Głóg – właściwości lecznicze, zastosowanie i przeciwwskazania. Na co pomoże herbata z głogu i jak ją przygotować?

Głóg (Crataegus) to ciernisty krzew z rodziny różowatych występujący w aż 280 różnych gatunkach. Rośnie w zachodniej Azji, Ameryce Północnej oraz w krajach Europejskich. W Polsce na zachodzie kraju i niższych partiach górskich można spotkać jedną z dwóch odmiany głogu:

• głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna)
• głóg dwuszyjkowy (Crataegus oxyacantha).

Obydwa rodzaje głogu mają identyczne właściwości lecznicze, ale różnią się wyglądem liści i owoców.

Liście głogu jednoszyjkowego są ciemnozielone z wierzchu, zaś od spodu niebieskawozielone. Ma podłużne owoce w odcieniach brązu i jedną pestkę. Liście głogu dwuszyjkowego są ciemnozielone i lśniące, zaś owoce mają kolor jasnoczerwony, są okrągłe i mają dwie lub trzy pestki.

Surowcem zielarskim są kwiatostany głogu z 2-5 liśćmi oraz okrągłe owoce.

Kwiatostany są pozyskiwane najczęściej z głogu jednoszyjkowego, dwuszyjkowego lub ich mieszanki, a zdecydowanie rzadziej z głodu pięcioszyjkowego, głogu czarnego lub włoskiego. Natomiast owoce głogu pochodzą z odmiany jednoszyjkowej lub dwuszyjkowej, bądź mieszanek.

Właściwości głodu, które zostały najlepiej poznane to wpływ na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Skład chemiczny kwiatów i owoców głodu jest podobny, dlatego ich zastosowanie lecznicze również niewiele się różni.

Głóg wspomaga leczenie zaawansowanej niedokrwiennej choroby serca oraz polecany jest pacjentom cierpiących na zmniejszenie frakcji wyrzutowej lewej komory serca.

Dobroczynne działanie głogu na pracę serca i naczyń krwionośnych wynikają z wysokiej zawartości flawonoidów i procyjanidyn. Flawonoidy mają właściwości rozszerzające naczynia krwionośne, co sprawia, że do mięśnia sercowego napływa więcej utlenionej krwi. Procyjanidyny pomagają regulować ciśnienie krwi. Zaobserwowano, że u osób z chorobami serca, które przez 8 tygodni, 3 razy dziennie zażywały po 30 kropli wyciągu ze świeżych owoców głodu poprawie uległa tolerancja wysiłku.

Dobrze poznaną właściwością głogu jest działanie hipolipemiczne. Głóg obniża poziom cholesterolu LDL i VLDL, trójglicerydów we krwi. Redukuje negatywny wpływ stosowania diety wysokotłuszczowej na organizm i działa przeciwmiażdżycowo. Wykazano, że przyjmowanie nalewki z głogu zapobiega odkładaniu się cholesterolu w komórkach wątroby, obniżając ryzyko rozwoju stłuszczenia tego narządu. Działanie to było tłumaczone zwiększeniem rozpadu cholesterolu do kwasów żółciowych i hamowaniem tworzenia cząsteczek cholesterolu w organizmie. W badaniach naukowych przeprowadzonych z udziałem szczurów takim działaniem odznaczała się nalewka z głogu.

W medycynie ludowej doceniano przeciwskurczowe właściwości głogu w leczeniu astmy i bóli miesiączkowych.

Herbatę z głogu wykorzystywano w formie płukanki do złagodzenia stanu zapalnego błon śluzowych jamy ustnej oraz gardła.

Podawano także osobom z biegunkami i niestrawnościami wywołanymi spożyciem ciężkostrawnych dań. Co ciekawe napar miał też zastosowanie jako remedium na bezsenność.

Dzięki dużej zawartości witaminy C głóg sprawdza się w leczeniu wspomagającym przeziębienie i stany zapalne górnych dróg oddechowych.

• Głóg ma właściwości
• wspomagające układ odpornościowy,
• działa przeciwgrzybiczo,
• przeciwbakteryjne.

Takie działanie ocenipono szczególnie wobec Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis oraz Streptococcus pyogenes.
Witamina PP zawarta w wyciągach z głogu wspomaga procesy metaboliczne – przemianę białek, tłuszczów i węglowodanów. Jest też niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego i nerwowego oraz dobrej kondycji skóry.

Głóg zawiera witaminę A, która korzystnie wpływa m.in. na wzrok oraz witaminy z grupy B, które wspomagają pracę mózgu i układu nerwowego. Pektyny (rodzaj błonnika pokarmowego) zawarte w głogu pomagają utrzymać prawidłową masę ciała, zapewniając uczucie sytości oraz poprawiając perystaltykę jelit. Olejek eteryczny z głogu ma działanie relaksujące, uspokajające i odprężające.

Herbatę z głogu jest do kupienia w sklepach zielarskich lub aptekach. To wysuszone kwiaty lub owoce głogu przeznaczone do przygotowania dobroczynnego naparu w domowym zaciszu.

Herbata z głogu ma zastosowanie w domowej terapii przeziębienia, grypy i stanów zapalnych na tle bakteryjnym i wirusowym. Działają rozkurczowo i przeciwzapalnie.

Ponadto rozszerza naczynia krwionośne i poprawia krążenie krwi, co pomaga na obrzęki. Herbata z głogu pomogą przy bólach i zawrotach głowy, ponieważ doskonale dotleniają mózg. Z tego względu polecana jest zwłaszcza osobom w podeszłym wieku.

Porcję zasugerowaną przez producenta należy zaparzyć we wrzątku przez ok. 5 minut. Działanie można zaobserwować dopiero po dłuższym czasie stosowania, wynoszącym ok. 3 miesiące.

Herbatę z głogu poleca się wspomagająco przy chorobach serca, zaburzeniach krążenia i przy przeziębieniach. Zażywając jednocześnie leki nasercowe, warto skonsultować jej zastosowanie z lekarzem prowadzącym.

Głóg jednoszyjkowy i głóg dwuszyjkowy są stosowane wspomagająco w leczeniu chorób serca i naczyń krwionośnych. Wyciągi z głogu wchodzą w skład leków na:

• dusznicę bolesną,
• arytmię serca,
• chorobę wieńcową,
• nadciśnienie,
• miażdżycę,
• zaburzenia krążenia obwodowego i mózgowego.

Stosowane są w leczeniu cukrzycy, stwardnienia tętnic, zbyt wysokiego poziomu cholesterolu, dolegliwości ze strony układu pokarmowego oraz otyłości. Wyciągi z kwiatów głogu mają działanie uspokajające, dlatego polecane są przy przewlekłym stresie oraz do łagodzenia objawów nerwic wegetatywnych, zwłaszcza nerwicy serca. Zapobiegają skokom ciśnienia i są przydatne w okresie przekwitania – zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn.

Owoce głogu raczej nie powinny być spożywane na surowo. Zaleca się przetwarzanie ich po uprzednim przemrożeniu. Preparaty lecznicze z głogu dostępne w aptekach nie mają właściwie żadnych skutków ubocznych i można stosować je przez długi czas. Nie zaleca się ich jedynie osobom z niskim ciśnieniem tętniczym oraz kobietom w ciąży i karmiącym piersią.