Spis treści
- Czym są orzechy makadamia?
- Orzechy makadamia – kalorie i wartość odżywcza
- Orzechy makadamia – właściwości. Wspierają pracę serca i mózgu, pomagają obniżyć zły cholesteroli
- Czy orzechy makadamia można jeść w ciąży?
- Orzechy makadamia – zastosowania w kuchni
- Olej makadamia na cellulit i do olejowania włosów
- Czy psy mogą jeść orzechy makadamia? Przeciwwskazania i środki ostrożności
Czym są orzechy makadamia?
Drzewo macadamia znane jest od niedawna, bo od 166 lat. Zostało odkryte przypadkiem w Australii w 1857 roku przez brytyjskiego botanika Waltera Hilla, który nadał drzewu nazwę od nazwiska swojego przyjaciela, Johna Macadama.
Orzechy makadamia to owoce, a konkretnie pestki owoców wiecznie zielonego drzewa makadamia, należącego do rodziny srebrnikowatych. Orzechy makadamia pochodzą z Australii i Nowej Kaledonii, ale uprawiane są również w Afryce Południowej i na Hawajach. Mają wąskie, skórzaste liście, których brzegi są gładkie lub lekko ząbkowane.
Drzewa makadamia wyrastają przeważnie po 3-4 w okółku na bardzo krótkich pędach. Macadamia kwitnie w postaci żółto-białych drobnych kwiatów, zebranych w gęste i cylindryczne kwiatostany, z których po przekwitnięciu powstaje owoc, kryjący wewnątrz pestkę – orzech makadamia.
Orzechy makadamia – kalorie i wartość odżywcza
Orzechy makadamia kalorie dostarczają w dużych ilościach – 100 g zapewnia 718 kcal. Spośród wszystkich dostępnych rodzajów orzechów są najbardziej kaloryczne. Ich wysoka wartość energetyczna wynika z zasobności w zdrowe tłuszcze, których na 100 g jest aż 76 gramów.
Orzechy makadamia zapewniają nieduże ilości białka, bo tylko ok. 7,91 g, oraz niewiele węglowodanów – 13,82 g. Na wyróżnienie zasługuje natomiast wysoka zawartość błonnika pokarmowego, którego 100 gramów orzechów makadamia zawiera 8,6 g. Orzechy makadamia, podobnie jak każde inne orzechy, nasiona i pestki, nie dostarczają cholesterolu.
Orzechy makadamia zawierają zdrowe tłuszcze, czyli jednonienasycone – w ilości 59 gramów na 100 g orzechów. Tłuszcze jednonienasycone powinny stanowić ok. 20 procent energii diety. Niekorzystne dla zdrowia tłuszcze nasycone zawarte są w orzechach makadamia w ilości ok. 12 g. Kwasy tłuszczowe nasycone zawarte m.in. w produktach odzwierzecych powodują podwyższenie poziomu cholesterolu we krwi, jeśli spożywane w nadmiarze (>7-10 procent energii diety). Same w sobie orzechy makadamia nie dostarczają cholesterolu, ponieważ są produktem roślinnym. Bilans tłuszczu dopełnia zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych o korzystnym wpływie na zdrowie (ok. 1,5 grama).
Orzechy makadamia podobnie jak inne orzechy, nasiona i pestki to skarbnica podstawowych i niezbędnych do funkcjonowania organizmu związków mineralnych i witamin. Dostarczają:
- 1,2 mg witaminy B1 (tiamina),
- 0,16 mg witaminy B2 (ryboflawina),
- 2,5 mg witaminy B3 (niacyna, PP),
- 0,3 mg witaminy B6,
- 0,54 mg witaminy E,
- 368 mg potasu,
- 188 mg fosforu,
- 130 mg magnezu,
- 85 mg wapnia,
- 3,69 mg żelaza,
- 1,3 mg cynku
Orzechy makadamia – właściwości. Wspierają pracę serca i mózgu, pomagają obniżyć zły cholesteroli
Orzechy makadamia stanowią wartościowy element codziennej diety pod warunkiem zachowania rozsądku w ich spożyciu. Zalecaną porcją orzechów makadamia na dzień będzie ok. 30 gramów, czyli garść. Orzechy makadamia to bardzo dobre źródło zdrowych tłuszczy, czyli jedno- i wielonienasyconych.
- Regularne spożywanie orzechów makadamia pomaga obniżyć poziom cholesterolu całkowitego, a szczególnie „złego” cholesterolu LDL.
- Naukowcy wysuwają tezę, iż jest to związane z dużą zawartością w orzechach makadamia jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, które regulują gospodarkę lipidową organizmu. Jednocześnie makadamia, nie dostarczają cholesterolu, co jest cechą także innych produktów roślinnych dostarczających tłuszcz.
- Orzechy makadamia zawierają dużą ilość niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasy omega-3 i omega-6. Te związki mają bardzo korzystne działanie na ludzki organizm, szczególnie na pracę układu nerwowego i mózgu, dlatego jedzenie orzechów makadamia (i innych) zalecane jest przy wyczerpującej umysłowej pracy i podczas nauki.
- Badania naukowe pokazały również, że dieta bogata w orzechy makadamia obniża ryzyko rozwoju chorób układu krążenia, a nawet zmniejsza ryzyko śmierci z powodu chorób cywilizacyjnych, takich jak rak jelita grubego i inne nowotwory, cukrzyca typu 2, miażdżyca, udar mózgu, zawał.
- Orzechy makadamia są zasobne w potas i magnez, a te składnik zapewniane w wystarczającej dawce każdego dnia, regulują ciśnienie krwi i wzmacniają serce. Niesolone i niepanierowane orzechy zawierają mało sodu, natomiast smażone i solone lub panierowane nie są polecane ze względu wyższą kaloryczność i niższą wartość odżywczą. Nadmiar sodu w diecie powoduje zatrzymanie wody w organizmie, sprzyja obrzęką i podwyższa ciśnienie tętnicze krwi.
- Witaminy z grupy B zawarte w orzechach makadamia korzystnie wpływają na układ nerwowy, przemiany białka, węglowodanów i tłuszczu w organizmie. Okrągłe orzeszki w 100 gramach dostarczają tiaminę (witamina B1) w takiej ilości, jaka wystarcza do pokrycia dziennego zapotrzebowania na dla dorosłej osoby!
- Wykazano, że regularne spożywanie orzechów makadamia pozwala obniżyć poziom glukozy we krwi – z tego względu orzechy te zalecane są w diecie cukrzycowej dla diabetyków oraz osób z insulinoopornością.
- Co ciekawe, pomimo wysokiej kaloryczności orzechów makadamia, nie stwierdzono by ich spożywane regularnie w umiarkowanej ilości ok. 30 gramów dziennie, przyczyniało się do nadwagi i otyłości. 10 orzeszków, które ważą ok. 30 gramów to porcja, która jest wystarczająca by odnieść korzyści zdrowotne i zalecana jako dawka maksymalna dziennie dla osób na diecie odchudzającej i dbające o linię. Wysoka zawartość błonnika pokarmowego sprawia, że orzechy makadamia na długo dają uczucie sytości i zapobiegają podjadaniu między posiłkami.
Czy orzechy makadamia można jeść w ciąży?
Orzechy makadamia mogą być spożywane przez kobiety w ciąży, pod warunkiem, że ciężarna nie ma ona alergii na orzechy. Mając na względzie wartość odżywczą i prozdrowotne właściwości orzechów makadamia, warto włączyć je do diety jako źródło zdrowych tłuszczy, żelaza, potasu, magnezu oraz witamin z grupy B.
Naukowcy wysuwają tezę, iż jedzenie orzechów makadamia w ciąży znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia alergii na orzechy u ich dzieci. Wyniki tych badań nie są jednak miarodajne – inne badania im przeczą, zgodnie z ich wynikami jedzenie macadamia podczas ciąży nie wpływu na wystąpienie alergii na orzechy u dziecka, a nawet może zwiększać ryzyko uczulenia.
Orzechy makadamia – zastosowania w kuchni
Orzechy makadamia mają słodki i kremowy smak, najczęściej jedzone są na surowo jako zdrowa przekąska. Sprawdzą się też jako dodatek do owsianki, jaglanki lub gryczanki, a także do sałatki wieloowocowej.
Orzechy makadamia nadają się również do domowych wypieków oraz do deserów. Można wzbogacać nimi sosy do wytrawnych dań, a rozdrobnione dodawać do sałatek ze świeżych warzyw liściastych, pomidora, ogórka z dodatkiem sera i granata. Do sałatek sprawdza się też olej z orzechów makadamia, który ma zastosowanie także w kosmetyce.
Olej makadamia na cellulit i do olejowania włosów
Olej makadamia ceniony jest w kosmetyce, używany jest do pielęgnacji skóry i włosów. Dzięki wysokiej zawartości jednonienasyconych kwasów tłuszczowych olej makadamia wnika głęboko w skórę, odżywiają ją i regeneruje , nie pozostawiając na jej powierzchni tłustego filmu.
Cenne właściwości oleju makadamia, wykorzystywane są do zapobiegania i wspomagająco na niwelowanie cellulitu. Wystarczy wmasować kilka kropel olejku makadamia w skórę dotkniętą skórką pomarańczową, a rytuał powtarzać regularnie przez minimum 3 miesiące, aby dostrzec efekt.
Olej z orzechów makadamia jest też polecany do olejowania włosów, w szczególności do włosów wysokoporowatych.
Warto nałożyć go na włosy, po wcześniejszym zmoczeniu ich np. wodą z miodem lub pokryciu żelem aloesowym o działaniu nawilżającym. Głowę należy następnie okryć czepkiem i ręcznikiem, by zwiększyć działanie preparatów i trzymać ok. 30 minut. Kolejnym krokiem jest nałożenie odżywki na włosów, aby zemulgować olej i ułatwić jego usunięcie. Ostatnim etapem jest umycie włosów szamponem i nałożenie po raz drugi odżywki.
Czy psy mogą jeść orzechy makadamia? Przeciwwskazania i środki ostrożności
Orzechy makadamia są trujące dla psów – kilkanaście tych orzechów wystarczy, by u średniej wielkości psa pojawiły się wymioty, drgawki i hipotermia. Na szczęście objawy te ustępują zazwyczaj samoistnie po około dwóch dobach. Mechanizm toksycznego działania orzechów makadamia na psy nie został jeszcze poznany – inne orzechy nie powodują u nich takich objawów, choć także nie jest zalecane podawanie ich psom.
Orzechy makadamia są zdrowe i nietoksyczne dla ludzi – choć ze zrozumiałych względów powinny unikać ich spożycia osoby uczulone na nie. Orzechy makadamia, ze względu na dużą zawartość tłuszczu, szybko się jednak psują (jełczeją). Spożycie nieświeżych czyli zjełczałych, a co gorsza spleśniałych orzechów makadamia ma skutki zdecydowanie niekorzystne dla zdrowia i należy tego unikać. Trzeba sprawdzając na opakowaniu datę przydatności do spożycia, a po jego otwarciu przechowując orzechy makadamia w suchym i chłodnym miejscu.