Te zioła mogą być niebezpieczne dla kobiet w ciąży i nie tylko. Kiedy i które zioła szkodzą?

Zioła to popularne środki stosowane w profilaktyce i leczeniu wielu problemów zdrowotnych. Choć jednak są w pełni naturalne i z tego powodu postrzegane jako nieszkodliwe, zwłaszcza w zestawieniu z syntetycznymi lekami, również w ich przypadku konieczna jest ostrożność.

Należy przy tym pamiętać, że zioła oddziałują z lekami, wzmacniając lub osłabiając ich działanie, a także mogąc je naśladować. Dlatego przyjmując je, warto mieć tego świadomość i zasięgnąć informacji w różnych sprawdzonych źródłach przed podjęciem decyzji o ziołoterapii.

Warto ponadto mieć świadomość, że różne spożywane razem związki zawarte w ziołach, żywności, suplementach diety, używkach, lekach wpływają też wzajemnie na wchłanianie się i przyswajanie w organizmie. Zwykle niezalecane jest ich łączenie.

Ponadto składniki aktywne ziół często poprawiają parametry metaboliczne takie jak poziom glukozy i cholesterolu we krwi czy ciśnienie tętnicze. Jeżeli są korygowane lekami, nierzadko konieczne są zmiany ich dawek. W przypadku przewlekłego stosowania farmakoterapii wszelkie kuracje ziołami należy uzgadniać wcześniej z lekarzem, który przepisał dane leki.

Skuteczność ziołoterapii wymaga czasu. Efekty terapeutyczne pojawiają się po 2-4 tygodniach ich regularnego przyjmowania w dawkach dobranych do potrzeb organizmu.

Sprawdź, jak wybrać skuteczny produkt ziołowy – i które rośliny pomagają na codzienny stres i słaby sen:

Potencjalne szkodliwe działania ziół zależą nie tylko od dawki, ale również od surowca, sposobu jego zbioru oraz metod przetwarzania, a co za tym idzie – składu chemicznego półproduktów takich jak wyciągi. Z tych samych surowców można bowiem pozyskać wyroby, które znacznie będą różnić się nie tylko pod względem zawartości składników aktywnych, ale też tych uznawanych za niepożądane i celowo ograniczanych.

W celach leczniczych należy wybierać wyroby sprawdzonych producentów, których w Polsce nie brakuje. Dobrze ograniczyć się przy tym do ziół znanych i przebadanych pod względem bezpieczeństwa. W sprawie ziół, które budzą kontrowersje, warto zasięgnąć porady eksperta fitoterapii. Przede wszystkim jednak warto zrezygnować z zakupu produktów z rynku wschodniego, zwłaszcza z krajów azjatyckich. Ze względu na toksyczność używanych gatunków roślin, ponieważ ze względu na obecność składników niezadeklarowanych na etykiecie i skażenia surowców wywołują najwięcej niebezpiecznych działań niepożądanych.

Bezpieczeństwo stosowania ziół to kwestia kluczowa w przypadku kobiet w ciąży. W okresie oczekiwania na dziecko niewskazane jest przyjmowanie wielu leków, lecz również znaczna część produktów roślinnych znajdują się wtedy na liście zakazanych.

Bezpieczeństwo dla organizmu matki i dziecka według dostępnych monografii European Scientific Cooperative on Phytotherapy stanowi podstawę do podziału surowców roślinnych na poszczególne kategorie.

Kategoria A – zioła, które można stosować w trakcie ciąży:

• cebula czosnku – Allii sativi bulbus,
• owoc anyżu (przetwory wodne) – Anisi fructus,
• kwiat arniki (zewnętrznie) – Arnicae flos,
• kwiat nagietka (zewnętrznie) – Calendulae flos,
• owoc kopru (przetwory wodne) – Foeniculi fructus,
• nasienie lnu – Lini semen,
• owoc borówki czernicy – Myrtilli fructus,
• koszyczek rumianku – Chamomillae anthodium,
• nasienie babki jajowatej – Plantaginis ovatae semen,
• nasienie babki płesznik – Psylli semen.

Kategoria D – zioła, których nie można stosować w ciąży:

• ziele piołunu – Absinthii herba,
• liść aloesu – Aloe folium,
• olejek anyżowy – Anisi oleum,
• liść boldo – Boldo folium,
• kłącze pluskwicy – Cimicifugae rhizoma,
• olejek koperkowy – Foeniculi oleum,
• nasienie kozieradki – Foenugraeci semen,
• kora kruszyny – Frangulae cortex,
• kora kruszyny amerykańskiej – Rhamni pursh. cortex,
• liść miłorzębu – Ginkgo folium,
• korzeń i kłącze lukrecji – Glicyrrhizae radix, rhizoma,
• owoc jałowca – Juniperi fructus,
• korzeń krzyżownicy – Polygalae radix,
• korzeń rzewienia – Rhei radix,
• liść szałwi – Salviae folium,
• liść, owoc senesu – Sennae folium, fructus,
• liść mącznicy – Uvae ursi folium.

Kategoria B – brak danych. Zastosowanie tych ziół przez ciężarną musi być uzgodnione z lekarzem.

• korzeń prawoślazu – Althaeae radix,
• liść brzozy – Betulae folium,
• owoc kminku – Carvi fructus,
• ziele tysiącznika – Centaurii herba,
• kwiatostan głogu – Crataegi folium cum flore,
• ziele glistnika – Chelidonii herba,
• kłącze ostryżu – Curcumae longae rhizoma,
• liść karczocha – Cynarae folium,
• ziele wiązówki błotnej – Filipendulae ulmariae herba,
• korzeń goryczki – Gentianae radix,
• korzeń żeń-szenia – Ginseng radix,
• liść oczaru – Hamamelidis folium,
• korzeń hakorośli – Harpagophyti radix,
• ziele dziurawca – Hyperici herba,
• porost islandzki – Lichen islandicus,
• ziele nostrzyka – Meliloti herba,
• liść ortosyfonu – Orthosiphonis folium,
• ziele męczennicy – Passiflorae herba,
• liść babki lancetowatej – Plantaginis lanceolatae folium,
• korzeń pierwiosnka – Primulae radix,
• liść porzeczki czarnej – Ribis nigri folium,
• liść rozmarynu – Rosmarini folium,
• kora wierzby – Salicis cortex,
• liść, korzeń mniszka – Taraxaci folium, radix,
• ziele tymianku – Thymi herba,
• liść, ziele pokrzywy – Urticae folium, herba,
• korzeń kozłka – Valerianae radix,
• ziele nawłoci – Virgaureae herba,
• kłącze imbiru – Zingiberis rhizoma.

Kategoria C – dane ograniczone. Stosowanie tych ziół w ciąży należy skonsultować z lekarzem.

• kora cynamonowca – Cinnamomi cortex,
• korzeń jeżówki bladej – Echinaceae pallidae radix,
• ziele, korzeń jeżówki purpurowej – Echinaceae purpureae herba, radix,
• korzeń jeżówki wąskolistnej – Echinaceae angustifoliae radix,
• korzeń eleuterokoka – Eleutherococci radix,
• olejek eukaliptusowy – Eucalypti oleum,
• nasienie kasztanowca – Hippocastani semen,
• kłącze ruszczyka – Rusci rhizoma.

Źródło: Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży Farmacja Współczesna