Zimne dłonie i stopy zimą – kiedy to tylko chłód, a kiedy sygnał choroby?

W chłodne dni organizm naturalnie reaguje na spadek temperatury, a jedną z pierwszych reakcji jest zwężenie naczyń krwionośnych, czyli tzw. wazokonstrykcja. Dzięki temu krew przepływa przede wszystkim do najważniejszych narządów – mózgu, płuc, serca i nerek – co pomaga utrzymać ich prawidłowe funkcjonowanie. W efekcie dłonie i stopy mogą odczuwać wyraźny chłód. Dodatkowo zwężenie naczyń krwionośnych powoduje wzrost ciśnienia krwi i tętna, zmuszając serce do cięższej pracy.

Dłonie i stopy mogą wydawać się wtedy blade, sine lub odczuwać mrowienie i drętwienie. U większości osób jest to normalna reakcja organizmu. Problem pojawia się, gdy serce nie pracuje prawidłowo lub krążenie jest osłabione – wtedy dłonie i stopy mogą być jeszcze zimniejsze niż zwykle.

Zobacz też: Kobiety naprawdę odczuwają zimno bardziej niż mężczyźni! Poznaj 4 choroby, które wiążą się z uczuciem zimna. Co zrobić, aby się rozgrzać?

Za uporczywe uczucie zimna w dłoniach i stopach mogą odpowiadać różne schorzenia serca i układu krążenia, takie jak nadciśnienie, niedociśnienie, choroba tętnic obwodowych ograniczająca przepływ krwi do nóg, niewydolność serca czy skutki stosowania niektórych leków, np. beta-blokerów. Warto jednak pamiętać, że zimne dłonie i stopy nie zawsze mają związek z sercem – równie często przyczyną mogą być problemy z tarczycą, cukrzyca, anemia, a nawet stres lub lęk.

Szczególną uwagę zwracają choroby naczyń krwionośnych, jak np. choroba Raynauda. W tym schorzeniu palce u rąk i stóp, a czasem także uszy, stają się białe lub niebieskie, drętwieją i mogą boleć pod wpływem zimna. Małe naczynia krwionośne w tych częściach ciała nadmiernie reagują na spadek temperatury i zamykają się, odcinając dopływ krwi. Dokładna przyczyna choroby nie jest do końca poznana, ale po ogrzaniu palce stają się czerwone i często bolesne.

Jeśli dłonie lub stopy pozostają zimne nawet w ciepłym pomieszczeniu, a skóra jest blada, niebieska lub plamista, pojawia się mrowienie, drętwienie, ból lub owrzodzenia, należy skontaktować się z lekarzem rodzinnym. Tylko specjalista może ocenić, czy problem wynika z poważniejszej choroby wymagającej dalszej diagnostyki i leczenia.

W chłodne dni doskwierają ci zimne dłonie i stopy? Na szczęście istnieją sprawdzone sposoby na poprawę krążenia i ogrzanie ich w bezpieczny sposób. Przede wszystkim warto nosić ciepłe rękawiczki i grube skarpety, zwracając uwagę, by nie ogrzewać ich bezpośrednio przy kaloryferze czy źródłach ciepła, co mogłoby spowodować oparzenia. Regularna aktywność fizyczna wspiera krążenie krwi w całym organizmie, a zdrowa dieta, bogata w produkty wspierające serce, pomaga utrzymać naczynia krwionośne w dobrej kondycji. Ważne jest także rzucenie palenia, które znacząco pogarsza przepływ krwi w organizmie.

Warto też kontrolować poziom stresu, zwłaszcza jeśli cierpimy na chorobę Raynauda – silne emocje mogą nasilać objawy zimna w kończynach. Nawet krótkie ćwiczenia oddechowe, rozciąganie czy krótki spacer mogą pomóc rozluźnić ciało i poprawić krążenie.

Zimne dłonie i stopy zimą to najczęściej naturalna reakcja organizmu na niską temperaturę. Jednak jeśli objawy są uporczywe, pojawiają się w ciepłym otoczeniu lub towarzyszą im drętwienie, sinica czy ból, nie warto ich ignorować. W takich przypadkach najlepiej skonsultować się z lekarzem, który oceni stan zdrowia i ewentualnie zaleci dalsze badania, aby wykluczyć poważniejsze schorzenia serca, układu krążenia czy innych narządów.

Źródła:

• When should I worry about cold hands and feet in winter? British Heart Foundation

• Raynaud’s Syndrome Cleveland Clinic