Witamina D nie zapobiega atakom astmy, jak wcześniej sugerowały badania. Nowa analiza ujawnia brak korzyści, ale też szkód z suplementacji

Niedobór witaminy D jest łączony z różnymi zaburzeniami, w tym z przebiegiem objawów astmy oskrzelowej. Na podstawie przeprowadzonych badań eksperci jeszcze do niedawna zalecali suplementację tego składnika, by zmniejszyć nasilenie tej choroby. Swego czasu wykazano bowiem, że astmatycy przyjmujący preparaty z witaminą D o 54 procent rzadziej doznawali na poważnych napadów choroby, które wymagały nagłej pomocy medycznej lub leczenia szpitalnego.

Zobacz: Astma u dzieci, których matki często stosowały środki czystości. Zwiększone ryzyko jej rozwoju dotyczy okresu przed ciążą.

Jednak wnioski z najnowszego przeglądu prac, którego dokonali naukowych z Uniwersytetu Królowej Marii w Londynie oraz Uniwersytetu Edynburskiego, stoją w sprzeczności z poprzednimi odkryciami.

– Niedobór witaminy D został powiązany ze zwiększonym ryzykiem ciężkich ataków astmy, a nasz poprzedni przegląd Cochrane, opublikowany w 2016 r., wykazał, że witamina D zmniejsza ryzyko napadów astmy – powiedział prof. Adrian Martineau z Queen Mary University w Londynie. – Jednak od tego czasu ukazało się więcej badań, a kiedy uwzględniliśmy dodatkowe dane w naszym zaktualizowanym przeglądzie, ogólne wyniki uległy zmianie. Odkryliśmy, że suplementy diety z witaminą D nie miały wpływu na ryzyko ataków astmy ani na kontrolę objawów astmy w porównaniu z placebo.

Profesor Martineau i jego współpracownicy przeanalizowali wyniki 20 randomizowanych badań kontrolowanych, uwzględniając dane dotyczące 1070 dorosłych i 1155 dzieci chorych na astmę. Tymczasem do wcześniejszego przeglądu włączono dziewięć badań, w tym dane łącznie 1093 osób. Większość pacjentów biorących zaangażowanych do wszystkich badaniach miała jednak astmę o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu.

Gdy naukowcy porównali dane pacjentów, którym przydzielono suplement diety z witaminą D oraz tych, którzy otrzymywali placebo, nie stwierdzili statystycznie istotnej różnicy odnośnie do liczby, które doświadczyły napadu astmy wymagającego leczenia kortykosteroidami. W przeglądzie badań nie stwierdzono wpływu przyjmowania witaminy D na kontrolę astmy nawet u osób, które w momencie przystąpienia do badań miały niedobór tej witaminy.

– W przeciwieństwie do naszego poprzedniego przeglądu na ten temat, zaktualizowany przegląd nie stwierdza, by witamina D zapewniała ochronę przed atakami astmy lub poprawiała kontrolę jej objawów. Jednak badania uwzględnione w przeglądzie nie obejmowały wielu osób z ciężką astmą lub z bardzo niskim poziomem witaminy D we krwi. Są to więc obszary, w których nadal potrzebne są dalsze prace – zaznaczył profesor Martineau.

Sprawdź też: Witamina D wspiera odporność? Tak, ale nie każda! Zobacz, po jakie preparaty warto sięgać.

Zdaniem zespołu recenzentów zastosowane kryteria włączania badań do przeglądu były bardziej rygorystyczne w porównaniu z niektórymi innymi analizami. Wykluczono m.in. prace, w których nie porównywano witaminy D z placebo, a także te, w których pacjenci byli monitorowani poniżej 12 tygodni.

– Nie możemy być pewni, dlaczego ta zaktualizowana recenzja dała inny wynik niż nasze oryginalne badanie z 2016 roku – skomentowała Anne Williamson, główna aktorka badania z Uniwersytetu Królowej Marii w Londynie. – Możliwe, że ludzie z astmą są lepiej leczeni niż wcześniej. Albo też ogólnie wskaźniki niedoboru witaminy D zmniejszyły się z czasem ze względu na zwiększone spożycie suplementów lub wzbogaconej żywności. Każdy z tych czynników może przesłonić potencjalne korzyści z przyjmowania suplementów witaminy D. Bez względu na powód, te najnowsze odkrycia prawdopodobnie będą poprawne dla osób żyjących obecnie z astmą. Pokazuje to również, dlaczego tak ważne jest aktualizowanie recenzji, gdy publikowane są kolejne badania.

Przeczytaj:Jak sprawdzić niedobór witaminy D3? Zobacz normy badania i dowiedz się, jak szybko podnieść jej poziom w organizmie

Większość badań uwzględnionych w przeglądzie obejmowała pacjentów przyjmujących cholekalcyferol, który jest typową postacią suplementu witaminy D. Jedno badanie, w którym suplementowano kalcydiol (związek powstający z przemian wit. D w organizmie), wykazało poprawę kontroli choroby u pacjentów z astmą. Recenzenci twierdzą, że potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić, czy ta forma witaminy D przynosi korzyści astmatykom.

Nowa analiza nie wykazała przy tym żadnych szkód związanych z przyjmowaniem witaminy D, a przy tym nie dotyczyła innych możliwych korzyści zdrowotnych z suplementacji nią diety. Oznacza to, że osoby przyjmujące ten składnik w związku ze stwierdzonymi niedoborami lub innymi wskazaniami medycznymi powinni kontynuować uzupełnianie diety. (PAP)

Źródło: Vitamin D for the management of asthma Cochrane Database of Systematic Reviews

Paweł Wernicki
pmw/ agt/ arz