Kora wierzby – właściwości zdrowotne i lecznicze. „Roślinna aspiryna” ma wiele zastosowań – na co pomaga kora wierzby?

W medycynie naturalnej stosuje się różne gatunki wierzby. Dawniej sięgano głównie po liście i sok z wierzby, natomiast obecnie surowcem leczniczym jest najczęściej kora pozyskiwana z wierzby białej (Salix alba), rzadziej z wierzby purpurowej (Salix purpura).

Kora wierzby (Salicis cortex) zawiera duże ilości glikozydów fenolowych, przede wszystkim salicyny oraz salikortyny, które są salicylanami mają działanie podobne do popularnego, syntetycznego kwasu acetylosalicylowego.

Antybakteryjne działanie glikozydów fenolowych polega na tym, że w jelitach uwalniają one alkohol salicylowy, z którego w procesie utleniania powstaje kwas salicylowy. Sole kwasu salicylowego szybko i łatwo wchłaniają się do krwiobiegu i wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, łagodzące dolegliwości bólowe oraz obniżające gorączkę.

Działanie kory wierzby wynika z faktu, że zawarte w niej związki aktywne hamują powstawanie prostaglandyn, czyli substancji odpowiedzialnych za rozwój stanów zapalnych m.in. w mięśniach, stawach i przewodzie pokarmowym.

Z tego względu surowiec ten sprawdza się w leczeniu m.in.:

• bólów reumatycznych,
• stanów zapalnych jelit,
• biegunki na tle bakteryjnym.

Kora wierzby zawiera też sole mineralne, garbniki i antyoksydanty takie jak kwas elagowy, katechiny i flawonoidy. Związki salicylowe i flawonoidy działają:

• przeciwzapalnie,
• przeciwbólowo,
• przeciwobrzękowo,
• napotnie,
• przeciwgorączkowo,
• przeciwreumatycznie,
• przeciwartretycznie.

Dodatkowo Zmniejszają wysięki i łagodzą objawy przeziębiania i grypy (takie jak kaszel, katar i gorączka). Regulują krążenie krwi, przyspieszają wydalanie z organizmu toksyn i produktów przemiany materii. Kora wierzby stymuluje też wydzielanie żółci i wykazuje działanie uspokajające.

W 1829 roku, czyli ponad 100 lat przed otrzymaniem kwasu salicylowego, wyodrębniono z kory wierzby salicynę, związek czynny o działaniu przeciwbakteryjnym. Zaczęto stosować ją zamiast chininy w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów oraz innych chorób mięśni i stawów.

Obecnie kora wierzby wchodzi w skład wielu mieszanek ziołowych dostępnych w aptekach i sklepach zielarskich.

Stosuje się je przede wszystkim w celu złagodzenia dolegliwości reumatycznych oraz przy nerwobólach przebiegających ze stanem zapalnym. Ze względu na właściwości przeciwzapalne i napotne, kora wierzby jest pomocna również przy przeziębieniach oraz infekcjach bakteryjnych gardła, krtani i oskrzeli.

Napary i wyciągi z kory wierzby zalecane są także przy problemach z zasypianiem i bezsenności oraz przy nadmiernym pobudzeniu nerwowym. Są skuteczne w objawowym leczeniu gorączki i dolegliwości towarzyszących przeziębieniu i grypie.

Wyciąg z kory wierzby jest pomocny również przy stanach zapalnych przydatków u kobiet, a wywar przy ropiejących ranach – stosowany jest wówczas w postaci okładów.

W celu przyrządzenia leczniczego naparu z kory wierzby należy 1 łyżkę rozdrobnionej suszonej kory zalać szklanką wody, doprowadzić do wrzenia i przez 5 minut gotować wywar pod przykryciem na małym ogniu. Następnie napar z kory wierzby należy odstawić na 15 minut, a po tym czasie przecedzić.

Zaleca się pić 1/3 szklanki naparu z kory wierzby 3 razy dziennie w czasie grypy i przeziębienia, jak również w przypadku dolegliwości ze strony układu pokarmowego, bólów reumatycznych i nerwobólów. Napar można też stosować do okładów na bolesne miejsca ciała.

Przeciwwskazaniem do stosowania kory wierzby jest nadwrażliwość na salicylany lub leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Przyjmowanie kory wierzby jest też niewskazane u dzieci. Nie powinno się też stosować jej przy astmie oskrzelowej.

Szczególną ostrożność przy stosowaniu kory wierzby należy zachować w przypadku pacjentów z chorobami nerek lub wątroby, przy problemach z krzepliwością krwi oraz przy wrzodach żołądka i dwunastnicy, ponieważ działa drażniąco na układ pokarmowy.

Salicyna obecna w korze wierzby może wchodzić w niepożądane interakcje z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi i lekami przeciwzakrzepowymi (nasila ich działanie).

Należy też pamiętać, że jeżeli pomimo zastosowania naparów z kory wierzby gorączka nie ustępuje po 3 dniach, a dolegliwości i bóle nasilają się, należy zgłosić się do lekarza.

Kora wierzby powinna być zbierana wiosną, gdy tylko w drzewie zaczną krążyć soki, ale zanim pojawią się na nim liście i tak zwane bazie albo kotki. Wybieramy młode, giętkie gałęzie – należy je odciąć i okorować, zdejmując z drewna cienką korę (można to zrobić nożem albo scyzorykiem). Następnie korę wierzby należy dokładnie wysuszyć i trzymać w szczelnie zamkniętym pojemniku.

ZOBACZ: Dlaczego warto jeść czosnek? Ma nie tylko właściwości przeciwzapalne!