Atopowe zapalenie skóry głowy – co pomaga, gdy chorujemy na AZS?

W atopowym zapaleniu skóry głowy zmiany są zróżnicowane – skóra głowy traci barierę ochronną, jest podatna na czynniki drażniące. W efekcie mogą powstawać infekcje na tle bakteryjnym, wirusowym czy grzybiczym. Wszystko to powoduje jeszcze większą suchość głowy, swędzenie i łuszczenie.

Ponadto choroby skóry głowy mogą osłabiać cebulki włosów, prowadząc do ich wypadania. Dzieje się tak zazwyczaj w przypadku przewlekłego stanu zapalnego i braku odpowiedniego łagodzenia objawów i leczenia AZS. W wyniku powikłań na zaczerwienieniach skóry mogą też pojawiać się krosty, sączące się zmiany oraz złuszczający się naskórek.

Co jest kluczowe w pielęgnacji i co pomaga na zmiany skórne w AZS? Oto ważne zasady:

• w pielęgnacji ważne jest stosowanie delikatnych preparatów oczyszczających,

• szampony i kosmetyki powinny nawilżać i regenerować skórę, a jednocześnie nie zawierać agresywnych substancji myjących,

• szampony z substancjami przeciwświądowymi na AZS i łagodzącymi mogą pomóc w redukcji dyskomfortu,

• najczęściej w składach preparatów pomagają takie składniki, jak np. pantenol, alantoina, betaina,

• warto też stosować preparaty odbudowujące barierę lipidową skóry głowy, np. oleje roślinne, ceramidy, mocznik.

Wskazówka: jeśli masz zmiany skórne na głowie w AZS – unikaj długiego kontaktu skóry głowy z wodą. Polecane jest krótkie mycie letnią wodą – to zdecydowanie lepsza opcja niż długie kąpiele, które mogą nasilać suchość i podrażnienia.

Najważniejszy jest skład szamponów i kosmetyków do skóry głowy, na której występują objawy ASZ. Przykładowo:szampon na AZS powinien być bezzapachowy, hipoalergiczny i bez SLS oraz SLES w składzie, które mogą nasilać podrażnienia.

1. pantenol – ten składnik koi podrażnienia, nawilża, wspiera regenerację skóry,

2. alantoina – w AZS może łagodzić zaczerwienienia i swędzenie,

3. betaina – wzmacnia barierę ochronną skóry głowy,

4. olej lniany, olej konopny – dostarczają niezbędnych kwasów tłuszczowych, które odbudowują barierę lipidową.

Ponadto warto rozważyć szampony z postbiotykami, które mogą pomagać w przywróceniu równowagi mikrobiomu skóry głowy. Pamiętaj, żeby nie przesadzić z liczbą preparatów i częstotliwością ich zmiany.

Wskazówki: gdy występuje łupież w AZS i w przypadku nadmiernego złuszczania się skóry głowy warto stosować łagodne peelingi enzymatyczne, które usuwają martwy naskórek bez podrażnień. Pamiętaj, aby nie stosować szamponów i kosmetyków z alkoholem oraz silnymi substancjami myjącymi czy zapachowymi – mogą przynieść odwrotny skutek (dodatkowe wysuszenie i świąd).

Praktyczny poradnik: Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dorosłych i dzieci – czym jest, jak je rozpoznać i leczyć?

To w zasadzie podstawa pielęgnacji w AZS – skóra atopowa wymaga stałego nawilżania. Tylko odpowiednie produkty, np. emulsje, pianki i płyny, przyniosą ulgę i nie będą powodować dodatkowych objawów.

Dobre preparaty na skórę głowy w AZS łatwo wmasować w skórę, mają proste składy i odpowiednią konsystencję, która sprzyja nawilżeniu.

Trzy ważne składniki to:

• mocznik (w stężeniu do 5%) – skutecznie wiąże wodę w skórze i wspiera regenerację skóry atopowej,

• ceramidy – uzupełniają uszkodzoną barierę hydrolipidową, regenerują naskórek,

• masło shea – substancje zawarte w maśle shea wykazują działanie zmiękczające, odżywcze i wygładzające,

• olej konopny, olej jojoba – pomagają zatrzymać wilgoć i zmniejszyć swędzenie.

Wskazówka: stosujesz szampon lub kosmetyk nawilżający atopową skórę, a efektów nie widać? Nie susz włosów gorącym powietrzem – wybierz chłodny lub letni nadmuch, który nie wysuszy dodatkowo skóry głowy. Najlepszą opcją po myciu głowy będzie delikatne osuszenie ręcznikiem, bez pocierania. W okresach intensywnego wysuszenia (np. ekspozycja na słońce latem) można stosować specjalistyczne mgiełki nawilżające, które dodatkowo chronią skórę przed utratą wilgoci.

Domowe sposoby na atopowe zapalenie skóry głowy mogą działać uzupełniająco – to właściwie kilka składników i technik, które mogą wspierać leczenie. Jakie są wspomagające i naturalne metody na zapalenie skóry głowy?

• olejowanie skóry głowy – olej lniany, konopny lub jojoba można stosować przed myciem,

• żel aloesowy – działa kojąco i nawilżająco, ogranicza swędzenie, redukując zaczerwienienia,

• płatki owsiane – z płatków owsianych można przygotować łagodzący peeling enzymatyczny,

• napary z rumianku lub nagietka – mogą być stosowane jako płukanki kojące podrażnienia.

Wskazówka: Każdą z domowych metod zawsze warto skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. Warto też testować domowe metody na małym fragmencie skóry, aby sprawdzić, czy nie wywołają dodatkowego podrażnienia.

Jeśli podejrzewasz dodatkowe zakażenie grzybicze skóry głowy w AZS – skonsultuj się z lekarzem. Zazwyczaj AZS skóry głowy objawia się głównie suchością, świądem i zaczerwienieniem, natomiast grzybica często prowadzi do powstawania łuszczących się, łysiejących plam oraz nieprzyjemnego zapachu.

W grzybicy skóry głowy i innych infekcjach mogą dodatkowo pojawić się ropne wysięki, a nawet ból skóry głowy. Takie objawy rzadziej występują w AZS. Zestaw leków na grzybicę będzie inny – lekarz dobierze np. specjalne szampony z ketokonazolem, piroktonem olaminy lub siarczkiem selenu.

Wskazówka: Jeśli masz wątpliwości, czy występują objawy AZS, infekcja bakteryjna, wirusowa czy grzybica, nie eksperymentuj z kosmetykami – udaj się do specjalisty, który postawi odpowiednią diagnozę.

Sprawdź praktyczny poradnik o AZS: Atopowe zapalenie skóry – leczenie, domowe sposoby. Co na ASZ?

Bibliografia:

• https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/59313,atopowe-zapalenie-skory

• https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/eczema/eczema-basics

• https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/eczema/atopic-dermatitis-eczema

• https://www.healthline.com/health/atopic-dermatitis/what-is-atopic-dermatitis

• https://swiatzdrowia.pl/artykuly/atopowe-zapalenie-skory-u-dzieci-objawy-i-leczenie/

• prof. dr hab. med. Jahnz-Różyk K., prof. dr hab. med. Narbutt J., prof. dr hab. n. med. Owczarek W., Atopowe zapalenie skóry w Polsce

• Atopowe zapalenie skóry – aktualne wytyczne terapeutyczne. Stanowisko ekspertów Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Sekcji Alergologicznej Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego

• Atopowe zapalenie skóry u dzieci. Program ALERNI - Barbara Kamińska, Katarzyna Plata-Nazar Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego