Powoduje cukrzycę. Większość Polaków je to codziennie. Zapewnia składnik, który wcale nie jest zdrowy

Ten składnik jest niezbędny dla zdrowia i życia, jednak nadmiar szkodzi na różne sposoby. Mowa o żelazie zawartym w mięsie – ma ono specjalną postać, zwaną hemową. Nadmiar żelaza hemowego, które pochodzi z mięsnej diety, sprzyja nie tylko nowotworom i chorobom serca.

Jak czytamy na łamach pisma „Nature Metabolism”, zidentyfikowano istotny związek pomiędzy żelazem hemowym występującym w czerwonym mięsie i innych produktach zwierzęcych a ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2.

– W porównaniu z wcześniejszymi badaniami, które opierały się wyłącznie na danych epidemiologicznych, my zintegrowaliśmy wiele warstw informacji, w tym dane epidemiologiczne, konwencjonalne biomarkery metaboliczne i najnowocześniejszą metabolomikę – wyjaśnił dr Fenglei Wang, główny autor publikacji. – Umożliwiło nam to uzyskanie bardziej kompleksowego zrozumienia związku między spożyciem żelaza a ryzykiem cukrzycy typu 2, a także uwidoczniło potencjalne szlaki metaboliczne leżące u jego podstaw.

Materiałem do badania były zbierane na przestrzeni 36 lat raporty dietetyczne, które pozyskano od ponad 206,5 tys. osób. Naukowcy wzięli pod uwagę różne formy żelaza – całkowite, hemowe, niehemowe, pochodzące z żywności oraz z suplementów diety. Analizując ich związek z cukrzycą, uwzględnili także inne czynniki zdrowotne i związane ze stylem życia. Ocenili przy tym różne biomarkery metaboliczne, w tym poziomem glukozy, insulinyni lipidów we krwi, a także związane ze stanem zapalnym i metabolizmem żelaza.

Żelazo hemowe występujące w mięsie ma istotny wpływ na rozwój cukrzycy typu 2. Wśród uczestników badania jedzących najwięcej mięsa choroba ta była diagnozowana o 26 proc. częściej niż u tych, którzy spożywali go najmniej.

Jednak podobnie, jak we wcześniejszych pracach, nie wykazano żadnego powiązania między spożywaniem żelaza niehemowego z produktów roślinnych czy suplementów diety.

Jak ujawniły dalsze analizy, wyższe spożycie żelaza hemowego było powiązane z większym poziomem niektórych biomarkerów metabolicznych dla cukrzycy, takich jak peptyd C, trójglicerydy, białko C-reaktywnego czy markery przeciążenia żelazem. Jednocześnie obserwowano obniżenie poziom markerów korzystnych, m.in. ochronnego cholesterolu HDL.

Naukowcy zidentyfikowali ponadto kilkanaście metabolitów krwi, w tym lipidowych, a także L-walinę, L-lizynę i kwas moczowy, które mogą odgrywać rolę zwiększaniu ryzyka rozwoju cukrzycy przez żelazo hemowe z mięsa.

– Nasze badanie podkreśla znaczenie zdrowych wyborów żywieniowych w zapobieganiu cukrzycy. Zmniejszenie spożycia żelaza hemowego, szczególnie z czerwonego mięsa, i przejście na dietę bardziej roślinną, może być skuteczną strategią ochronną –podsumowali autorzy pracy.

Ich zdaniem wyniki badania powinny wpłynąć na wytyczne odnośnie diety i strategii zdrowia publicznego. Jednocześnie naukowcy wyrażają swoje obawy związane ze stosowaniem żelaza hemowego jako dodatku do wegańskich alternatyw mięsa. Hem, który pozyskuje się także z surowców roślinnych, poprawia smak i wygląd takich produktów, ale może sprawiać, że będą tak niezdrowe, jak mięso.