Jak produkuje się suszone pomidory?
Suszone pomidory wytwarza się tradycyjnie, susząc na słońcu dojrzałe, przekrojone na pół pomidory obficie posypane solą. W tym czasie ciepła temperatura powoduje, że nadmiar wody wyparowuje, a po kilku dniach skurczone i pomarszczone warzywa są zbierane. Smakosze i znawcy kuchni wiedzą jak suszyć pomidory, by miały one bogaty, mocny smak oraz jakie odmiany są do tego celu najlepsze. Wysuszone na słońcu pomidory są następnie umieszczane w słoiku i zalewane olejem rzepakowym lub słonecznikowym, a te lepszej jakości dobrą oliwą z oliwek.
W sklepach dostać można suszone pomidory w paczuszkach bez zalewy, oraz zatopione w płynnym tłuszczu. W celu poprawy smaku i urozmaicenia dodawane są suszone zioła, suszona żurawina, kapary lub krojone oliwki. Warto pamiętać, że choć pomidory suszone i przechowywane w oleju są bardziej miękkie i smaczne, zapewniają również więcej kalorii.
Najlepszym wyborem są suszone pomidory w zalewie z oleju rzepakowego lub oliwy z oliwek. Te tłuszcze wyróżniają się wyższą zawartością korzystnych dla zdrowia serca kwasów omega-3. Znacznie mniej ich zawierają olej słonecznikowy, z pestek winogron, kukurydziany, w których przeważają kwasy tłuszczowe z rodziny omega-6.
Wybierając suszone pomidory w sklepie, należy zwrócić uwagę na dodatek substancji konserwujących. Prawidłowo wysuszone pomidory nie potrzebują sztucznych konserwantów i innych chemicznych dodatków, dlatego wybierajmy produkty niezawierające ich w składzie podanym na opakowaniu.
Czy suszone pomidory są kaloryczne?
Suszone pomidory są kaloryczne. Te bez zalewy w 100 g zawierają 174-258 kcal, 13-14 gramów białka, 1-3 g tłuszczu, 33-50 g węglowodanów i ok. 10-12 gramów błonnika pokarmowego. Jeśli suszone pomidory są w zalewie z oleju lub oliwy, ich kaloryczność dodatkowo wzrasta. W 100 gramach mają 541 kcal, 5,8 g białka, 46 g tłuszczu, 23 g węglowodanów. Z tego względu warto odsączyć suszone pomidory z nadmiaru tłuszczu, wykładając je na ręcznik papierowy.
Suszone pomidory w oleju są nie tylko bardzo smaczne, ale i wyjątkowo zdrowe, ponieważ olej zwiększa przyswajalność dobroczynnego likopenu oraz witaminy A i E.
Wartość odżywcza i właściwości suszonych pomidorów. Czym jest likopen?
Suszone pomidory to źródło wielu wartości odżywczych. Charakterystycznym związkiem odżywczym dla pomidorów jest likopen – związek z grupy karotenoidów o silnym działaniu antyoksydacyjnym (przeciwutleniającym) i antynowotworowym. Likopen pomaga zwalczać i neutralizować wolne rodniki, których nadmiar prowadzi do stresu oksydacyjnego i groźnych chorób. Wysokie spożycie likopenu zmniejsza ryzyko raka prostaty, oraz rozwoju miażdżycy.
Zawartość likopenu w suszonych pomidorach (46 mg na 100 g) jest cztery razy większa niż w takiej samej porcji świeżych (0,9-11,9 mg). Likopen nie tylko nie ginie podczas obróbki termicznej (np. suszenia) pomidorów, ale zwiększa swoją moc, jest bowiem dzięki niej lepiej uwalniany z połączeń, w których występuje i lepiej przyswajalny przez organizm człowieka. Wchłanianie w przewodzie pokarmowym zwiększa również tłuszcz.
Suszone pomidory to skarbnica potasu, którego w 100 gramach jest aż 3427 mg (100 g świeżych zapewnia ok. 283 mg). To ilość pokrywające całodzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek dla osoby dorosłej. Niestety suszone pomidory są również pełne soli (ok. 5-8 g na 100 g), której nadmiar w diecie sprzyja obrzękom i nadciśnieniu. Dzienne spożycie soli nie powinno przekraczać 5 g w przypadku osób dorosłych i 3 g przez dzieci. Dlatego suszone pomidory warto jeść z rozwagą, raczej jako dodatek do innych potraw. Nie ma też potrzeby dosalania dań z dodatkiem suszonych pomidorów.
Suszone pomidory zapewniają spore dawki równorodnych składników mineralnych. Są pełne żelaza (9,09 mg), które wchodzi w skład erytrocytów rozprowadzających po organizmie tlen. Zapewniają magnez (194 mg) zwiększający wytrzymałość na stres, a także ważny dla układu odpornościowego i płodności cynk (1,99 mg). W suszonych pomidorach zawarta jest wysoka dawka miedzi (1,4 mg), która wspomaga gospodarkę żelazem, a także manganu (1,8 mg) ważny dla układu nerwowego.
Suszone pomidory zawierają witaminę A (874 IU), która wzmacnia skórę i wzrok. Stanowią dobre źródło witaminy C (39,2 mg w 100 g), która jest silnym antyoksydantem i poprawia naturalne procesy odpornościowe. Zawarta jest w suszonych pomidorach tiamina (0,53 mg), ryboflawina (0,49 mg) oraz niacyna (9,05 mg) i witamina B6 (0,33 mg), co oznacza, że zapewniają one kompleks witamin z grupy B w zadowalających ilościach. Oprócz tego w suszonych pomidorach obecna jest witamina K, która jest jednym z czynników odpowiedzialnych za prawidłową krzepliwość krwi.
Do czego wykorzystać suszone pomidory?
Suszone pomidory można wykorzystywać w kuchni na niezliczoną ilość sposobów. Wyśmienicie komponują się ze świeżymi warzywami (pomidorem, sałatą, rukolą czy zielonym ogórkiem), a z oliwkami tworzą bardzo zgrany duet. Sprawdzą się w daniach z makaronem i szpinakiem, a także do nadziewania mięsa. Z suszonych pomidorów można zrobić pastę kanapkową, która doskonale sprawdzi się do smarowania pieczywa. Wyśmienicie smakują grzanki z suszonymi pomidorami i serem żółtym lub feta. Można też dodać suszone pomidory do farszu do pierogów oraz warzywnego pasztetu.
Olej ze słoiczka suszonych pomidorów również można wykorzystać. Jest bardzo aromatyczny, dlatego jego dodatek, zamiast neutralnego oleju rzepakowego, podniesie smakowitość dania.
Pokrojone drobno suszone pomidory sprawdzą się nawet jako dodatek do ryb, w tym do bardzo zdrowych dań ze śledzi. Można też podawać je osobno, jako przystawkę tak jak oliwki czy korniszony.
Przepis na domowe suszone pomidory
Suszone pomidory można wykonać w domu. W tym celu należy wybrać mięsiste, niezbyt duże pomidory o bogatym, intensywnym smaku – nadadzą się pomidory paprykowe, rzymskie lub śliwkowe. Warzywa, należy dokładnie umyć i osuszyć, a następnie każde przekroić na pół (wzdłuż szerszej średnicy) i ułożyć skórką do dołu na blasze do pieczenia wyłożoną papierem do pieczenia. Pomidory należy posypać solą, ewentualnie niewielką ilością cukru i ziołami prowansalskimi oraz skropić oliwą z oliwek (lub olejem rzepakowym). Gotowe pomidory należy umieścić w nagrzanym do 80 stopni Celsjusza piekarniku z termoobiegiem na 4-5 godzin. Drzwiczki piekarnika powinny być przez cały ten czas lekko uchylone.
Kiedy brzegi pomidorów stają się lekko pomarszczone (środek powinien być nadal elastyczny), należy je wystudzić i w takiej formie wykorzystać do potraw lub przełożyć do słoików o zalać olejem rzepakowym, lub oliwą z oliwek. Olej nawilży pomidory, które nabiorą elastyczności (niestety zwiększy również ich kaloryczność). Do słoików z suszonymi pomidorami można dołożyć świeży czosnek, czarnuszkę lub suszone zioła.
Latem można spróbować suszyć w naszym klimacie pomidory na słońcu – zajmuje to około 4 dni w nasłonecznionym miejscu. Temperatura powietrza powinna przekraczać w dzień 30 stopni Celsjusza. Na noc suszone na słońcu pomidory należy zabierać do domu i przykryć.
Źródło:
- Belter A., Giel-Pietraszuk M., Oziewicz S., Chomczyński P., Barciszewski J.: Likopen – występowanie, właściwości oraz potencjalne zastosowanie. Postępy Biochemii 2011.