoholu, jak również przewagą w diecie żywności wysokoprzetworzonej, która jest uboga w kluczowe związki odżywcze, a za to obfituje w te kwasotwórcze.

Czytaj też: Co wypłukuje witaminy z grupy B z organizmu? Zobacz, czego nie robić, żeby uniknąć ich niedoborów

Natomiast za drętwienie rąk w ciąży zazwyczaj odpowiada nie tylko niedobór witaminy B6, ale też zmiany hormonalne, które doprowadzają do gromadzenia się wody w organizmie. W ten sposób ciało przygotowuje się do porodu, jednak efektem jest też wystąpienie obrzęków, także w obszarze nadgarstków. Jeżeli obrzęk uciska na nerw pośrodkowy, następstwem będzie właśnie uczucie drętwienia.

Do wystąpienia uczucia drętwienia rąk może ponadto przyczynić się długotrwała ekspozycja na stres i różnego rodzaju zaburzenia lękowe. Wśród innych możliwych niechorobowych przyczyn występowania tego typu dolegliwości należy wymienić zbyt intensywny trening, osłabienie i przemęczenie organizmu. Są to czynniki, które, podobnie jak zła dieta, doprowadzają do wystąpienia niedoboru wymienionych wyżej mikroelementów.

Za drętwienie i mrowienie dłoni i palców często odpowiada zespół cieśni nadgarstka. Dolegliwość ta jest efektem ucisku nerwu pośrodkowego, który przebiega w kanale nadgarstka.

W zespole cieśni nadgarstka charakterystyczne jest drętwienie rąk w nocy. Nieprzyjemne uczucie pojawia się nie tylko w obszarze nadgarstka, ale także kciuka, palca wskazującego, środkowego i w części palca serdecznego.

Schorzenie może doprowadzić do zaniku mięśni kłębu kciuka i wpłynąć na osłabienie chwytu. Leczenie zachowawcze polega na przyjmowaniu leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych i witaminy B6. Celem zmniejszenia obrzęku należy stosować zimne okłady. W niektórych przypadkach wykonywany jest zastrzyk z kortykosteroidów w obszar troczka zginaczy. Zalecane jest stosowanie specjalnej opaski, która pozwala na odciążenie nadgarstka. Dalsze leczenie to fizyko- i fizjoterapia.

Natomiast drętwienie, mrowienie i zaburzenia czucia występujące w obszarze palca serdecznego i małego oraz po wewnętrznej stronie przedramienia mogą wskazywać na zespół rowka nerwu łokciowego. W ramach leczenia w pierwszej kolejności wdrażane jest leczenie farmakologiczne i rehabilitacja. Jeżeli objawy nie ustąpią, konieczna może okazać się interwencja chirurgiczna. 

Drętwienie rąk jest objawem, który może wskazywać na choroby układu krwionośnego, w przebiegu których dochodzi do zaburzenia dopływu krwi do kończyn. Nieprzyjemne uczucie może wskazywać na zmiany miażdżycowe.

Drętwienie lewej ręki, zwłaszcza jeżeli towarzyszy temu silny ból w klatce piersiowej, duszność i lęk, może zwiastować zawał serca. W takiej sytuacji, należy niezwłocznie wezwać karetkę pogotowia.

Sprawdź także: Drętwienie prawej ręki – co oznacza i jak można leczyć ten problem? Kiedy drętwienie palców prawej dłoni wymaga szybkiej pomocy medycznej?

Drętwienie rąk może być spowodowane licznymi chorobami o charakterze neurologicznym. Należą do nich m.in.:

• Niedokrwienny udar mózgu – w następstwie zatrzymania dopływu krwi do mózgu dochodzi do wystąpienia zaburzeń w obszarze czynności mózgowia. W tym przypadku trudno mówić o jednolitym obrazie klinicznym, bo występujące objawy i ich przebieg zależą od lokalizacji i rozległości zmian, stopnia krążenia obocznego i wielkości naczynia, które uległo zamknięciu. Może to być drętwienie, porażenie i niedowład kończyn, a także utrata świadomości i zaburzenia w obszarze czucia. Objawy takie utrzymują się dłużej niż 24 godziny.
• Przemijający atak niedokrwienny – w tym przypadku objawy są zbliżona do tych, jakie występują w niedokrwiennym udarze mózgu. W tym przypadku odczuwane są jednak krócej niż przez dobę. 
• Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – w przebiegu schorzenia u chorego pojawia się gorączka, ból głowy, a także ból i sztywność karku. Inne symptomy to nudności, wymioty, bóle mięśniowo-stawowe, a w ciężkich przypadkach – utrata przytomności. Jednym z powikłań choroby jest porażenie kończyn, doprowadzające do ich drętwienia i osłabienia czucia. 
• Stwardnienie rozsiane – w przebiegu choroby dochodzi do rozwoju zmian w obszarze mózgu i rdzenia kręgowego. Choroba charakteryzuje się zmiennym obrazem klinicznym – u poszczególnych chorych pojawiają się różne symptomy. Wystąpienie poszczególnych objawów jest bowiem uzależnione od tego, jaki obszar ośrodkowego układu nerwowego uległ chorobowym zmianom. Do najczęściej występujących dolegliwości są parestezje i drętwienie kończyn. 
• Epilepsja, czyli padaczka – nie jest jednostką chorobową, a zespołem objawów o charakterze somatycznym, wegetatywnym i psychopatologicznym, który charakteryzuje się wieloczynnikowym podłożem. Najbardziej charakterystycznym objawem choroby są spontaniczne napady padaczkowe, które można podzielić na częściowe, uogólnione i niesklasyfikowane. W napadach częściowych pojawia się ból, mrowienie i drętwienie kończyn. 
• Zespół Guillaina-Barrego – jest jedną z najczęściej występujących chorób spowodowanych uszkodzeniem nerwów obwodowych. Etiologia schorzenia nie została do końca poznana. Najwięcej zwolenników ma teoria wskazująca na jej podłoże autoimmunologiczne. Objawy kliniczne są uzależnione od typu schorzenia. W pierwszej fazie zespołu Guillaina-Barrego najczęściej pojawia się uczucie drętwienia i mrowienia kończyn, a nieco później rozwija się ich niedowład.
• Neuropatia polekowa, cukrzycowa i alkoholowa – w przebiegu schorzenia dochodzi do uszkodzenia nerwów obwodowych, co jest następstwem stanu zapalnego, rozwijającego się w tym obszarze. W większości nerwów obwodowych zlokalizowane są włókna czuciowe i ruchowe. Ich uszkodzenie skutkuje wystąpieniem uczucia mrowienia, drętwienia i kłującego bólu kończyn, jak i do osłabienia lub porażenia mięśni.
• Rak mózgu – obraz kliniczny raka mózgu zależy przede wszystkim od obszaru, który zajął nowotwór. Jeżeli guz zlokalizowany jest w sąsiedztwie kory mózgowej, objawem może być zarówno drętwienie i drżenie rąk, jak i napady padaczkowe.

Drętwienie rąk może być objawem schorzeń narządu ruchu i chorób zapalnych o charakterze reumatycznym. To m.in.:

• Uraz typu smagnięcie biczem – pojęcie to odnosi się do uszkodzenia szyjnego odcinka kręgosłupa, będącego następstwem urazu. Najczęściej powstaje w efekcie wypadku komunikacyjnego i często nie wiąże się z występowaniem innych objawów. Gdy np. w efekcie gwałtownego szarpnięcia lub uderzenia w pojazd dochodzi do uszkodzenia więzadeł i mięśni, pojawia się drętwienie i mrowienie rąk nasilające się podczas ruchu.
• Choroba zwyrodnieniowa szyjnego odcinka kręgosłupa – drętwienie, zaburzenia czucia, a czasami także ból to częsty efekt ucisku wywieranego na zakończenia nerwowe przez wyrośla kostne lub uwypuklony krążek kręgowy (dysk). Na początku symptomy pojawiają się przede wszystkim podczas poruszania się. Z czasem pojawiają się też jednak podczas spoczynku. 
• Choroba Pageta – to choroba o podłożu genetycznym lub wirusowym doprowadzająca do wystąpienia zmian w strukturach kości, ich osłabienia i w konsekwencji – zniekształcenia. Wśród wczesnych objawów należy wymienić ból w obszarze kości i stawów oraz drętwienie kończyn górnych.
• Toczeń rumieniowaty układowy – jest chorobą autoimmunologiczną o charakterze układowym, czyli obejmującą wiele narządów i tkanek. Jeżeli patologiczny stan rozwinie się w obwodowym i w ośrodkowym układzie nerwowym, jednym z objawów będzie mrowienie i drętwienie kończyn. 
• Reumatoidalne zapalenie stawów – ta przewlekła choroba o podłożu autoimmunologicznym obejmuje wiele układów i wywołuje różne symptomy. Najbardziej charakterystyczne są dolegliwości ze strony narządu ruchu. Drętwienie rąk jest w tym przypadku spowodowane uszkodzeniami w obszarze układu nerwowego, doprowadzającymi do wystąpienia mono- i polineuropatii. 

Drętwienie rąk jako objaw chorobowy należy leczyć przyczynowo – konieczne jest usunięcie stanu, który doprowadza do odczuwania dolegliwości. Uporczywe objawy można też łagodzić domowymi sposobami, jednak nie należy traktować ich jako substytutu właściwego leczenia.

W pierwszej kolejności należy zadbać o właściwą dietę, obfitującą w warzywa i owoce, orzechy, ryby i chude mięso. Warto ograniczyć spożycie słodyczy, kolorowych napojów, fast foodu i alkoholu, a także kawy i mocnej czarnej herbaty, które sprzyjają nadmiernej utracie magnezu z organizmu.

W zwalczaniu mało nasilonych objawów i zapobieganiu drętwienia rąk pomocna jest też aktywność fizyczna. Zalecane są m.in.ćwiczenia rozciągające i wzmacniające odpowiednie grupy mięśni. Warto przy tym pamiętać, że ich wykonywanie powinno być poprzedzone konsultacją lekarską.

Mięśnie nadgarstka należy rozciągać, opierając dłonie o stół z palcami skierowanymi ku sobie. Następnie należy obracać dłonie w kierunku ciała.

Kolejne ćwiczenie pozwoli wzmocnić mięśnie grzbietu i poprawić krążenie krwi w kończynach górnych. Należy usiąść na krześle z nogami zgiętymi pod kątem prostym, utrzymując wyprostowane plecy i ich nie opierając. Następnie należy chwycić oburącz kij o długości ok. metra, przy czym dłonie powinny być rozstawione na szerokości barków. Nie uginając łokci kij należy unieść nad głowę i wykonać lekki wymach ramion w tył.

Mięśnie obręczy barkowej można wzmacniać, stając prawym bokiem przy ścianie, a całą wewnętrzną stronę prawej ręki, wraz z barkiem, dociskamy do jej powierzchni (dłoń musi być skierowana ku tyłowi). Lewą rękę zakładamy za plecy, tak, aby staw łokciowy był zgięty pod kątem prostym. Następnie lewy bark odchylamy w tył w stronę ściany,  pamiętając o tym, że cała wewnętrzna powierzchnia lewego przedramienia musi przylegać do ściany. Ćwiczenie powtarzamy, zamieniając strony.

Ćwiczenie na mięśnie przednie klatki piersiowej należy wykonywać w pozycji stojącej. Stajemy przed futryną drzwi (twarzą w stronę futryny), opierając o nią prawą dłoń. Ręka powinna być wyprostowana w stawie łokciowym. Następnie wykonujemy wykrok prawej nogi, lewą nogę cofamy. Pogłębiamy zgięcie nogi, obniżając pozycję ciała. W tym czasie, dłoń przez cały czas musi spoczywać na futrynie, a ręka musi być wyprostowana w łokciu (jakbyśmy chcieli mocno naprzeć na futrynę). Ćwiczenie powtarzamy po drugiej stronie ciała.

Zobacz również: Drętwienie nóg – co może oznaczać mrowienie w nogach i stopach? Przyczyny drętwienia kończyn dolnych związane z chorobami