Spis treści
Właściwości mniszka lekarskiego
Mniszek lekarski (Taraxacum officinale) to roślina z rodziny astrowatych (Asteraceae). Pospolicie występuje on na terenie całej Europy, w Azji i północnej Afryce, ale rozprzestrzenił się także na inne kontynenty. Można go spotkać na nasłonecznionych łąkach i polach, a także w ogrodach, parkach, zboczach czy leśnych polanach. Mniszek kwitnie od początku kwietnia do końca maja. Jest on rośliną jadalną, miododajną, pastewną oraz leczniczą. Jako surowiec zielarski wykorzystuje się jego żółte kwiaty, a także korzenie i całe ziele mniszka.
Ziele mniszka lekarskiego zawiera trójterpeny, pektyny, inulinę, fitosterole, kwasy fenolowe, cholinę, flawonoidy oraz kumaryny. W mniszku znajdziemy także witaminy A, C i D oraz sole mineralne takie jak potas, magnez, żelazo i krzem. Tym wszystkim substancjom mniszek lekarski zawdzięcza swoje cenne dla zdrowia właściwości lecznicze. Natomiast alkohol użyty do przygotowania nalewki z mniszka lekarskiego dodatkowo wydobywa i wzmacnia działanie surowca.
Mniszek lekarski a mlecz – czym się różnią?
Mniszek lekarski często nazywany jest także mleczem jednak mimo, że mlecz polny (Sonchus arvensis L.) i mniszek należą do tej samej rodziny astrowatych to są to dwa różne gatunki roślin. Mlecz uznaje się za chwast, chociaż jego młode liście są jadalne i można je dodawać do sałatek. Mlecz jest tak samo pospolity w Polsce jak mniszek, można go spotkać na polach, łąkach, w ogrodach i parkach.
Sprawdź również: Odmładza i oczyszcza, przyspiesza odchudzanie. To tani i zdrowy sposób na wiosenny detoks. Wypróbuj sałatkę z mniszka lekarskiego
Obie rośliny są bardzo do siebie podobne mają żółte kwiaty i liście o zbliżonym kształcie. Jednak mlecz można odróżnić od mniszka po jego łodydze, na której może rosnąć kilka kwiatów oraz liście, a łodyga mniszka ma zawsze tylko jeden kwiat bez liści, liście zaś wyrastają z rozetki położonej blisko ziemi. Dodatkowo kwiat mniszka po przekwitnięciu zamienia się w tzw. dmuchawiec, a kwiat mleczu nie.
Nalewka z mniszka lekarskiego. Wypróbuj prosty i tani przepis
Nalewkę z mniszka lekarskiego przygotowuje się ze świeżych kwiatów. Należy zwrócić uwagę, aby nie były one zwiędłe czy wysuszone oraz zbierać je z daleka od dróg i zabudowań. Im młodsze kwiaty tym smak nalewki będzie lepszy, starsze mogą spowodować bardziej gorzki smak.
Sprawdź również: Na dnę moczanową, nadciśnienie i trawienie. Nie musisz czekać do wakacji. Kwiatową nalewkę zrobisz już teraz
Aby przygotować nalewkę z mniszka najlepiej jest więc nazbierać samodzielnie kwiaty na polu lub łące, dzięki czemu przygotowanie nalewki będzie tanie i proste. Jednak kwiaty można też kupić w postaci suszu w aptekach czy sklepach ze zdrową żywnością. Aby zrobić nalewkę z mniszka przygotuj następujące składniki:
- 200 sztuk kwiatów mniszka lekarskiego,
- 0,5 litra spirytusu 70-75 proc. obj. alk.,
- 0,5 litra wody,
- 4 łyżki płynnego miodu,
- 1 cytryna.
Jak przygotować nalewkę z mniszka lekarskiego?
- Kwiaty mniszka lekarskiego po zerwaniu, bez łodyżek, ułóż na białym kartonie i zostaw w słonecznym miejscu na 2 godziny. W tym czasie wyjdą z nich ewentualni lokatorzy. Kwiatów nie płucz w wodzie, aby nie pozbawić ich cennego pyłku.
- Po tym czasie przełóż je do słoja i zalej alkoholem. Możesz również wyskubać same kwiaty, bez zielonej części.
- Dodaj sparzoną, pokrojoną w plastry, nieobraną cytrynę.
- Odstaw na tydzień w szczelnie zamkniętym słoju. Potrząsaj nim co drugi dzień.
- Po tygodniu zlej nalew przez sitko wyłożone gazą i dokładnie wyciśnij.
- Do przegotowanej, ostudzonej wody dodaj miód i wymieszaj (nigdy nie dodawaj miodu do gorącej wody powyżej 40 st. C, bo miód straci swoje właściwości).
- W słoju połącz syrop z alkoholowym nalewem i odstaw na miesiąc w ciemne i chłodne miejsce.
- Po tym czasie gotową nalewkę przefiltruj i rozlej do szklanych butelek.
Jak stosować nalewkę z mniszka lekarskiego?
Znany i ceniony fitoterapeuta dr Henryk Różański zaleca, aby nalewkę w razie potrzeby zażywać 3-4 razy dziennie po 5-10 ml.
Jak działa nalewka z mniszka lekarskiego?
Produkty z mniszka takie jak napary, nalewki czy syropy chronią miąższ wątroby, ułatwiają oczyszczanie z toksyn, wspierają trawienie, wzmacniają odporność, są pomocne przy leczeniu chorób dróg żółciowych i nerek. Nalewka z mniszka usprawnia krążenie i pomaga oczyścić krew z toksyn, działa moczopędnie, a także pobudza apetyt i ułatwia trawienie. Mniszek zapobiega też odkładaniu się złogów w drogach żółciowych i nerkach.
Właściwości nalewki z mniszka lekarskiego:
- żółciotwórcze,
- żółciopędne,
- moczopędne,
- przeciwzapalne,
- pobudzające przemianę materii,
- odtruwające,
- przeciwskurczowe,
- usprawniające trawienie,
- antyoksydacyjne,
- przeciwmiażdżycowe,
- obniża poziom cukru we krwi.
Kwiaty mniszka, z których powstaje nalewka są bogate w luteinę. Należy ona do karotenoidów o działaniu antyoksydacyjnym. Luteina nadaje kwiatom piękny żółty kolor, a także korzystnie wpływa na wzrok oraz chroni przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych i zapobiega zwyrodnieniu plamki żółtej oka. Działanie antyoksydacyjne sprawia, że mniszek zwalcza wolne rodniki i dzięki temu spowalnia procesy starzenia się organizmu oraz zmniejsza widoczność zmarszczek i wiotczenie skóry.
Kwiaty mniszka regulują także miesiączkowanie oraz działają rozkurczowo i zmniejszają objawy napięcia przedmiesiączkowego. Jak zauważa dr Różański zalecane były one dawniej przy upławach i niskiej płodności.
Nalewka z kwiatów mniszka lekarskiego wskazana jest w:
- schorzeniach i kamicy dróg żółciowych,
- niestrawności i innych problemach trawiennych,
- bólach brzucha,
- bolesnych oraz nieregularnych miesiączkach,
- anemii,
- obrzękach i niewydolności nerek,
- zapaleniu pęcherza moczowego i kamicy moczowej.
Przeciwwskazania do stosowania nalewki z mniszka lekarskiego
Tak jak każda nalewka również nalewka z mniszka ze względu na zawartość alkoholu nie może być stosowana przez:
- dzieci i młodzież do 18. roku życia,
- kobiety w ciąży,
- matki karmiące piersią,
- osoby uzależnione od alkoholu,
- osoby z alergią na alkohol.
Nalewki nie powinni też stosować alergicy, szczególnie uczuleni na inne rośliny z rodziny astrowatych takie jak rumianek, karczoch, słonecznik czy ostropest plamisty. U osób wrażliwych substancje goryczowe preparaty zawierające mniszka lekarskiego mogą powodować dolegliwości żołądkowe i zgagę. Nalewka z mniszka jest także przeciwwskazana w przypadku osób mających niedrożność dróg żółciowych lub ropniaka pęcherzyka żółciowego.
