Spis treści
Cholesterol i trójglicerydy we krwi wskaźnikiem ryzyka dla zdrowia
Cholesterol to jeden z lipidów krwi badanych w ramach tzw. lipidogramu.

pitinan/123RF
W ramach badania lipidów krwi sprawdza się stężenie parametrów takich, jak:
- cholesterol frakcji LDL (tzw. zły, który odkłada się w naczyniach krwionośnych),
- cholesterol HDL (dobry cholesterol chroniący arterie)
- cholesterol całkowity,
- trójglicerydy.
Sprawdź: Wysoki poziom cholesterolu LDL szkodliwy zwłaszcza w połączeniu z nadciśnieniem
Nieprawidłowe stężenie tych związków, prowadzące do rozwoju miażdżycy i jej powikłań, dotyczy 61 proc. osób w Polsce. Problem pojawia się coraz wcześniej i rośnie wraz z wiekiem. Oznacza zwiększone ryzyko rozwoju choroby wieńcowej, zawału serca i udaru mózgu. Skuteczne obniżenie ich poziomu za pomocą zmian stylu życia i leczenia farmakologicznego jest więc metodą ochrony układu krążenia i życia. Redukcja powinna być jednak skuteczna, a terapia stale kontynuowana, na co po raz kolejny wskazują badania.
Jak odkryli amerykańscy naukowcy z Kliniki Mayo w Rochester, znaczne wahania poziomu niektórych lipidów krwi seniorów wskazują na ryzyko rozwoju demencji, a zwłaszcza choroby Alzheimera.
Polecamy też:
Zmienny profil lipidowy to większe ryzyko rozwoju alzheimera
Wyniki lipidogramu u osób w wieku 60 lat i więcej porównano z liczbą zdiagnozowanych przypadków demencji w badaniu, które opisano 5 lipca 2023 r. na łamach „Neurology”.
Analiza przeprowadzona przez badaczy z Kliniki Mayo w Rochester objęła dane 11,571 osób bez zdiagnozowanej choroby Alzheimera ani demencji. Dotyczyły stężenia lipidów krwi takich, jak: cholesterol całkowity, trójglicerydy, cholesterol LDL i cholesterol HDL. Wyniki pomiarów pochodziły z co najmniej trzech różnych dni na przestrzeni 5 lat poprzedzających badanie.
Czytaj: Objawy wysokiego cholesterolu zobaczysz w oczach
Na podstawie uzyskanych wartości naukowcy podzielili uczestników na 5 grup, zależnie od tego, jak bardzo wahały się wyniki tych pomiarów. Następnie na przestrzeni trwającej średnio 13 lat obserwacji odnotowali rozwój choroby Alzheimera lub innej formy demencji u 2,473 osób biorących udział w badaniu.
Po uwzględnieniu czynników wpływających na ryzyko rozwoju demencji, takich jak płeć, poziom edukacji czy stosowanie terapii obniżających lipidy krwi, badacze odkryli ważne zależności:
- Osoby, u których poziom cholesterolu całkowitego ulegał największym wahaniom, o 19 proc. częściej otrzymywały diagnozę o demencji niż te, gdzie fluktuacje były najmniejsze.
- Gdy rozpatrzono wahania stężenia trójglicerydów we krwi, ryzyko rozwoju demencji było o 23 proc. wyższe.
- Nie wykazano takiego związku dla zmian poziomu cholesterolu LDL i HDL.
Dodatkowo w grupie 2,311 osób o największej zmienności poziomu cholesterolu całkowitego 515 zachorowało na demencję. Tymczasem w tak samo licznej grupie osób o najniższych fluktuacjach tego stężenia przybyło 483 pacjentów.
Czytaj też:
Badanie lipidogramu to nie wszystko
Jak pokazały wyniki badania, oprócz bieżącej kontroli tego, czy lipidy krwi mieszczą się w normie, warto też przyglądać się ich zmianom. Lekarz powinien mieć szerszy obraz tego, jak wahają się wartości poszczególnych wskaźników na przestrzeni lat, poprzez wgląd w historię medyczną pacjenta. Nie zawsze jest ona w gabinetowym komputerze, dlatego warto ją systematycznie gromadzić w jednym miejscu.
– Strategie prewencji rozwoju choroby Alzheimera i pokrewnych demencji są pilne potrzebne – powiedziała autorka badania dr Suzette J. Bielinski z Kliniki Mayo w Rochester. – Rutynowe badania poziomu cholesterolu i trójglicerydów są powszechnie wykonywane jako część standardowej opieki medycznej. Wahania tych wartości w czasie mogłyby potencjalnie pomóc nam w identyfikacji osób, które są bardzie zagrożone demencją, zrozumieć mechanizmy jej rozwoju i w końcu określić, czy te fluktuacje mogą odgrywać rolę w redukcji ryzyka.

Podwyższone trójglicerydy? Tak je obniżysz! Pomoże odpowiednia dieta i ruch
Wysokie trójglicerydy powinny być powodem do niepokoju, mogą bowiem zagrażać naszemu życiu lub zdrowiu. Przekroczenie ich bezpiecznego poziomu we krwi sprzyja rozwojowi miażdżycy, która zwiększa ryzyk...
Warto pamiętać, że odkryty związek między niestabilnością poziomem lipidów krwi a zagrożeniem demencją nie dowodzi, że jest ona przyczyną rozwoju choroby. W pracy nie dokonano też rozróżnienia pomiędzy poszczególnymi typami demencji, co będzie podlegało dalszym badaniom.
Źródło: Fluctuating levels of cholesterol and triglycerides linked to increased risk of dementia American Academy of Neurology