To najbardziej popularny chwast w kuchni. Zastąpi zieleninę i pomoże oczyścić organizm. Ma wiele witamin – zobacz też inne zalety!

Anna Rokicka-Żuk
Wideo
od 16 lat
Choć parzy, warto po nią sięgać. Pokrzywa to powszechnie rosnący chwast i jeden z najbardziej cenionych. Obfituje w witaminy i składniki mineralne, a przygotować ją można jak jarzynkę do obiadu, sos pesto, zupę krem, sałatkę, detoksykujący zielony koktajl, a nawet lody. Kiedy i jak zbierać ziele pokrzywy do celów kulinarnych? Zobacz, jak skorzystać z cennych właściwości pokrzywy i sprawdź przepisy z jej wykorzystaniem.

Spis treści

Pokrzywa jako skarbnica związków odżywczych

Liście pokrzywy zwyczajnej i jej młode pędy to naturalne źródło witamin A i C, a także związków mineralnych. Spożywanie ich na wiosnę pomaga uzupełnić niedobory składników odżywczych po zimie, zanim jeszcze pojawią się sezonowe produkty rolne. Warto też pamiętać, że pokrzywa ma cenione właściwości lecznicze i warto zbierać ją także w celu przygotowania terapeutycznych receptur.

Zupa krem z pokrzywy w misce od góry
Pokrzywa świetnie nadaje się do przygotowania odżywczej zielonej zupy, do której warto dodać dla smaku prażone orzechy Stefan Tomic

Pokrzywę można spożywać tak, jak inne warzywa liściaste, np. w sałatce, zupie czy przygotowaną jak szpinak z dodatkiem czosnku. Suszone listki posłużą jako przyprawa ziołowa, którą można doprawiać sosy i dania jednogarnkowe. W takiej postaci zyskuje lekko ziemiste nuty. Świeża polecana jest także do zielonych koktajli smoothie.

Czytaj także: Wiosenne chwasty na talerzu. Jakie rośliny zbierać?

Ziele pokrzywy jest smaczne, a lekko metaliczny posmak nie jest wyraźny. Po uduszeniu jednak łagodnieje i staje się delikatny. Dzięki temu roślina pasuje do wielu innych produktów spożywczych, a nawet włącza się ją do deserów.

Odżywczym pokarmem są też owoce pokrzywy, nazywane też orzeszkami i nasionami, które pojawiają się już od czerwca aż do października. Stanowią bogate źródło wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin E i A, luteiny, związków mineralnych i błonnika rozpuszczalnego w wodzie, a przy tym są bardzo smaczne. Można spożywać je w postaci zmielonej, ale żeby nie tracić cennych składników, nasiona należy rozdrabniać bezpośrednio przed spożyciem (tak, jak np. siemię lniane).

Ile kalorii ma pokrzywa? Sprawdź jej wartość odżywczą

Ziele pokrzywy zwyczajnej i jej pędy zapewniają średnio 42 kcal w porcji 100 g, a przy tym 0,1 g tłuszczu i ok. 2,7 proc. białka (choć niektóre źródła podają, że nawet 5-9 proc. białka) W takiej ilości zawarte jest też blisko 7,5 g węglowodanów, z czego jednak 6,9 g to błonnik, a tylko 0,25 g stanowią cukry.

Polecjaka Google News - Strona Zdrowia

Pokrzywa stanowi dobre źródło składników mineralnych i witamin (również z grupy B), a tych, których jest najwięcej, to zwłaszcza:

  • wapń – 481 mg,
  • magnez – 57 mg,
  • potas – 334 mg,
  • żelazo – 1,6 mg,
  • witamina A – 101 mcg RAE,
  • witamina B9 (kwas foliowy) – 14 mcg,
  • witamina C – 36 mg,
  • witamina K – 498 mg.

W pokrzywie zwyczajnej występują też liczne antyoksydanty, m.in. flawonoidy, karotenoidy i chlorofile, oraz inne bioaktywne związki, które zapewniają właściwości prozdrowotne ziela.

Wiosną darmowe kosmetyki są wszędzie. Wypróbuj przepisy na płukankę i tonik

Wiosną darmowe kosmetyki są wszędzie. Wypróbuj przepisy na płukankę i tonik

Pokrzywę można jeść, przyjmować leczniczo, a także stosować do pielęgnacji. Ta roślina ma cenne właściwości, które łatwo jest wykorzystać w domu. Ziele pokrzywy warto znaleźć w stanie świeżym – jest o...

Monika Góralska
Monika Góralska

Jak jeść liście pokrzywy zwyczajnej?

Do jedzenia nadają się całe młode pokrzywy, ale tylko na wiosnę, gdy są jeszcze delikatne, a w łodydze i nerwach liściowych nie nagromadziły się kryształy krzemionki, które mogą podrażnić przewód pokarmowy.

Jadalne są również kwiaty pokrzywy, ale o każdej porze sezonu warto konsumować jej listki. W przypadku starszych roślin powinny one pochodzić jedynie ze szczytu pędu – najlepiej zrywać tylko po cztery. Surowiec zbieramy w ochronnych rękawiczkach.

Jeżeli liście mają być dodawane do sałatki, należy usunąć zawartość parzących włosków porastających pokrzywę. Najłatwiej je zblanszować – zanurzyć na chwilę we wrzątku, po czym schłodzić szybko w zimnej wodzie. To jednak sprawi, że będą przywiędnięte.

Przygotowanie pokrzywy do jedzenia na surowo może też polegać na dokładnym umyciu liści i ich osuszeniu za pomocą ściereczki. Można też je rozwałkować je drobno posiekać.

Do czego dodawać liście pokrzywy? Pomysłów na jest wiele, a to tylko kilka z nich:

  • do twarożku lub pasty z tofu,
  • do sałatek i surówek,
  • jako składnik farszu do jajek na twardo,
  • do jajecznicy, omletu lub frittaty,
  • w nadzieniu do pierogów czy mięs,
  • w sosach, np. pesto czy z dodatkiem mięty,
  • w zupie typu krem, np. z zielonym groszkiem, brokułem czy cukinią,
  • jako składnik słodkich zielonych koktajli (zamiast szpinaku czy chlorelli),
  • w deserach takich jak lody i wypiekach, zwłaszcza z czekoladą.

Warto pamiętać, że pokrzywa szczególnie dobrze komponuje się z innymi zielonymi warzywami, zwłaszcza liściastymi (jak szpinak, sałaty, por), a także z wszystkimi ziołami.

Obłożenie całym zielem pokrzywy łatwo psujących się produktów, takich jak np. ryby (również w środku, po ich wypatroszeniu), działa konserwująco i pomaga przedłużyć ich świeżość, a więc np. przewieźć bezpiecznie do domu.

Mniszek lekarski czy pokrzywa? Dzikie zioła są smaczne i zdrowe

Mniszek lekarski czy pokrzywa? Dzikie zioła są smaczne i zdrowe

Dzikie zioła i chwasty warto jeść codziennie, zwłaszcza wiosną. Jak ich szukać, gdzie zbierać i w jaki sposób wykorzystywać – mówi Piotr Ciemny, autor książki „Dzikie zioła sezonowo”.

Jolanta Tęcza-Ćwierz
Jolanta Tęcza-Ćwierz

Przepis na pesto z pokrzywy

Z młodych liści pokrzywy możesz przygotować zielony sos pesto podobny do oryginału zawierającego bazylię. Potrzebne są 4 garście liści, które należy zblanszować i osuszyć, a następnie zmiksować, dodają 4 łyżki posiekanych orzeszków piniowych, zmielonych orzechów włoskich lub migdałów, zgnieciony ząbek czosnku, 1/2 szkl. oliwy lub zimnotłoczonego oleju z pestek dyni, 40 g twardego sera, np. parmezanu czy koziego, 1/2 łyżeczki soli i pieprz do smaku.

Polecamy też:

Sos miętowo-pokrzywowy

Ten sos ziołowy idealnie pasuje do spaghetti, a także innych makaronów i dań mącznych, w tym np. naleśników, a także np. pieczonych warzyw korzeniowych.

Do sosu potrzebne jest 200 g pokrzywy i duża garść mięty, które trzeba zmiksować ze szkl. bulionu warzywnego, po czym wlać do patelni z zasmażką z 2 rozdrobnionych ząbków czosnku podsmażonych na 2 łyżkach oliwy, do której dodaje się 2 łyżki mąki i przed dodaniem zieleniny krótko podgrzewa. Sos należy następnie dusić do zgęstnienia.

Sprawdź: Zupa z pokrzywy na wzmocnienie i odtruwanie organizmu. Zobacz przepisy

Chłodnik z pokrzywy

Podawana na zimno zupa z pokrzywy to propozycja na ciepłe dni. Do jej przygotowania potrzebne są 2 garście liści pokrzywy. Po umyciu i zblanszowaniu wystarczy zmiksować ziele z dojrzałym miąższem z 2 awokado i 2 dymkami.

Sorbet pokrzywowo-miętowy

Orzeźwiający i odżywczy mrożony deser można przyrządzić, miksując po garści pokrzywy, szpinaku i mięty (tej ostatniej można też dodać nieco mniej) z 1 i 1/2 szkl. mętnego soku jabłkowego, średnim dojrzałym bananem i łyżeczką soku z cytryny. Mieszanki warto spróbować i ew. dosłodzić ją pamiętając, że mrożone słodycze muszą zawierać więcej cukru niż te jedzone na zimno – inaczej mogą tak nie smakować.

Ziołowy miks należy wlać do foremek na lody z patykiem i zamrażać przez co najmniej 3-4 godziny, wkładając do środka patyczki w momencie gdy masa się częściowo zestali. Jeszcze łatwiej zamienić go w gotowy deser za pomocą maszyny do lodów.

Domowe lody ochłodzą w upał. Wypróbuj najlepsze przepisy!

Domowe lody ochłodzą w upał. Wypróbuj najlepsze przepisy!

Lody to chłodząca przekąska, która idealnie sprawdzi się w upał. Nie wszystkie są pełne cukru i kalorii – lekkie i zdrowe lody domowe możesz jeść nawet codziennie bez obaw o figurę i zdrowie. Zobacz, ...

Anna Rokicka-Żuk
Anna Rokicka-Żuk

Koktajl smoothie z pokrzywy

Listki pokrzywy to dobry dodatek do zielonego koktajlu, który można przygotować w wielu różnych wersjach. Wystarczy wrzucić składniki do blendera i je zmiksować.

Oto kilka przepisów:

  • Koktajl z pokrzywą, kiwi i pomarańczy: zblenduj dużą garść liści pokrzywy z obranym kiwi oraz pomarańczą, dodając tyle wody, by uzyskać pożądaną konsystencję.
  • Koktajl z pokrzywą, wiśniami i bananem: połącz 2 i 1/2 szkl. liści pokrzywy ze szkl. rozmrożonych wiśni i bananem, dodając szkl. mleczka roślinnego lub wody kokosowej i szczyptę cynamonu (opcjonalnie).
  • Koktajl z pokrzywą, ananasem i kokosem: zmiksuj garść pokrzywy z miąższem 1/4 ananasa (ok. 120 g), bananem i 2 łyżkami mleka kokosowego z puszki albo 1/2 awokado, dodając ew. 1/4 długiego ogórka.

Jak zrobić masło pokrzywowe?

Listki pokrzywy możemy jeść nawet codziennie na kanapce, jeśli przygotujemy z nich miks do smarowania pieczywa. Do jego wykonania należy wziąć 100 g świeżego masła, do którego dodaje się od 300 g posiekanej pokrzywy, a jako przyprawy stosuje się szczypiorek (2 łyżki) albo czosnek (kilka ząbków) i sól. Niektórzy dodają do smaku także sok z cytryny czy oliwę z oliwek.

Zobacz także:

Pij zdrowe koktaile

* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
Dodaj firmę Autopromocja

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na stronazdrowia.pl Strona Zdrowia