Spis treści
Co to jest stłuczenie?
Stłuczenie to najczęstszy rodzaj obrażeń ciała. Uraz powstaje w wyniku uderzenia ciałem o twardy przedmiot albo powierzchnię, w tym przy upadku czy przytrzaśnięciu.
W konsekwencji szybko pojawiają się objawy stłuczenia:
- ból w miejscu urazu odczuwany zarówno w spoczynku, jak i w ruchu,
- opuchlizna chorego miejsca,
- podskórne krwiaki i siniaki (wybroczyny).
Przy stłuczeniach uraz jest wewnętrzny – jest to zamknięte uszkodzenie tkanki podskórnej, naczyń krwionośnych i nerwów. Stłuczenie może też jednak wystąpić w przypadku ran, czyli z uszkodzeniem skóry, a także złamań i zwichnięć. Wtedy leczy się przede wszystkim te problemy, gdyż są one groźniejsze.
Do najczęstszych kontuzji należą stłuczenia dotyczące kończyn dolnych: kolana, kostki czy śródstopia, jak również kości ogonowej i głowa, a ponadto kończyn górnych – zwykle jest to stłuczony palec, łokieć czy ramię.
Co robić po stłuczeniu? W tych sytuacjach idź do lekarza
Chociaż stłuczenia można często leczyć w domu za pomocą leków bez recepty z apteki, a także sposobów domowych i ziół, w pewnych sytuacjach konieczna jest konsultacja lekarska.
Po stłuczeniu odwiedź lekarza POZ albo ortopedę, jeżeli:
- nastąpiło stłuczenie stawu, np. kolana lub kostki,
- przez dłuższy czas nie możesz ruszać stłuczoną kończyną,
- ból przy stłuczeniu jest bardzo silny i nie przechodzi,
- utworzył się rozległy krwiak, czyli podskórny wylew krwi,
- możliwe jest pęknięcie albo złamanie kości, np. przy stłuczeniu żeber, biodra, kości palców albo ręki,
- miejscem stłuczenia jest głowa, szyja albo kręgosłup.
Do najgroźniejszych należą stłuczenia narządów wewnętrznych. Przy urazach klatki piersiowej, zwykle wskutek wypadków, może dojść do stłuczenia płuc, serca, niebezpieczne są też stłuczenie mózgu. Są to sytuacje zagrażające życiu, wymagające szybkiej akcji ratunkowej.
Zobacz: Numer na pogotowie ratunkowe: 112 czy 999?
Przy urazach kończyn może również dojść do skręcenia i zwichnięcia w okolicach stawu. Oprócz bólu i obrzęku widać wtedy często odkształcenie stawu, który może się też zablokować. Gdy dolegliwości są nasilone, a także przy złamaniach kości, konieczna jest pomoc medyczna.
Jak leczyć stłuczenia? Pierwsza pomoc
Przy stłuczeniu warto działać jak najszybciej, by ograniczyć szkody i objawy związane z urazem. Zalecane kroki pozwalają zmniejszyć napływ krwi do chorego miejsca i obszar objęty zmianami, jak również zmniejszać dolegliwości.
Jak złagodzić ból po stłuczeniu kończyny? Należy:
- schłodzić stłuczone miejsce,
- zmniejszać obrzęk za pomocą żelów i maści,
- łagodzić ból żelem albo tabletką ze środkiem przeciwzapalnym i przeciwbólowym,
- tymczasowo unieruchomić opatrunkiem uciskowym, przy czym w przypadku stłuczenia stawu należy unieruchomić jednocześnie dwie sąsiadujące z nim kości.
Żel czy maść na stłuczenia? Czym smarować chore miejsce?
Po stłuczeniu chore miejsce najlepiej jest jak najszybciej posmarować żelem zawierającym octanowinian glinu albo zrobić okład z octu. W przypadku octu spirytusowego należy rozcieńczyć 1 łyżkę w pół szklanki wody. Zawarty w nich kwas octowy ma działanie ściągające, czyli obkurczające naczynia krwionośne, a co za tym idzie – przeciwobrzękowe.
Do stłuczonego miejsca należy przyłożyć także zimny kompres, np. kostki lodu w torebce albo wkład chłodzący owinięty w papierowy ręcznik.
W dalszych krokach warto zastosować produkty lecznicze, apteczne i ziołowe. Są dostępne w formie żelu lub maści, często mają też obie postaci. Wybór zależy od preferencji, jednak produkty tłuste należy nakładać po tych wodnych, bo odwrotna kolejność może ograniczać wchłanianie związków aktywnych.
Co na stłuczenia? Warto sięgnąć produkty zawierające następujące składniki:
- wyciąg z arniki górskiej,
- wyciąg z żywokostu lekarskiego,
- wyciąg z nagietka lekarskiego,
- wyciąg z kasztanowca zwyczajnego,
- escyna,
- heparyna,
- rutyna,
- trokseorutyna,
- witamina K,
- mentol,
- niesterydowe leki przeciwzapalne, takie jak ibuprofen, ketoprofen, diklofenak.
Jeśli nie ma tych leków pod ręką można też wypróbować tradycyjne sposoby domowe, takie jak okłady ze świeżych liści kapusty, świeżego majeranku lub tymianku, albo plastrów surowego ziemniaka bądź wyciśniętego soku z ziemniaka.
Jak długo trwa ból po stłuczeniu?
Ból po stłuczeniu utrzymuje się zazwyczaj przez 5-10 dni, jednak może trwać dłużej. Jeśli nie mija albo nie ustępują inne objawy stłuczenia, należy zwrócić się do lekarza.
W przypadku powszechnie zdarzającego się stłuczenia mięśnia wygląd siniaka zmienia się z czasem, co może trwać 7-10 dni, a nawet kilkanaście dni. Początkowo siniak jest sinoczerwony, po czym robi się zielony, a następnie żółty i powoli znika.
Źródło: Poradnik Pierwsza Pomoc Policja Mazowiecka