Witamina A+E: właściwości, wskazania, źródła. Poznaj skutki niedoboru oraz nadmiaru i działania niepożądane

Jakie właściwości ma witamina A+E?

Witamina A i witamina E są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Witamina A, znana też jako retinol, beta-karoten, akseroftol oraz prowitamina A, wpływa korzystnie na wzrok i oczy oraz na układ odpornościowy. Zapewnia odpowiednie nawilżenie błon śluzowych i poprawia kondycję skóry – odżywia ją, nawilża, regeneruje i natłuszcza. Reguluje proces wzrostu, wspomaga tworzenie się tkanki nabłonkowej i innych komórek organizmu, jest konieczna dla prawidłowego widzenia. Działa przeciwnowotworowo, wspiera układ odpornościowy, dzięki czemu zapobiega zakażeniom i stanom zapalnym, pomaga zwalczać wolne rodniki oraz odpowiada za prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci.

Witamina E ma wpływ na prawidłową krzepliwość krwi oraz zapewnia odpowiednią ruchliwość mięśni. Obniża też poziom „złego” cholesterolu we krwi.

Witaminy A i E są silnymi antyoksydantami, mają zatem czynny udział w zwalczaniu wolnych rodników, dzięki czemu przyczyniają się między innymi do zapobiegania zmianom miażdżycowym w naczyniach krwionośnych i opóźniają proces starzenia się organizmu.

Wskazania do stosowania witaminy A+E

Witamina A+E zawiera witaminę A oraz E. Przyjmowanie tego preparatu zalecane jest w chorobach układu krążenia, chorobach nowotworowych, niedokrwistości, miażdżycy oraz w celu uzupełnienia niedoboru tych witamin.

Preparat ten podaje się wspomagająco przy chorobach układu krążenia – na przykład przy nadciśnieniu tętniczym, chorobie niedokrwiennej serca, w retinopatii nadciśnieniowej i miażdżycowej, w cukrzycy, w niedokrwistości hemolitycznej, w zakrzepowym zapaleniu żył. Witaminę A+E stosuje się pomocniczo w leczeniu niedowidzenia zmierzchowego (tak zwanej „kurzej ślepoty”), zaburzeniach wzrostu, skutków nieprawidłowego odżywiania, zaburzeń w przemianie materii, w celu zwiększenia odporności organizmu na zakażenia oraz leczenia i zapobiegania stanom zapalnym nabłonków i błon śluzowych.

Witamina A+E stosowana jest też w profilaktyce miażdżycy naczyń i chorób nowotworowych. Zaleca się przyjmowanie witaminy A+E osobom narażonym na stres i przebywającym w zanieczyszczonym środowisku oraz palaczom.

Naturalne źródła witamin A i E

Witamina E występuje naturalnie w produktach takich jak olej słonecznikowy, migdały i orzechy oraz kiełki zbóż. Spore ilości tej witaminy znajdują się w rybach, nasionach, otrębach i płatkach owsianych, mleku i produktach nabiałowych, w mięsie drobiowym oraz w warzywach – na przykład czerwonej i zielonej papryce, szpinaku, pomidorach i brokułach.

Bogatym źródłem witaminy A jest tran (najlepsze naturalne źródło witaminy A), masło, mleko i jego przetwory, tłuste ryby, wątróbka, jaja, ziemniaki, szpinak, dynia i jarmuż. Sporo witaminy A zawierają marchew, pomidory, sałata i czerwona papryka oraz owoce takie jak wiśnie, morele, brzoskwinie i śliwki.

Witamina A + E: skutki niedoboru i nadmiaru

Niedobór witamin A i E nie zdarza się często, ale należy dbać, by wraz z dietą dostarczać wystarczającą ilość tych składników i ewentualnie suplementować ich niedobór. Powinno się to jednak odbywać po konsultacji i pod nadzorem lekarza, ponieważ przedawkowanie witamin A i E jest równie groźne dla zdrowia, jak ich niedobór.

Niedobór witamin A i E może powodować pogorszenie wzroku (szczególnie problemy z widzeniem o zmroku), pogorszenie się stanu skóry, włosów i paznokci oraz błon śluzowych. Niedostateczna ilość witamin A i E dostarczanych wraz z pożywieniem może także prowadzić do spadku odporności, kłopotów ze strony układu krążenia i układu krwiotwórczego oraz do rozwoju zmian miażdżycowych.

Niedobór witaminy A skutkuje, obok pogorszenia wzroku (tak zwana „kurza ślepota”), także wysychaniem rogówki i spojówki oka, wypadaniem i łamliwością włosów, spierzchniętą skórą, zmianami trądzikowymi i wysypką i zahamowaniem wzrostu. Prowadzi także do zmniejszenia odporności organizmu.

Nadmiar witaminy A prowadzi do nadpobudliwości i drażliwości, powoduje nudności, wymioty, bóle głowy oraz bóle stawów i mięśni. Może spowodować zaburzenia w pracy wątroby i zmniejszenie zawartości wapnia w kościach oraz wady wrodzone u dzieci w przypadku, gdy ciężarna kobieta przyjmowała zbyt duże ilości tej witaminy.

Niedobór witaminy E skutkuje ogólnym zmęczeniem i rozdrażnieniem. Może pojawić się anemia, problemy ze skupieniem uwagi, pogorszenie widzenia i niepłodność.

Objawy nadmiaru witaminy E to bóle głowy, zmęczenie, zaburzenia w gospodarce jelitowej, osłabienie mięśni oraz inne zaburzenia w funkcjonowaniu mięśni.

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę A to 800 mikrogramów, natomiast dzienne zapotrzebowanie organizmu na witaminę E wynosi 12 mg. Nie należy przekraczać tej dawki, sumując zarówno spożywane produkty żywnościowe, jak i ewentualną suplementację tych witamin.

W jakich formach dostępna jest witamina A + E?

Witamina A+E ma zastosowanie zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne. W aptekach sprzedawana jest jako witamina A+E w kapsułkach do stosowania wewnętrznego (doustnego) oraz maść z witaminą A i E.

Witaminę A+E w kapsułkach można kupić bez recepty, ale należy dokładnie zapoznać się z zaleceniami dotyczącymi jej dawkowania.

Maść z witaminą A i E także dostępna jest bez recepty. Stosuje się ją na zmiany skórne takie jak nadmierne rogowacenie naskórka, wypryski, utrudnione gojenie się ran, oparzenia i odmrożenia. Ma działanie ochronne przed szkodliwymi warunkami atmosferycznymi.

W drogeriach i salonach kosmetycznych dostępna jest witamina A+ E na twarz. Jej zastosowanie w widoczny sposób poprawia kondycję skóry – odżywia ją, nawilża i uelastycznia. Można też w tym celu stosować witaminę A+E z apteki, wyciskając zawartość kapsułki i wcierając ją w skórę twarzy.

Czy witaminę A i E można stosować w ciąży?

Witamina A+E nie powinna być przyjmowana w okresie ciąży. Jest to dopuszczalne jedynie ze wskazań zdrowotnych i na wyraźne zalecenie lekarza, gdy w jego opinii korzyść dla matki przewyższa potencjalne zagrożenie dla płodu. Stosowanie witaminy A+E w okresie karmienia piersią jest przeciwwskazane.

Działania niepożądane witaminy A+E

Przyjmowanie witaminy A+E w kapsułkach w dużych dawkach (powyżej 4 kapsułek na dobę) i przez długi czas może powodować działania niepożądane takie jak biegunka, bóle brzucha, nudności i inne zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, uczucie zmęczenia, osłabienie mięśniowe, bóle głowy i nieostre widzenie.

Kiełki. Dlaczego warto je jeść?