Spis treści
Jak wygląda ziarnopłon wiosenny?
Ziarnopłon wiosenny (Ficaria verna) to wieloletnia roślina z rodziny jaskrowatych, która powszechnie występuje na terenie całego kraju. Najczęściej można go spotkać w lasach, parkach, sadach, nad brzegami rzek, a zdecydowanie rzadziej na otwartych przestrzeniach. Roślina ta jeszcze do niedawna nazywana była pszonką lub jaskrem wiosennym, jednak obecnie odchodzi się od tego nazewnictwa.
Ziarnopłon wiosenny wyrasta wczesną wiosną i osiąga wysokość 3-20 cm, natomiast kwitnie od końca marca, przez cały kwiecień, aż na początku maja zaczyna przekwitać. Jego kwiaty charakteryzują się intensywnie żółtą barwą, o wyraźnie błyszczącej powierzchni.
Ciekawostką jest to, że kwiaty otwierają się tylko w słoneczne dni, a gdy temperatura spada i przychodzi noc lub deszcz, zamykają się. Surowcem zielarskim są wyłącznie liście i bulwki ziarnopłonu, które zbierane są zanim roślina zacznie kwitnąc, ponieważ po tym czasie pojawiają się w niej toksyczne związki.
Ziarnopłon wiosenny – właściwości lecznicze
Ziele ziarnopłonu to tradycyjny środek na wiele dolegliwości. Jest ono znakomitym źródłem kwasów organicznych, saponin triterpenowych, olejków eterycznych, antocyjanów oraz glikozydów laktonowych. Dodatkowo ziele ziarnopłonu stanowi bogactwo flawonoidów, czyli antyoksydantów, w tym witeksyny, kemferolu i kwercetyny.
Kemferol i kwercetyna to silne przeciwutleniacze, które chronią komórki i tkanki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników tlenowych. Dodatkowo kwercetyna wykazuje właściwości przeciwalergiczne i przeciwzapalne, dlatego picie naparów z ziela ziarnopłonu może wspomagać leczenie łagodnych objawów alergicznych, w tym kichania i kataru.
Wszystkie wyżej wymienione związki korzystnie wpływają na stan zdrowia organizmu. Wykazano, że preparaty z ziarnopłonem wiosennym wykazują właściwości:
- przeciwzapalne,
- przeciwwirusowe,
- przeciwbakteryjne,
- przeciwgrzybicze,
- przeciwbólowe,
- moczopędnie.
Doktor Henryk Różański, ceniony fitoterapeuta zaznacza, że zawarte w ziarnopłonie glikozydy laktonowe należą do substancji o działaniu antybiotycznym.
Ziarnopłon wiosenny – zastosowanie lecznicze. Na co pomaga ziarnopłon wiosenny?
Napary i nalewki z ziarnopłonu wiosennego to tradycyjne środki wspierające leczenie wielu dolegliwości, takich jak:
- reumatyzm,
- zapalenie stawów,
- grzybica skóry,
- trądzik pospolity i hormonalny,
- łuszczyca,
- owrzodzenia,
- obrzęki,
- nadmierne wypadanie włosów,
- gruźlica,
- stany zapalne górnych dróg oddechowych,
- żylaki,
- hemoroidy.
Doktor Różański podkreśla, że nalewka z ziarnopłonu wykazuje działanie przeciwreumatyczne, odkażające, odtruwające oraz hamujące krwawienia. Natomiast liście przyłożone na opuchnięte kończyny zmniejszają ból i redukują obrzęki.
Fitoterapeuta zaznacza również, że nalewki lub maceraty z ziarnopłonem wiosennym mogą wspomagać leczenie łysienia plackowatego.
– Nalewka i macerat z ziarnopłonu pomagają w leczeniu łysienia. W przypadku łysienia plackowatego i skórnych chorób autoimmunologicznych polecam stosowanie 1 proc. roztwór biotyny, 1 proc. roztwór kwasu pantotenowego, 5 proc. roztwór siarczanu cynku i mocnego maceratu lub nalewki z ziarnopłonu w jednakowych proporcjach. U niektórych chorych uzyskałem dobre rezultaty dzięki tej miksturze – podaje dr Różański.
Zwolennicy medycyny naturalnej uważają, że stosowanie preparatów z ziarnopłonu może łagodzić hemoroidy oraz spowolnić powstawanie żylaków. Dawniej ziele ziarnopłonu stosowano na przednówku jako dodatkowe źródło witaminy C.
Czy ziarnopłon wiosenny może być toksyczny? Przeciwwskazania do stosowania
Rośliny z rodziny jaskrowatych są źródłem glikozydów laktonowych – anemoniny i protonemoniny, które należą do substancji drażniących skórę i błony śluzowe. Jednak fitoterapeuta zaznacza, że w przypadku ziarnopłonu wiosennego ich stężenie jest bardzo niskie oraz istnieje niewielkie ryzyko pojawienia się skutków ubocznych po jego spożyciu.
W bardzo rzadkich przypadkach, u osób wrażliwych na glikozydy laktonowe mogą pojawić się następujące dolegliwości:
- rumień,
- pokrzywka,
- świąd,
- biegunka,
- kichanie,
- łzawienie oczu,
- ślinotok.
Najczęściej jednak te objawy pojawiają się po zjedzeniu zawilców oraz innych roślin z rodziny jaskrowatych. Lekarze zalecają, aby naparów z ziarnopłonu unikały dzieci, kobiet ciężarne oraz karmiące piersią.
Przepis na napar i nalewkę z ziarnopłonu wiosennego
Napar i nalewkę z ziarnopłonu najlepiej stosować tylko w przypadku pojawienia się dolegliwości, a nie jako profilaktykę rozwoju schorzeń.
Składniki na nalewkę z ziarnopłonu według dr Henryka Różańskiego:
- 150 g świeżego ziela ziarnopłonu,
- 450 ml alkoholu o 40-60 proc. zaw. alk.
Przygotowanie:
Ziele ziarnopłonu wiosennego zalać alkoholem i odstawić na 7 dni. Po tym czasie miksturę należy przecedzić przez gazę. Tak przygotowaną nalewkę można pić 20-30 ml dziennie przez kilka dni. W przypadku aft i pleśniawek w jamie ustnej, należy patyczkiem higienicznym delikatnie nanieść nalewkę na zmienione chorobowo miejsce.
Składniki na napar z ziarnopłonu według dr Henryka Różańskiego:
- 1 łyżka suszonego ziela ziarnopłonu,
- 200 ml wrzątku.
Przygotowanie:
Ziele należy zalać wrzącą woda i parzyć pod przykryciem przez 30 minut. Po tym czasie napar trzeba przecedzić. Zaleca się pić 2 razy dziennie po 100 ml. Dodatkowo tak przygotowany napar nadaje się do płukania włosów wypadających i kruchych oraz jako nasączenie okładów, stosowanych na obrzęki i stłuczenia.
Źródło: Ziarnopłon wiosenny – Ranunculus ficaria L. Luskiewnik Strefa
