Po kieliszku jesteś czerwony lub kichasz? To może być alergia na alkohol. Zobacz, jakich objawów nie lekceważyć i jak rozpoznać uczulenie

Alergia na alkohol zdarza się niezwykle rzadko. Jednak jej objawy mogą mieć ciężki przebieg. Jest to reakcja układu immunologicznego, który w alkoholu rozpoznaje wroga i wytwarza przeciwko niemu przeciwciała – immunoglobuliny E (IgE). Osoby uczulone na alkohol powinny go całkowicie wyeliminować nie tylko z diety, ale też unikać go np. w stosowanych przez siebie kosmetykach czy chemicznych środkach do czyszczenia powierzchni. Już niewielka jego ilość, a nawet sam zapach alkoholu może bowiem wywołać reakcję alergiczną.

Objawy alergii mogą wyzwalać również inne składniki napojów alkoholowych takie jak konserwanty czy zboża i owoce zawarte zwłaszcza w winie, piwie i alkoholach smakowych oraz drinkach. Reakcję alergiczną może więc wywołać nie sam etanol, ale inne składniki zawarte w napoju alkoholowym takie jak ziemniaki, pszenica czy żyto używane do produkcji wódki, jęczmień, chmiel czy drożdże stosowane w produkcji piwa oraz winogrona lub inne owoce wykorzystywane do wyrobu wina.

Najczęstsze alergeny występujące w wyrobach alkoholowych to:

• zboża zawierające gluten: jęczmień, żyto, pszenica,
• białko jaj,
• białka owoców morza,
• chmiel,
• drożdże,
• winogrona,
• siarczyny,
• pirosiarczyn sodu.

Najczęściej objawy alergii na alkohol występują u osób z astmą oraz alergików uczulonych na składniki pokarmowe takie jak gluten czy białko jaja. Alergicy, a szczególnie astmatycy po spożyciu alkoholu mogą odczuwać nasilenie się astmy oraz objawów alergii takich jak katar, kaszel, świszczący oddech czy nawet obrzęk gardła.

Do najczęściej występujących objawów alergii na alkohol zaliczamy:

• duszność, świszczący oddech lub trudności w oddychaniu,
• zaostrzenie astmy,
• obrzęk twarzy, gardła lub innych części ciała,
• katar, zatkany nos,
• ból brzucha,
• nudności i wymioty,
• biegunka,
• zawroty głowy,
• obniżenie ciśnienia krwi.

Uwaga! W rzadkich przypadkach alergia na alkohol może wywołać wstrząs anafilaktyczny, który objawia się bladością skóry, obniżeniem ciśnienia krwi, potliwością, uczuciem dezorientacji, obrzękiem gardła i trudnościami w oddychaniu oraz nudnościami. Anafilaksja to stan zagrażający życiu. W przypadku jej wystąpienia należy jak najszybciej wezwać karetkę pogotowia.

Jednak to, co większość z nas uważa za alergię na alkohol, jest w rzeczywistości nietolerancją alkoholu. Objawy nietolerancji są dużo łagodniejsze niż alergii, a występuje ona, gdy organizm nie ma odpowiednich enzymów do rozkładania (metabolizowania) toksyn pochodzących z alkoholu. Do przetwarzania alkoholu organizm potrzebuje bowiem enzymów: dehydrogenazy alkoholowej (ADH) lub dehydrogenazy aldehydowej (ALDH).

Alergia na alkohol to nadmierna reakcja układu immunologicznego, natomiast nietolerancja wynika z problemów w trawieniu składników napoju alkoholowego przez układ pokarmowy. Jest to reakcja nie tylko na sam etanol zawarty w produktach alkoholowych, ale też na inne ich składniki takie jak konserwanty (np. siarczyny w winie) czy histaminę (jej wysoka zawartość występuje w winie i piwie).

Zobacz także: Jak rozpoznać alergię na drożdże i w jakich występują produktach?

Objawy nietolerancji alkoholu, a także reakcji na składniki napoju alkoholowego to:

• zaczerwienienie twarzy oraz czerwone plamy na twarzy, szyi, a także dekolcie,
• uczucie gorąca, szczególnie na twarzy,
• pokrzywka, czyli czerwone, swędzące krostki na skórze,
• ból głowy,
• ból brzucha,
• zgaga,
• przekrwienie śluzówki nosa oraz uczucie jego zatkania,
• katar,
• mdłości i wymioty,
• przyspieszona akcja serca.

Reakcja organizmu na alkohol zarówno w przypadku alergii na niego, jak i nietolerancji będzie silniejsza u alergików oraz osób chorujących na astmę.

Pierwszą rzeczą, jaką musisz zrobić po zauważeniu u siebie objawów alergii lub nietolerancji alkoholu, jest całkowite odstawienie trunków. Aby zdiagnozować alergię, najlepiej jest udać się do lekarza alergologa, który zleci wykonanie punktowych testów skórnych.

Zaczerwienienie, wysypkę czy świąd skóry złagodzą maści lub żele antyhistaminowe dostępne bez recepty. Jeśli będzie to konieczne, lekarz dermatolog lub alergolog może przepisać silniejsze środki na receptę.

W przypadku wstrząsu anafilaktycznego konieczne jest podanie epinefryny (adrenaliny) i wezwanie karetki pogotowia.

Po jakimś czasie od odstawienia alkoholu możliwy jest stopniowy powrót do spożywania go. Najpierw jednak należy przeprowadzić tzw. próby prowokacyjne, czyli podawanie jednego rodzaju alkoholu w niewielkiej ilości i obserwowanie reakcji organizmu. Jeśli pojawią się objawy alergii lub nietolerancji, należy odstawić trunek i za jakiś czas spróbować jeszcze raz z tym samym, albo innym rodzajem alkoholu. Próby prowokacyjne najlepiej jest przeprowadzać pod kontrolą alergologa.