Botwinka pomoże na serce, trawienie i wzrok. Dlaczego jeszcze warto po nią sięgać? Wypróbuj przepis na chłodnik i sałatkę z botwiny

Botwina lub inaczej botwinka, to młode liście, łodygi i korzenie buraka ćwikłowego, które w całości nadają się do jedzenia na surowo lub po obróbce termicznej. Botwinkę zbiera się pod koniec wiosny, wyrywając całą roślinę wraz z korzeniami. Jej łodygi są bordowe, a liście zielone z wyraźnie widocznymi czerwonymi żyłkami.

Jest to niskokaloryczne warzywo, które stanowi znakomite źródło witamin i związków mineralnych. Porcja 100 g botwiny zawiera tylko 22 kcal, dlatego chętnie jest spożywana przez osoby będące na diecie odchudzającej. Dodatkowo jest ona źródłem 2,2 g białka, 4,33 g węglowodanów i niewielkich ilości tłuszczy – 0,13 g.

W botwince znajdziemy również 3,7 g błonnika pokarmowego, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Związek ten reguluje rytm wypróżnień, zapobiega zaparciom, a także zmniejsza ryzyko rozwoju raka jelita grubego.

Dodatkowo porcja 100 g botwiny jest źródłem:

• witaminy A – 6326 jednostek międzynarodowych (IU),
• witaminy B1 – 0,1 mg,
• witaminy B2 – 0,22 mg,
• witaminy B3 – 0,4 mg,
• witaminy B5 – 0,25 mg,
• witaminy B6 – 0,11 mg,
• kwasu foliowego – 15 µg,
• witaminy E – 1,5 mg,
• witaminy K – 400 µg,
• witaminy C – 30 mg,
• wapnia – 117 mg,
• magnezu – 70 mg,
• żelaza – 2,57 mg,
• potasu – 762 mg,
• cynku – 0,38 mg,
• manganu – 0,39 mg,
• selenu – 0,9 µg.

Już jedna szklanka botwiny pokrywa w całości dzienne zapotrzebowanie na witaminę A.

Warto wspomnieć o dużej zawartości luteiny, czyli związku, który chroni wzrok przed wysokoenergetycznym światłem niebieskim.

Botwina jest również znakomitym źródłem przeciwutleniaczy, głównie rutyny, która wraz z witaminą C chronią komórki i tkanki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników tlenowych. Dodatkowo związek ten uszczelnia naczynia krwionośne i hamuje rozpad płytek krwi, dzięki czemu wspomaga prawidłowe krążenie. Zaobserwowano także, że regularne spożywanie botwiny może obniżać stężenie cholesterolu frakcji LDL oraz regulować ciśnienie tętnicze krwi.

W botwince znajdziemy również kwercetynę, która wykazuje właściwości przeciwzapalne i przeciwalergiczne. Jej działanie oparte jest na hamowaniu wydzielania histaminy, czyli hormonu odpowiedzialnego za wywoływanie reakcji alergicznych, takich jak pokrzywka, świąd lub pieczenie.

Dzięki zawartości tych wszystkich witamin i związków mineralnych, spożywanie botwiny może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. W jakich dolegliwościach warto spożywać liście, łodygi oraz korzenie buraka ćwikłowego? Przede wszystkim są to:

• stany zapalne jamy ustnej,
• miażdżyca,
• hipercholesterolemia,
• nadciśnienie tętnicze krwi,
• cukrzyca typu 2,
• anemia,
• niestrawność,
• zaparcia.

Dodatkowo botwinka polecana jest kobietom starającym się o dziecko i ciężarnym, ponieważ stanowi dobre źródło kwasu foliowego, którego niedobór w organizmie zwiększa ryzyko rozwoju wad cewy nerwowej, w tym rozszczepu kręgosłupa i wodogłowia.

Nie masz pomysłu na botwinę? Podajemy sprawdzone i proste sposoby na chłodnik oraz sałatkę z botwinką. Staraj się wybierać liście bez uszkodzeń i brązowych plam – nie będą gorzkie w smaku.

Przepis na chłodnik z botwinką – 2 porcje

Składniki:

• 500-700 ml kefiru lub maślanki,
• 2 jajka ugotowane na twardo,
• 2 obrane ogórki gruntowe,
• pół pęczka rzodkiewki,
• 1 ząbek czosnku,
• pół pęczka koperku,
• 1 łyżeczka soku z cytryny,
• pół łyżeczki masła,
• sól i pieprz,
• opcjonalnie 1 cebula szalotka.

Przygotowanie:

Czosnek drobno posiekaj lub przeciśnij przez praskę, a cebulę pokrój w kostkę. Botwinkę umyj, buraki zetrzyj na tarce, a liście i łodygi drobno posiekaj. Na maśle podsmaż delikatnie czosnek i cebulę, następnie dodaj botwinę i podgrzewaj przez 10 minut, cały czas mieszając. Rzodkiewki i ogórki pokrój w plasterki lub zetrzyj na tarce z grubymi oczkami, a koperek drobno posiekaj. W misce wymieszaj jogurt i kefir (lub maślankę) i dodaj resztę składników. Podawaj schłodzony z przekrojonymi na pół jajkami.

Przepis na sałatkę z botwinką, mozzarellą i pestkami słonecznika

Składniki:

• 1 pęczek botwinki,
• garść rukoli lub roszponki,
• 8-10 pomidorków koktajlowych,
• 1 obrany ogórek gruntowy,
• połowa czerwonej papryki,
• 1 mała czerwona cebula,
• 1 kula mozzarelli,
• 1 łyżeczka pestek słonecznika,
• 2 łyżki oliwy z oliwek,
• szczypta soli, cukru oraz pieprzu czarnego.

Przygotowanie:

Botwinkę dokładnie umyj i posiekaj (razem z łodygami i korzeniem). Pomidorki koktajlowe przekrój na pół, a ogórek, paprykę i cebulę w plasterki. Mozzarellę odsącz z zalewy i pokrój na mniejsze kawałki. Wszystkie składniki dokładnie wymieszaj i dopraw do smaku. Sałatka idealnie nadaje się do obiadu, na lunch lub jako dodatek do dań z grilla.