Spis treści
Jarzębiak – prosty przepis na nalewkę z jarzębiny
Jarząb pospolity (Sorbus aucuparia), potocznie nazywany jarzębiną, to popularne drzewo, które rośnie na terenie całego naszego kraju. Jego owoce często służą dzieciom jako „koraliki” do przygotowania jesiennych naszyjników. Niewiele osób jednak wie, że jarzębina wykazuje również szereg korzystnych działań zdrowotnych.
Aby zachować cenne właściwości jarzębiny, warto przygotować z niej leczniczą nalewkę. Owoce najlepiej zbierać od września do listopada, kiedy osiągną pomarańczowo-czerwony kolor. Dobrze jest sięgać po przemrożone owoce jarzębiny. Dlatego najlepiej ją zbierać po przymrozkach lub przed przygotowaniem nalewki przemrozić owoce dobę lub dwie w zamrażarce. Po jarzębinę warto wybrać się w miejsca oddalone od głównych dróg i centrum miasta. Do przygotowania jarzębiaka potrzebujesz tylko kilku produktów.
Czytaj także: Z tych koralików zrobisz tanie kosmetyki. Wyprasują zmarszczki, zmniejszą worki pod oczami
Składniki na nalewkę z jarzębiny:
- 800-1000 g jarzębiny,
- 700 ml wódki o 40 proc. zaw. alk.,
- 450 ml spirytusu rektyfikowanego o 95 proc. zaw. alk.,
- 500 g cukru.
Jak przygotować zdrowotną nalewkę?
- Owoce należy zbierać tylko dojrzałe, bez uszkodzeń i przebarwień.
- Jarzębinę umyć, wysuszyć i zamrozić na minimum 48 godzin, aby pozbyć się gorzkiego smaku.
- Owoce wyjąć z zamrażarki i odstawić na 3-4 godziny.
- Po tym czasie jarzębinę przesypać na sito i przelać wrzątkiem, dzięki czemu jej skórka zrobi się miękka, a owoce szybciej puszczą sok.
- Przesypać całość do wyparzonego wcześniej słoika, zasypać cukrem i dokładnie wymieszać. W tym etapie owoce można delikatnie rozgnieść.
- Zakręcić i odstawić na 10 dni w nasłonecznione miejsce, pamiętając o codziennym mieszaniu słoikiem – dzięki temu owoce szybciej puszczą sok, a cukier łatwiej się rozpuści.
- Po tym czasie dodać alkohol, zamieszać, zakręcić i odstawić na minimum 7 tygodni w słoneczne miejsce.
- Całość przecedzić przez sito lub gazę, a z owoców wycisnąć jak najwięcej soku.
- Leczniczą nalewkę przelać do butelek, szczelnie zamknąć i odstawić na kolejne 7-8 miesięcy.
- Po tym czasie jarzębiak jest gotowy do picia.
Aby wzbogacić smak nalewki z jarzębiny, można dodać do niej rodzynki lub suszone daktyle. Warto jednak pamiętać, że należy je najpierw dokładnie przepłukać pod bieżącą wodą, a następnie zanurzyć we wrzątku na minimum 60 sekund – ma to na celu pozbycie się siarki, która dodawana jest do bakalii jako składnik konserwujący.
Zobacz też: Aromatyczna konfitura z jarzębiny na lepszą pracę jelit
Właściwości zdrowotne nalewki z jarzębiny. Kiedy warto sięgać po jarzębiak?
Jarzębina wykazuje wiele cennych właściwości zdrowotnych, jednak należy pamiętać, że surowe owoce są niejadalne! Zawarty w nich kwas parasorbowy jest trujący, a zjedzenie już kilku ziarenek jarzębiny może wywołać wymioty, biegunkę i silny ból głowy. Owoce jarzębu pospolitego nadają się do zjedzenia tylko po wcześniejszym wysuszeniu, ugotowaniu lub mrożeniu przez minimum 48 godzin.
Nalewka z jarzębiny jest znakomitym źródłem beta-karotenu, czyli naturalnego prekursora witaminy A. Związek ten to silny antyoksydant, który chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników tlenowych, a także spowalnia proces starzenia się komórek.
Jarzębiak stanowi również bogactwo witaminy C (45 mg na 100 g), która wraz z rutyną uszczelnia naczynia krwionośne, a dzięki temu zmniejsza podatność organizmu na infekcje. Fitoterapeuci sugerują, że nalewka z jarzębiny zawiera również: garbniki, gorzkie substancje roślinne, witaminę K, potas, magnez i miedź.
Jakie właściwości wykazuje nalewka z jarzębiny? Według ekspertów medycyny naturalnej działa ona:
- antyoksydacyjnie,
- przeciwbakteryjnie,
- wzmacniająco,
- przeciwzapalnie,
- regenerująco,
- moczopędnie,
- hipotensyjnie – łagodnie obniża ciśnienie tętnicze krwi,
- żółciotwórczo i żółciopędnie,
- pobudzająco na wydzielanie soków trawiennych,
- detoksykująco,
- ochronnie na narząd wzroku.
Dodatkowo jarzębiak jest źródłem sorbitolu, który wykazuje lekkie działanie przeczyszczające, dlatego ten leczniczy trunek może przynieść ulgę w przypadku zaparć.
W jakich jeszcze dolegliwościach pomaga nalewka z jarzębiny? Warto rozważyć stosowanie dawki leczniczej w przypadku:
- miażdżycy,
- umiarkowanego nadciśnienia tętniczego krwi,
- kamicy nerkowej,
- obniżonej odporności,
- przeziębienia i grypy,
- niestrawności,
- stłuszczenia wątroby,
- zwyrodnienia plamki żółtej oka,
- zakażenia gronkowcem złocistym.
Dawkowanie i przeciwwskazania do spożywania nalewki z jarzębiny
Nalewka z jarzębiny to lecznicza mikstura, która powinna być stosowana tylko w przypadku pojawienia się dolegliwości, a nie jako element profilaktyki. Fitoterapeuci radzą, aby nie przekraczać dawki leczniczej, która wynosi 60 ml dziennie. Natomiast w przypadku osób z zaburzeniami metabolizmu glukozy (cukrzyca, stan przedcukrzycowy i insulinooporność) i dną moczanową nie powinno się pić jej więcej niż 45 ml dziennie.
Mimo dobroczynnych właściwości, nie wszyscy mogą bezpiecznie stosować jarzębiak. Głównymi przeciwwskazaniami do spożywania nalewki z jarzębiny są:
- ciąża i karmienie piersią,
- wiek poniżej 18. roku życia,
- alergia na alkohol lub jego nietolerancja,
- przyjmowanie leków, które wchodzą w reakcję z alkoholem,
- alergia na jarzębinę,
- niewydolność nerek,
- dializy,
- ostre zapalenie przewodu pokarmowego,
- refluks żołądkowo-przełykowy.