Spis treści
Czy oliwki są zdrowe? Na co pomagają?
Oliwki to owoce pestkowe drzewa o nazwie oliwka europejska, które obfitują w zdrowe tłuszcze, niezbędną w organizmie witaminę E i silne przeciwutleniacze.
Sięganie po oliwki, a także tłoczoną z nich oliwę, zapewnia z lepszą ochroną przed chorobami serca, osteoporozą i rakiem. Produkty te są podstawowymi składnikami menu w stylu śródziemnomorskim, które uznaje się za najzdrowszą dietę świata.
Oliwki zielone to niedojrzała, ale niezmiernie wartościowa postać owocu. Oliwki czarne (które naturalnie mają kolor różowy lub purpurowy) są bardziej miękkie i tłuste. Te zupełnie czarne to jednak niezupełnie naturalny produkt, bo barwiony związkami żelaza, które nadają im nie przez wszystkich lubiany smak.
Wśród korzystnych składników oliwek jest też miedź i wapń, przy czym większość zawiera spore ilości sodu. Oliwki stosuje się jednak jako dodatek w niewielkich ilościach (zalecana dawka to 2-4 łyżki dziennie). Najcenniejsze są jednak antyoksydanty, a oprócz tokoferoli to także kwercetyna oraz oleuropeina, tyrozol czy hydroksytyrozol. Są to pochodne kwasu elenolowego, który w nowym badaniu powiązano ze szczególnymi korzyściami dla metabolizmu i odchudzania.
Oliwki na odchudzanie. Skąd takie właściwości?
Kwas elenolowy oraz powiązane z nim związki i analogi powstają na różnych etapach dojrzewania oliwek. Mają silne działanie antybakteryjne, ale najbardziej obiecujące są jego właściwości dotyczącą obniżania poziomu glukozy we krwi i ułatwiającego utratę wagi.
W badaniu przeprowadzonym przez naukowców z amerykańskiego uniwersytetu Virginia Tech (Virginia Polytechnic Institute and State University) sprawdzono działanie kwasu elenolowego na otyłe myszy z cukrzycą.
Już po tygodniu odnotowali fascynujące zmiany. W porównaniu do grupy kontrolnej gryzonie ważyły znacznie mniej i wykazywały lepszą regulację glikemii.
Efekt obniżający stężenie glukozy był przy tym porównywalny z tym, jaki zapewniają zastrzyki na cukrzycę z liraglutydem, a przy tym znacznie lepszy, niż uzyskiwany za pomocą metforminy. To najczęściej stosowany doustny lek dla diabetyków.
Działanie kwasu elenolowego przy otyłości i cukrzycy
Autorzy badania poszukiwali sposobów leczenia cukrzycy typu 2 za pomocą naturalnych związków poprzez pośredni wpływ na wydzielanie hormonów związanych z metabolizmem w jelicie grubym.
W tym celu zidentyfikowali związki, które działają na obecne tam komórki L, które podczas posiłków wydzielają hormon GLP-1 oraz PYY. Ich funkcją jest zwiększanie uczucia sytości i zapobieganie przejadaniu się. Pomagają ponadto kontrolować glikemię i metabolizm. Właśnie tak wpadli na trop kwasu elenolowego, którego najwięcej jest w dojrzałych oliwkach oraz oliwie extra virgin.
Doustne podawanie tego związku spowodowały znaczną poprawę zdrowia metabolicznego. Już po 4-5 tygodniach kuracji wskaźnik otyłości zmniejszył się u nich o 10,7 procent. Spadła glikemia oraz poprawiła się wrażliwość komórek na insulinę, co umożliwia pobieranie przez nie glukozy i obniżanie jej poziomu we krwi. Parametry te były podobne do tych, jakie mają zdrowe i szczupłe myszy.
Działanie kwasu elenolowego wiązało się ze zmniejszeniem ilości przyjmowanego jedzenia i nasilaniu redukcji masy ciała. Oprócz zwiększenia wydzielania wymienionych hormonów odnotowano też obniżoną produkcję peptydu agouti, białka nasilającego podaż pokarmu i przybieranie na wadze.
Choć badanie przeprowadzono na myszach, dotyczy przecież dobrze znanych i zdrowych produktów, który przez wiele osób jedzony jest regularnie albo nawet codziennie. Pomimo tego, że stężenie kwasu elenolowego w oliwie i oleju z oliwek jest bardzo niskie, włączenie ich do menu i codzienne spożywanie nie pozostaje bez korzystnego wpływu na organizm. Sprawdzą się szczególnie na diecie odchudzającej, również diecie ketogenicznej, ponieważ należą do produktów niskowęglowodanowych i zmniejszających indeks glikemiczny posiłków.
Źródła: