Czym jest retinol i jakie ma właściwości?
Retinol to związek należący do naturalnych retinoidów, który jest pochodną witaminy A i wykazuje w organizmie aktywność charakterystyczną dla tego niezbędnego związku. To silny antyoksydant, który pomaga zapobiegać uszkodzeniom związków tłuszczowych, m.in. wchodzących w skład ścian komórek.
Sprawdź też: Zakaz sprzedaży kosmetyków przeciwstarzeniowych m.in. z retinolem w pierwszym kraju Europy
Odpowiedni poziom witaminy A związku w organizmie rolę ochronną przed działaniem promieni ultrafioletowych i wolnych rodników. Witamina ta uczestniczy w przemianach metabolicznych, wspierając procesy regeneracji skóry, a zatem jej młody wygląd. Do objawów niedoboru wit. A należy m.in. pogorszenie się kondycji skóry, szybsza utrata elastyczności i jej nasilone starzenie się, czyli powstawanie uszkodzeń w postaci zmarszczek i przebarwień.
Retinol ma działanie złuszczające – sprawia, że wierzchnia, zniszczona warstwa naskórka zostaje zredukowana, a nowy naskórek jest gładki i wyraźnie zregenerowany. Przyczynia się też do powstawania nowych naczyń krwionośnych w skórze, które następnie odżywiają i dotleniają tkankę łączną i naskórka. Dzięki temu skóra nabiera blasku i poprawia się jej koloryt.
Dowiedz się więcej na temat:
Jak działa krem z retinolem i jakie efekty daje kuracja?
Regularne i zgodne z zaleceniami stosowanie retinolu pozwala wygładzić zmarszczki i w widoczny sposób zregenerować skórę, poprawiając jej kondycję i przywracając jej młodszy wygląd.
Skuteczność retinolu wynika z wielokierunkowego działania, w ramach którego:
- przyspiesza procesy tworzenia nowych komórek skóry,
- poprawia odżywienie, jędrność i elastyczność skóry,
- wspiera leczenie stanów zapalnych związanych z trądzikiem i łuszczycą,
- zmniejsza przebarwienia.
Retinol przywraca właściwe proporcje w budowie naskórka, odbudowuje jego warstwę ziarnistą, zmniejsza ilość komórek nieprawidłowych, oraz nasila powstawanie nowych naczyń krwionośnych. Co ważne, pobudza aktywność fibroblastów i produkcję nowych włókien elastynowych oraz kolagenowych, m.in. kolagenu typu VII, który buduje włókna kotwiczące, umożliwiające łączność między naskórkiem a skórą właściwą.
Problemy kosmetyczne, w których leczeniu stosuje się retinol, to najczęściej:
- trądzik,
- drobne linie,
- zmarszczki,
- przebarwienia skóry, czyli zmiany spowodowane fotostarzeniem się,
- ostuda i inne rodzaje hiperpigmentacji,
- nierówna struktura skóry,
- powiększone pory skóry w przypadku tłustej cery, utraty kolagenu lub trądziku.
W przypadku złej tolerancji retinolu polecany jest roślinny związek o nazwie bakuchiol. To także skuteczny retinoid, który wywołuje znacznie mniej działań niepożądanych.
Efekty stosowania kosmetyków z retinolem widoczne są dopiero po kilku tygodniach regularnego używania i utrzymują się przez około pół roku. Przy zalecanej, przynajmniej trzymiesięcznej terapii retinolem, skóra staje się bardziej jędrna i elastyczna, dzięki czemu zmarszczki i bruzdy są spłycone i mniej widoczne.
Sprawdź także:
Jak wybrać dobry kosmetyk z retinolem?
Przy wyborze kosmetyku należy zwrócić zarówno na stężenie retinolu, które często nie jest wyraźnie podane na opakowaniu, a ponadto na jego formę.
Kremy z retinolem oraz inne preparaty z jego zawartością bazują na różnych rodzajach retinoidów, czyli substancji wykazujących aktywność charakterystyczną dla witaminy A.
Skuteczny krem z retinolem powinien mieć 0,25 procenta tego związku lub innego retinoidu lub ich miejszanki. W kosmetykach dostępnych bez recepty stosowane są składniki takie jak:
- palimitynian retinylu – ester retinylu o najsłabszym działaniu aktywnym,
- retinaldehyd – związek zwany też retinal działa nieco silniej od palmitynianu retinylu,
- retinol (witamina A) – jest najsilniej działającym retinoidem,
- kwas retinowy,
- inne estry retinylu, np. propionian retinylu, octan retinolu.
Kremy oraz maści o wyższym stężeniu retinolu niż 0,25 proc. sprawdzają się w leczeniu trądziku i zazwyczaj są dostępne w aptece na receptę. Nasilniejsze preparaty zawierają retinoidy takie jak tretynoina i tazaroten. Należy je stosować zgodnie z zaleceniami lekarza i ulotki informacyjnej.
Zobacz także:
Dla kogo krem z retinolem, a dla kogo serum lub maść?
Krem z retinolem polecany jest zwłaszcza dla cery tłustej i ze skłonnością do zmian trądzikowych. Retinol reguluje ilość wydzielanego łoju oraz odblokowuje i zwęża pory, dzięki czemu redukuje zmiany zapalne i częstość pojawiania się zaskórników i wyprysków.
Retinol wpływa na proces złuszczania naskórka, zmniejsza rozmiar melanocytów oraz redukuje ilości melaniny. Dzięki tym właściwościom kremy z tym związkiem są bardzo skuteczne w usuwaniu plam powstających na skórze pod wpływem słońca.
Podobnie jak kremy, w celu zmniejszenia zmian trądzikowych, poprawy kondycji cery i usuwania przebarwień powstałych z powodu uszkodzeń skóry, stosowane są też też maści z retinolem. W sprzedaży są ponadto maści z witaminą A – pod tą nazwą kryją się głównie preparaty przeznaczone do ochrony przed szkodliwymi warunkami atmosferycznymi, gojenia popękanej skóry, jej regeneracji i wygładzenia naskórka.
Polecamy również:
Nie należy zapominać, że kremy apteczne z retinolem przeznaczone są do terapii
zmian trądzikowych, nie do odmładzającej pielęgnacji skóry twarzy – mogą powodować mocne łuszczenie się skóry i nasilać problem jej uszkodzeń i przebarwień.
Natomiast serum z retinolem to najczęściej serum nawilżająco-odmładzające, czyli lekki, skoncentrowany preparat przeznaczony do stosowania pod krem lub makijaż. Ma on za zadanie zwiększać ilość składników nakładanych na wymagającą skórę. Przeznaczony jest dla cery dojrzałej, zniszczonej i wysuszonej. Pozwala ją ujędrnić, odnowić i wyrównać koloryt.
Gdy skóra chce pić, sięgnij po takie serum. Najlepszy kosmet...
Czy retinol jest bezpieczny? Środki ostrożności i przeciwwskazania
Retinol stosowany zewnętrznie jest bezpieczny, o ile dawkuje się go z umiarem i przestrzega środków ostrożności, przede wszystkim chroni skórę przed słońcem.
W trakcie kuracji trzeba stosować na dzień kremy filtrem UV co najmniej SPF 30, ponieważ retinol uwrażliwia skórę na działanie promieni słonecznych. Pielęgnację warto uzupełnić dodatkowo kosmetyki nawilżające, by zapobiec przesuszeniu skóry.
Stosowanie retinolu zaleca się wyłącznie na noc, choć wbrew obiegowej opinii retinol nie ma działania fototoksycznego i uczulającego na promieniowanie UV. Poddany działaniu promieni słonecznych czyni skórę bardziej wrażliwą, przez co może w nadmierny sposób reagować na opalanie. Ultrafiolet sprawia też, że retinol ma mniejszą skuteczność.
Do działania retinolu cerę należy przyzwyczaić, stosując go z początku tylko raz dziennie lub kilka razy w tygodniu, i zaczynać o preparatów z niższymi stężeniami tego składnika.
Zaleca się ponadto, by po trzech miesiącach stosowania kremu z retinolem zrobić trzymiesięczną przerwę – badania naukowe wykazały, że po trzech miesiącach nieprzerwanego stosowania retinolu w dużych dawkach spada jego efektywność w regenerowaniu i wzmacnianiu skóry oraz naskórka.
Przeczytaj również:
Przeciwwskazaniem do stosowania kosmetyków z retinolem jest okres ciąży i karmienia piersią. Dodatkowo w związku z tym, że retinol może powodować podrażnienia skóry, to nie jest polecany dla cery wrażliwej – zwłaszcza na początku kuracji może pojawić się przesuszenie się i zaczerwienienie cery, a także jej swędzenie oraz łuszczenie się.
U osób z wrażliwą cerą sprawdzić się może podobnie działający, ujędrniający związek naturalny nazywany roślinnym retinolem, czyli bakuchiol , który pozyskiwany z rośliny znanej w medycynie ajurwedyjskiej i chińskiej jako Babchi lub Bu Gu Zhi. Silniejsze działanie zapewnią natomiast zabiegi złuszczające skórę oraz zastosowanie wypełniaczy zmarszczek.
Z kolei w leczeniu trądziku i zmian potrądzikowych retinol zastąpić mogą kuracje kwasami kosmetycznymi, peeling chemiczny, mechaniczna dermabrazja skóry lub zabiegi z użyciem lasera.
ZOBACZ: Bakuchiol – roślinna alternatywa dla retinolu. Ekspert: Justyna Obolewicz, farmaceutka
