Spis treści
Czy pseudoefedryna jest bezpieczna?
Przy stosowaniu leków zawierających pseudoefedrynę istnieje ryzyko wystąpienia poważnych działań niepożądanych – ostrzega Europejska Agencja Leków.
O tym, że pseudoefedryna przechodziła nową ocenę bezpieczeństwa, prowadzoną przez Komitet ds. Oceny Ryzyka w ramach Nadzoru nad Bezpieczeństwem Farmakoterapii (PRAC) Europejskiej Agencji Leków, pisaliśmy w lutym 2023 roku. Eksperci potwierdzili właśnie, że przyjmowanie jej może sprzyjać groźnym zaburzeniom dotyczącym mózgu.
Pseudoefedryna to stosowany od pół wieku środek obkurczający błonę śluzową nosa. Stanowi skuteczny i popularny składnik leków na katar, przeziębienie, zapalenie zatok czy alergię. Występuje w wielu lekach dostępnych bez recepty i zapewnia skuteczne działanie łagodzące objawy zapalne dróg oddechowych. Jak się okazuje, określone grupy osób nigdy nie powinny sięgać po takie środki.
Ostrzeżenie EMA przed lekami na przeziębienie
Nowe rekomendacje EMA wydano po zakończeniu prac na początku grudnia 2023 r. Jak uznano, leki zawierające pseudoefedrynę nie powinny być stosowane przez pacjentów z ciężkim lub niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym, to jest takim, które jest nieleczone albo oporne na leczenie.
Przeciwwskazaniem do przyjmowania pseudoefedryny powinna być również ostrą lub przewlekła choroba albo niewydolność nerek.
Lekarze powinni zalecać pacjentom zaprzestanie stosowania leków z pseudoefedryną i zgłoszenie się na konsultację, jeśli rozwiną się u nich objawy wskazujące na możliwe zaburzenia neurologiczne spowodowane skurczem naczyń mózgowych. Eksperci z PRAC wskazali na dwa rodzaje tych zespołów, nazywane PRES oraz RCVS.
Alarmujące objawy po pseudoefedrynie. Lek na katar może szkodzić
Przyjmowanie leków z pseudoefedryną powiązano z przypadkami zespołów neurologicznych, które wiążą się ze zmniejszeniem dopływu krwi do mózgu i mogą prowadzić do zagrażających życiu powikłań. Dzięki szybkiemu rozpoznaniu i leczeniu ich objawy zwykle jednak ustępują.
Po przyjęciu pseudoefedryny może dojść do rozwoju zespołu tylnej odwracalnej encefalopatii (PRES), którego powikłaniem bywa padaczka, a do 15 proc. przypadków jest śmiertelnie.
Drugim zagrożeniem jest zespół odwracalnego skurczu naczyń mózgowych (RCVS), nazywany też piorunującym bólem głowy z odwracalnym skurczem naczyniowym. Te zmiany mogą doprowadzić do PRES, krwotoku śródmózgowego i udaru niedokrwiennego mózgu.
Zobacz też: Cichy udar mózgu zachodzi bez objawów umożliwiających rozpoznanie
Sygnały alarmowe w przypadku zaburzeń mózgowych dotyczą przede wszystkim głowy i wymagają pomocy lekarskiej.
- nagły silny ból głowy,
- nudności,
- wymioty,
- dezorientacja
- drgawki,
- zaburzenia widzenia.
Pseudoefedryna wywołuje także częstsze i bardziej ogólne działania uboczne, do których należą m.in. przyspieszone tętno, arytmia, pobudzenie nerwowe, zaburzenia snu, bóle głowy, drżenie, omdlenia, problemy z wydalaniem moczu.
Nowe informacje o ryzyku zostaną dodane do ulotek produktów zawierających pseudoefedrynę. Dołączą do ostrzeżeń dotyczących możliwego niedokrwienia sercowo-naczyniowego i naczyń mózgowych u pacjentów: osób z nadciśnieniem tętniczym i chorobą wieńcową serca. Związek aktywny wchodzi również w interakcje z wieloma lekami i ziołami, dlatego przy jego zażywaniu trzeba bardzo uważać – a najlepiej postawić na naturalne metody odtykania nosa.
Źródło: Pseudoephedrine-containing medicinal products – referral European Medicines Agency
