Spis treści
Czym jest pyłek pszczeli i jak powstaje?
Pyłek pszczeli to pyłek kwiatowy, czyli męskie komórki rozrodcze roślin.

Pszczoły zbierają go w postaci tak zwanego obnóża pyłkowego i przenoszą do ula, a następnie składują w plastrach, gdzie ulega fermentacji z udziałem probiotycznych bakterii mlekowych. Proces ten zabezpiecza go przed psuciem się i rozpadem białka. Jest to podstawowe źródło odżywiania się tych owadów – to właśnie dzięki niemu powstaje tak lubiany i ceniony miód.
Pszczoły zbierają pyłek pszczeli całym ciałem, po czym sczesują go za pomocą specjalnych szczoteczek pyłkowych i formują pakiety (obnóża), które umieszczane są w koszyczkach na trzeciej parze nóg. W ulu obnóża składowane są w komórkach plastra i zalewane miodem oraz zamykane woskiem. Tak zmagazynowany pyłek pszczeli nosi nazwę pierzgi.
Aby pozyskać pyłek pszczeli do celów przemysłowych zanim zostanie zmieszany z innymi składnikami i stanie się pierzgą, w ulu umieszczane są specjalne poławiacze pyłku, które zbierają pakiety przenoszone przez pszczoły. Z uwagi na dużą zawartość wody, pyłek musi być zabezpieczony przed psuciem się przez szybkie i umiejętne wysuszenie.
Co zawiera pyłek pszczeli?
Pyłek kwiatowy to skarbnica związków biologicznie czynnych – zawiera aż 250 ich rodzajów. Zapewnia bogactwo aminokwasów, witamin i mikro- oraz makroelementów, w tym tych bardzo rzadkich, a także sporo witamin, enzymów, fitosteroli i przeciwutleniaczy.
W skład pyłku wchodzi też sporo cukrów, zwłaszcza fruktoza, glukoza, maltoza, sacharoza, turanoza i trehaloza. Natomiast część tłuszczowa zawiera sporo nienasyconych kwasów tłuszczowych. Zawartość tych z grupy omega-3 i omega-6 (kwas alfa-linolenowy i linolowy) w pyłku pszczelim to 13 g/100 g, a kwasy omega-9 (jednonienasycone) w postaci kwasu oleinowego to 4,6 g/100 g. Towarzyszą im cenne fosfolipidy i fitosterole, które wspomagają gospodarkę lipidową w organizmie.
Porcja 100 g pyłku pszczelego zapewnia:
- energia ok. 260 kcal,
- białko – ok. 24 g,
- cukry – ok. 33 g,
- tłuszcze – ok. 5,5 g,
- błonnik – ok. 22 g,
- woda i pozostałe składniki – 25 g,
- witaminy ogółem – 0,2 g,
- witamina B8 (inozytol) – 105,6 mg,
- witamina C (kwas askorbinowy) – 30,5 mg,
- witamina B3 (PP, niacyna) – 13,7 mg,
- witamina B5 (kwas pantotenowy) – 2,3 mg,
- witamina B2 (ryboflawina) – 1,8 mg,
- witamina B1 (tiamina) – 0,9 mg,
- witamina B6 (pirydoksyna) – 0,6 mg,
- witamina B9 (kwas foliowy) – 0,4 mg,
- witamina B7 (biotyna) – 0,1 mg,
- witamina E (tokoferol) – 29,4 mg,
- karotenoidy (prekursory wit. A) ogółem – 12,9 mg, w tym:
- beta-karoten 7,3 mg,
- witamina D – 0,04 mg,
- potas – 422 mg,
- wapń – 217 mg,
- magnez – 161 mg,
- żelazo – 14,4 mg,
- mangan – 13,8 mg,
- cynk – 7,1 mg,
- miedź – 1,2 mg.
Można powiedzieć, że 100 g pyłku pszczelego zawiera więcej dobrze przyswajalnego wapnia niż taka sama ilość nabiału, roślin strączkowych lub orzechów. Natomiast zawartość żelaza w pyłku pszczelim jest porównywalna do tej w wątróbce.
Co więcej, pyłek kwiatowy jest cennym źródłem antyoksydantów z grupy polifenoli, które stanowią aż 1,2 proc. tego surowca. Należą do nich m.in. leukoantocyjany, kwasy fenolowe, katechiny, flawonoidy, triterpeny i kanabinoidy.
Na co dobry jest pyłek pszczeli? Właściwości zadziwiają
Pyłek pszczeli jest produktem odżywczym, który ma silne działanie antyoksydacyjne. Dzięki temu pomaga chronić tkanki i elementy komórek przez zmianami spowodowanymi przez stres oksydacyjny, spowalniając procesy degeneracji i starzenia się komórek. Zawarte w nim witaminy z grupy B działają bardzo korzystnie na układ nerwowy i naczynia krwionośne.
Jako źródło pełnowartościowego białka, pyłek kwiatowy jest cennym dodatkiem do diety rekonwalescenta, wegańskiej, wegetariańskiej czy sportowej. Jest polecany osobom starszym, niedożywionym i tym na diecie łatwostrawnej bogatobiałkowej, stosowanej przez pacjentów z nowotworami, oparzeniami po naświetleniach, wyniszczonych chorobą.
Pyłek pszczeli wzmacnia nie tylko siły fizyczne, ale także układ nerwowy i psychikę, dając energię do walki z chorobą. Łagodzi też dolegliwości ze strony układu pokarmowego i jest pomocny w procesie odchudzania się, ponieważ wspomaga metabolizm. Co więcej, łyżeczka pyłku pszczelego rozpuszczona w ciepłej wodzie albo herbacie zmniejsza uczucie głodu.
Dodatkowo pyłek pszczeli wspomaga pamięć i koncentrację. Regularne jedzenie tego produktu znacznie ułatwia naukę, dlatego zalecane jest dzieciom i młodzieży w wieku szkolnym.
Ten produkt pszczeli ma też udokumentowane działanie antybiotyczne – antybakteryjne (zwalcza między innymi infekcje wywołane przez bakterie gronkowca), przeciwgrzybicze i przeciwzapalne. Pomaga zwalczać chorobotwórcze drobnoustroje i stymuluje układ odpornościowy. Wspomaga odtruwanie organizmu poprzez usuwanie z niego toksyny pochodzących z drobnoustrojów chorobotwórczych, pożywienia, używek czy procesów metabolicznych. Wykazano również przeciwalergiczne działanie pyłku kwiatowego.
Biopierwiastki wchodzące w skład pyłku pszczelego wspomagają pracę układu odpornościowego i wzmacniają organizm. Żelazo jest przydatne w leczeniu i zapobieganiu anemii. Natomiast wapń jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu kostnego. Cynk warunkuje zdrowy wygląd skóry, włosów i paznokci, a także pomaga zapobiegać problemom z płodnością.
Warto przeczytać:
Jak stosować pszczeli pyłek kwiatowy? Zalecane dawkowanie
Ze względu na swój skład, pyłek kwiatowy to świetne uzupełnienie codziennej diety. Można dodawać go do sałatek i innych potraw oraz rozpuszczać w wodzie albo w niezbyt gorącej herbacie z miodem (połączony z miodem będzie miał lepsze i silniejsze działanie)
W celu wzmocnienia organizmu zaleca się spożywać 4-8 łyżeczek (20-40 g) pyłku pszczelego dziennie, najlepiej przed posiłkami. Dawkę tę można zwiększyć w okresach rosnącego zapotrzebowania na składniki odżywcze, na przykład po chorobie lub w jej trakcie.
Nie ma w zasadzie ograniczeń, jeśli chodzi o jego dzienne spożycie. Warto jednak, tak jak w przypadku wszystkich produktów spożywczych, zachować zdrowy umiar.
Pyłek najczęściej ma postać granulek, ale można także kupić go w aptece w postaci kapsułek, jako suplement diety. Pyłek pszczeli w kapsułkach jest bardzo wygodny w stosowaniu i zalecany dla osób, którym nie odpowiada jego specyficzny smak.
Można też kupić miód propolisowy z pyłkiem kwiatowym oraz zawierający go suplement z drożdży selenowych (czyli hodowanych na podłożu bogatym w selen, dzięki czemu są bogatym źródłem tego pierwiastka). Ten ostatni zalecany jest szczególnie osobom, które odczuwają ogólne zmęczenie i wyczerpanie. Jest pomocny przy problemach z wypadaniem włosów i łamliwymi paznokciami, poprawią też stan skóry przy problemach z trądzikiem.
Pyłek pszczeli stosowany jest także w przemyśle kosmetyczny do produkcji kosmetyków do pielęgnacji skóry twarzy i ciała oraz włosów. Z dodatkiem pyłku pszczelego wytwarzane są kremy, balsamy do ciała, maseczki, szampony i odżywki do włosów.
Maseczkę do włosów i twarzy z dodatkiem pyłku pszczelego można przyrządzić samodzielnie, mieszając w tym celu pyłek kwiatowy z olejem z awokado (albo – w przypadku maseczki do twarzy – z miąższem z połówki awokado). Taki zabieg doskonale nawilży skórę i włosy, a dzięki odżywczym substancjom w widoczny sposób poprawi ich kondycję.
Przeczytaj również na temat:
Przeciwwskazania i środki ostrożności przy stosowaniu pyłku pszczelego. Czy produkt może powodować skutki uboczne?
U niektórych osób pyłek pszczeli może powodować nadwrażliwość i reakcje alergiczne, zwłaszcza, jeśli cierpią już z powodu uczulenia czy astmy.
Z tego względu przed włączeniem go do diety warto wykonać próbę uczuleniową, czyli zjeść niewielką ilość pyłku. Jeśli pojawia się biegunka, ból brzucha i głowy, reakcje skórne lub katar, znaczy to, że niestety pojawiło się uczulenie na pyłek pszczeli i nie można go spożywać.
Poza alergią nie ma jednak przeciwwskazań, by spożywać pyłek pszczeli w ciąży czy podczas karmienia piersią. Jest on także polecany dla dzieci od 3. roku życia.
Polecamy też:
Bądź zawsze w formie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?