Spis treści
Jakie są pierwsze objawy raka kości?
Głównym objawem raka kości jest ból kostny, jednak rozwój tego nowotworu zazwyczaj zaczyna się inaczej. Wczesnym objawem jest uczucie tkliwości zajętej kości. Wraz z upływem czasu, zwykle w ciągu tygodni lub miesięcy, ulega ona stopniowemu nasileniu i zamienia w ból ciągły lub nawracający. Dolegliwości często nasilają się przy aktywności fizycznej czy pod wpływem ciepła. Często utrzymują się też w nocy i podczas odpoczynku.
Wraz z rozwojem raka kości pojawiają się też inne objawy takie, jak:
opuchlizna w miejscu bólu,
zaczerwienienie skóry,
wyczuwalny w ciele guz na zajętej kości czy wokół niej, np. pogrubienie kończyny,
obrzęk i utrudnione zginanie stawu znajdującego się w pobliżu zajętej kości, co może powodować utykanie,
łatwe złamania kości pod wpływem niewielkiego urazu czy upadku.
Do rzadziej występujących symptomów raka kości należą:
wysoka temperatura ciała,
niewyjaśniona utrata wagi,
nasilone pocenie się, zwłaszcza w nocy.
Choć nowotwór może rozwijać się w dowolnej kości, najczęściej atakuje kości długie nóg i ramion oraz kości miednicy.
Niestety, objawy raka kości często są brane mylnie za symptomy innych chorób, np. zwyrodnienia czy reumatoidalnego zapalenia stawów, a u dzieci i nastolatków mogą przypominać bóle wzrostowe (które jednak są symetryczne).
Te objawy wskazują na przerzuty do kości
Rak kości może być wynikiem rozwoju przerzutów raka, najczęściej piersi i prostaty. Często nie powoduje objawów lub ich nasilenie jest niewielkie. Najczęstszy jest ból kości, który występuje u 70-95 proc. pacjentów.
Rodzaj bólu kości zależy od lokalizacji i wielkości zmian przerzutowych i może być ostry, palący albo przeszywający. Występuje stale bądź podczas wykonywania ruchów danej części ciała.
Inne objawy rozsiewu raka do kości, a także jego powikłań, to najczęściej:
zaburzenia neurologiczne, gdy zmiany dotyczą kości kręgosłupa i uciskają na rdzeń kręgowy lub korzenie nerwowe – skutki to zaburzenia czucia, osłabienie danej części ciała, problemy z poruszaniem nią, zaburzenia oddawania moczu bądź kontrolą jelit,
patologiczne złamania w miejscu osłabienia kości, skutkujące bólem, ew. zasinieniem lub obrzękiem,
hiperkalcemia i wywołane nią objawy takie, jak mdłości, wymioty, bóle brzucha, zaburzenia rytmu serca i świadomości, niewydolność nerek.
Jeżeli doświadczasz ciągłego, dotkliwego lub pogarszającego się bólu kości albo masz inne objawy, które mogą wskazywać na raka, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Choć nowotwór kości jest stosunkowo rzadki, najlepiej zadbać o diagnozę swoich problemów.
Z czego się bierze rak kości? Rodzaje nowotworów
Dokładna przyczyna rozwoju pierwotnego raka kości nie jest znana, chociaż są pewne czynniki zwiększające ryzyko. Należą do nich przebyta radioterapia, historia chorób takich, jak siatkówczak oka czy przepuklina pępkowa), inne choroby kości (np. Choroba Pageta kości) czy rzadkie choroby genetyczne. Nowotwór kości może rozwinąć się w każdym wieku, przy czym niektóre występują głównie u dzieci.
Pierwotne złośliwe nowotwory kości, czyli wywodzące się z kości, są jednak stosunkowo rzadkie, bo najczęściej mamy do czynienia z przerzutami do kości. Warto zaznaczyć, tylko w tym przypadku ich prawidłowa nazwa to „rak kości”, ponieważ rak to zmiana wywodząca się z tkanki nabłonka.
Tymczasem złośliwy nowotwór kości wywodzi się z tkanki łącznej i jest nazywany mięsakiem kości. Stanowi ok. 1 proc. wszystkich przypadków zachorowań na nowotwory. Ma wiele rodzajów, a najczęstsze to:
kostniakomięsak (mięsak kościopochodny albo osteosarcoma),
chrzęstniakomięsak (chondrosarcoma),
mięsak Ewinga.
Co ważne, o wiele częściej niż złośliwe nowotwory kości występują guzy łagodne – takie, które nie powodują przerzutów, nie zagrażają zdrowia i są usuwane chirurgiczne. To m.in. kostniaki, chrzęstniaki, wyrośla chrzęstno-kostne i włókniaki niekostniejące.
Wtórne nowotwory złośliwe kości to takie, które powstały w wyniku przerzutu raka z narządów. Najczęściej tworzą je rak piersi i prostaty (80 proc. przypadków), a także płuca, tarczycy i nerki czy szpiczak mnogi (inaczej plazmocytowy).
Zmiany przeważnie są mnogie, a 8 na 10 przypadków dotyczy lokalizacji takich, jak szkielet osiowy, kręgi, miednica i górne części kości udowych. W połowie przypadku przerzuty dotyczą kości udowej, a u 15 proc. pacjentów rozwijają się w kości ramiennej.
Jak stwierdzić raka kości? Badania i leczenie
Aby stwierdzić raka kości, trzeba wykonać badania. Nieprawidłowości mogą być widoczne w morfologii, jednak wskazując na wiele innych potencjalnych chorób. Dlatego w pierwszej kolejności wykonywane jest zwykle prześwietlenie kości, czyli badanie RTG.
W przypadku podejrzenia guza wykonywana jest jego biopsja. Jeśli jej wyniki sugerują lub potwierdzają rozpoznanie, konieczne są zwykle dalsze badania, w tym rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa, scyntygrafia czy pozytronowa tomografia emisyjna (PET). W przypadku mięsaka Ewinga konieczna może być biopsja szpiku, by sprawdzić, czy rak nie rozprzestrzenił się do tej tkanki.
Leczenie zależy od typu nowotworu, obecności przerzutów i ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Zwykle obejmuje usunięcie zaatakowanej części kości, chemio- i radioterapię. W przypadku kostniakomięsaka stosuje się mifamurtyd, lek immunostymulujący, który pobudza układ odpornościowy do produkcji makrofagów niszczących komórki nowotworowe.
Źródła:
