Sola (podeszwica) żyje w wodach Morza Śródziemnego, Morza Czarnego, w Morzu Północnym oraz Bałtyku. Toleruje temperatury od 8 do 24 stopni Celsjusza. W północno-wschodnim Oceanie Atlantyckim, w Bałtyku oraz w Morzu Północnym sola zagrożona jest wyginięciem, z powodu zbyt intensywnych połowów. Zgodnie z zaleceniami WWF (Światowy Fundusz na Rzecz Przyrody), sola nie jest rybą polecaną do kupowania, z powodu ryzyka wyginięcia tego gatunku. Warunkiem jest posiadanie certyfikaty MSC, który zapewnia o zrównoważonym rybołówstwie. Na innych akwenach połowy nie stwarzają tego problemu – dlatego warto sprawdzać źródło pochodzenia ryb w sklepach i nie kupować tych z zagrożonych obszarów.
Sola to niskokaloryczna ryba morska
Sola ma delikatne i smaczne mięso o niskiej zawartości tłuszczu. To ryba chuda, dlatego jest niskokaloryczna i bardzo zdrowa. Zdecydowanie sprzyja zachowaniu fit sylwetki i może znaleźć się na diecie osób odchudzających się i dbających o linię. W 100 g podeszwica dostarcza tylko 64-83 kcal, 14,0-17,5 g białka i jedynie 0,5-1,5 g tłuszczu. Sola to ryba zapewniająca sporą ilość sycącego białka i niewielką ilość cholesterolu – ok. 50 mg. Tłuszcze obecne w soli należą w większości do tłuszczów jedno- i wielonienasyconych, czyli tych zdrowych i korzystnych dla ludzkiego organizmu.
Sola jest rybą chudą, dlatego nie zapewnia kwasów omega-3, które pełnią ważne role na diecie przy depresji oraz działającej ochronnie przeciwko chorobom układu sercowo-naczyniowego.
Sola – właściwości i wartości odżywcze
Sola stanowi dobre źródło selenu (30 mcg.), jodu (25 mcg) oraz witaminy D (8 mcg.). Selen jest bardzo ważnym mikroelementem, pozwalającym prawidłowo funkcjonować układowi odpornościowemu i krwionośnemu. Pełni istotną rolę w warunkowaniu prawidłowej pracy tarczycy – jest składnikiem enzymów uczestniczących w ochronie komórek tarczycy przed stresem oksydacyjnym. Niedobory selenu u mężczyzn obniżają libido i ochotę na seks. Tylko 100 g podeszwicy pozwala pokryć ponad 50 procent dziennego zapotrzebowania dla osoby dorosłej na ten pierwiastek.
Witamina D jest niezbędna dla utrzymania zdrowych i mocnych kości, ma też działanie antynowotworowe, chroni serce i wzmacnia układ odpornościowy. Zapobiega pogorszeniu nastroju i stanom depresyjnym, jest też niezwykle ważna dla utrzymania w dobrej kondycji skóry. Niedobór witaminy D pogarsza odporność i nastrój. Ryba sola dostarcza spore ilości potasu (309 mg), fosforu (195 mg), magnezu (49 mg), niacyny (3 mg) oraz witaminy B12 (0,8 mcg.).
Zobacz, jakie są skutki:Nadmiaru sodu w organizmie?
Czy sola kumulue zanieczyszczenia?
Według ekspertów Instytutu Żywności i Żywienia, ryby powinno jadać się minimum dwa razy w tygodniu, w tym jedną porcję ryby tłustej. Są one źródłem cennych aminokwasów, kwasów omega-3 i składników mineralnych. Niestety, przy obecnym stanie zanieczyszczenia wód, wiele gatunków ryb nie jest bezpiecznych od skażenia metalami ciężkimi, w tym bardzo szkodliwą rtęcią, co wpływa niekorzystnie na zdrowie konsumentów. Należy pamiętać, że spożycie ryb w ilości zalecanych porcji nie wpływa szkodliwie na organizm człowieka.
Sola w przeciwieństwie do niektórych innych gatunków ryb nie kumuluje w swoim organizmie rtęci, co pozwala włączyć ją do diety kobiet w ciąży i karmiących piersią. Sola jest w pełni bezpieczna dla dziecka i ma dobroczynny wpływ na rozwój jego mózgu, gdyż zapewnia niezbędny jod.
Sola a limanda żółtopłetwa
Sola to bardzo droga ryba. Nie jest możliwa jej hodowla, a sama podeszwica uważana jest za rybę wykwintną i podawaną w najdroższych restauracjach. W wielu sklepach można jednak spotkać mrożone filety soli w bardzo przystępnej cenie. Warto wiedzieć, że pod zwyczajową nazwą „sola” w supermarketach może być sprzedawana zupełnie inna ryba – limanda żółtopłetwa. Wygląda ona bardzo podobnie do drogiej soli, a smakiem również od niej nie odbiega. Limanda jest rybą hodowaną w Chinach i stamtąd jest sprowadzana do Europy, jako produkt głęboko mrożony. Połów limandy żółtopłetwej odbywa się na Północnym Oceanie Spokojnym i przybiera takie rozmiary, że zagraża temu gatunkowi ryby wyginięciem.
Limanda żółtopłetwa jest nieco bardziej kaloryczna od soli – 100 gram tej ryby dostarcza ponad 90 kcal. Limanda ma też wyższą zawartość białka i więcej niż sola tłuszczów nasyconych, które nie są zbyt korzystne dla zdrowia.
Polecamy poradnik: Jak wybrać rybę na Wigilię?
Sola na polskim stole: ryba w soli i inne propozycje
Sola to ryba, którą można przyrządzać na wiele sposobów. Świetnie smakuje sola po grecku, pieczona, smażona, oraz sola w galarecie. Mięso podeszwicy jest białe, soczyste i elastyczne, nie zawiera też małych ości. Sprawia to, że ryba może posmakować również dzieciom. Solę można kupić w Polsce w całości (świeżą) lub w postaci filetów.
Solę można piec w folii aluminiowej bez dodatku tłuszczu, można też ją dusić, gotować, smażyć i podawać jako rybę faszerowaną. Sola na zimno sprawdzi się jako dodatek do sałatek warzywnych i zapiekanek. Bardzo dobrze smakuje z dodatkiem szpinaku i brokułów oraz innych warzyw, a także suszonych pomidorów, oliwek i zielonego groszku. Z mielonego mięsa soli można przygotować rybne kotleciki dla dzieci. Łagodny smak soli powinien przypaść do gustu nawet najmłodszym smakoszom.
Doskonałym pomysłem jest sola pieczona w soli. Ryba pieczona w soli to danie, które świetnie nadaje się do podania na uroczystej kolacji. Ten sposób przyrządzania ryby jest najlepszy, jeśli chcemy zachować jej soczystość i aromat, a jednocześnie zrobić wrażenie na gościach. Sól podczas pieczenia zmieni się w skorupkę, zaś w środku sola będzie wilgotna, aromatyczna i delikatna. Do rozbicia skorupki ryby soli pieczonej w soli przydatny jest młotek i ostry nóż – procedura rozbijania może stać się jedną z atrakcji wieczoru. Do pieczenia ryby w soli używa się grubo mielonej soli morskiej.
Do naczynia żaroodpornego należy wsypać ok. 2-centymetrową warstwę soli, na niej ułożyć świeżą, surową rybę doprawioną ziołami. Następnie przykryć ją kolejną, grubą warstwą soli, i umieścić w komorze piekarnika – nastawionym na 230 stopni przez około 30 minut.