Miała chronić serce, a zwiększa ryzyko zawału. Badacze ostrzegają: dieta keto podnosi cholesterol i nie jest dobra dla wszystkich

Dieta keto to jadłospis o niskiej zawartości węglowodanów, a wysokiej – tłuszczu. Stąd nazywana jest też niskowęglowodanową i wysokotłuszczową. Powstała jako dieta lecznicza dla dzieci z lekooporną padaczką i wciąż stosowana jest u osób z tą i innymi chorobami neurologicznymi.

Szybko zauważono jednak, że ketogeniczne menu powoduje szybki spadek wagi – stąd jej sława jako diety odchudzającej. W tej roli budzi wiele kontrowersji, ponieważ wyklucza źródła niezbędnych składników odżywczych, wywołuje zmiany w metabolizmie i grozi powikłaniami, przede wszystkim kwasicą ketonową, a także pogarsza samopoczucie.

Sposób jedzenia, w którym ogranicza się spożycie zbóż i cukrów, a nawet owoców i warzyw skrobiowych, uważany był dotąd za korzystny dla organizmu. Wiele mówiło się o tym, że poprawia lipidogram i zmniejsza zagrożenie chorobami układu sercowo-naczyniowego. Nowe badania przeczą jednak tym stwierdzeniom i pokazują, że keto dieta może być niebezpieczna dla zdrowia.

Zobacz: Dieta ketogeniczna od A do Z. Co jeść na diecie keto, jak działa i kiedy się ją stosuje?

Keto jadłospis ogranicza spożycie głównego źródła energii dla organizmu, jakim są cukry pochodzące z węglowodanów. W ten sposób niejako zmusza go, aby pozyskiwał ją z niepełnego trawienia tłuszczów, w którym powstają ketony. To natomiast przyspiesza redukcję tkanki zapasowej w organizmie.

W prawidłowej diecie keto węglowodanów jest bardzo mało – zapewniają zwykle 10 proc. energii w menu, a w niektórych wersjach – do 20 proc., co np. przy dziennej dawce odpowiada 50-100 g węglowodanów. To bardzo mało, bo np. zakazane tutaj jabłko czy kromka chleba to ok. 20 g.

Takie ograniczenie węglowodanów (i towarzyszących im składników w naturalnych produktach) okazuje się szkodliwe dla układu krążenia. Pokazały to prace Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej w Vancouver, w których poddano analizie wyniki badań krwi osób stosujących nawet mniej restrykcyjną dietę keto.

Czytaj: Dieta ketogenna jest dla osób z padaczką, a nie na odchudzanie! Neurolog ostrzega przed stosowaniem diety ketogenicznej na własną rękę

Wpływ diety zapewniającej poniżej 25 procent kalorii z węglowodanów i powyżej 45 proc. z tłuszczów na lipidogram krwi sprawdzono na podstawie danych z bazy UK Biobank. Wśród nich autorka pracy dr Iulia Iatan zidentyfikowała 305 osób, które raportowały stosowanie menu w stylu keto, natomiast grupę kontrolną stanowiło 1220 osób. Średnia wieku uczestników wynosiła 54 lata i 73 proc. z nich stanowiły kobiety. Wskaźnik masy ciała (BMI) w grupie stosującej dietę w stylu keto wynosił 27,7, a w tej stosującej standardową dietę – 26,7.

Sprawdź: Czy cholesterol jest naprawdę szkodliwy? Zobacz fakty i mity na temat cholesterolu i miażdżycy

Gdy po upływie 11,8 lat porównano wyniki badań poziomu lipidów u tych osób, te na diecie ketogenicznej miały wyższe poziomy „złego” cholesterolu LDL niż stosujący dietę standardową (o 0,16 mmol/l) oraz apolipoproteiny B, która jest wskaźnikiem hipercholesterolemii, miażdżycy i ryzyka sercowego (apoB, wzrost o 0,05 mmol/l). Choć może nie wydawać się to wiele, miało istotny wpływ na stan uczestników badania.

Gdy sprawdzono, jak często diagnozowano u nich miażdżycę lub występującą na jej tle chorobę serca (w tym wieńcową), nowe zdarzenie sercowe okazało się wystąpić u 9,8 proc. osób na diecie w stylu keto i tylko u 4,3 proc. tych odżywiających się w standardowy sposób. Ze stosowaniem diety keto wiązało się więc ponad 2 razy większe ryzyko zawału i podobnych incydentów sercowych.

Keto dieta może być korzystna dla mózgu w przypadku jego chorób, a także u cukrzyków, ponieważ obniża poziom glukozy i insuliny we krwi, zmniejsza insulinooporność komórek i ciśnienie krwi. Uzyskanie takich efektów wymaga jednak ścisłego przestrzegania założeń terapeutycznej diety ketogennej, która jest znacznie bardziej rygorystyczna niż ta badana w Kanadzie.

Autorzy badania zdają sobie z tego sprawę z jego ograniczeń, które wynikają także ze sposobu zbierania danych. Podkreślają także, że nie każdy zareaguje na dietę w stylu keto w taki sam sposób.

– Na tej diecie najczęściej dochodzi do wzrostu poziomu cholesterolu we krwi, ale u niektórych ludzi jego stężenie może pozostać takie same lub spaść, co zależy od pewnych czynników – powiedziała dr Iulia Iatan. – Jednym z następnych naszych kroków będzie odnalezienie specyficznych markerów genetycznych, na podstawie których można przewidzieć, jak ktoś zareaguje na tego typu dietę.

W celu szybkiej redukcji masy ciała poleca się dużo bezpieczniejszą dietę niskowęglowodanową, która jest oparta na zróżnicowanych naturalnych produktach.

Źródło: Low-Carbohydrate High-Fat “Keto-Like” Diet Associated With Increased Risk of CVD American College of Cardiology