Spis treści
Jak powstaje czosnkowy oddech?
Czosnkowy oddech, a także cebulowy, to nieprzyjemny zapach wydychanego powietrza po zjedzeniu tych cebulowych, który pochodzi od siarki. Składnikiem aktywnym czosnku i cebuli (Allium) jest allicyna i pokrewne jej związki siarkowe. To właśnie one zwalczają drobnoustroje takie jak wirusy i bakterie, a także obniżają poziom cukru i cholesterolu we krwi oraz jej ciśnienie, a także zmniejszają stan zapalny, chronią przed stłuszczeniem wątrobę i hamują wzrost komórek nowotworowych.
Niestety, te same związki siarki są też źródłem przykrych zapachów wydobywających się z ust, żołądka, a nawet skóry osób jedzących czosnek (czy cebulę). Te najbardziej znane to disiarczek diallilu (DADS), merkaptan allilu (AM), disulfid allilometylowy czy sulfid allilowometylowy. Warto zaznaczyć, że merkaptany należą do wyjątkowo śmierdzących związków i nawet w niskich stężeniach odpowiadają za woń zgnilizny.
Zobacz także: Dlaczego warto jeść czosnek?
Chociaż pewne efekty przynosi też sięganie po cebulę i czosnek w postaci pieczonej, duszonej czy smażonej, należy pamiętać, że korzyści wynikają głównie z zawartości związków prebiotycznych, które wzmacniają układ odpornościowy.
Czosnkowy oddech po zjedzeniu świeżych ząbków może utrzymywać się przez całą dobę, a jeśli sięgamy po aromatyczne ząbki regularnie, towarzyszy nam przez cały czas. Są jednak pewne produkty, które mogą neutralizować niepożądane aromaty.
Jogurt na zapach czosnku. Najnowsze odkrycie na sezon infekcyjny 2023/2024
Gdy zaczyna się pora na domowe kuracje z czosnku i cebuli, naukowcy śpieszą z rozwiązaniami, które pomogą zniwelować intensywny zapach z ust po zjedzeniu tych warzyw na surowo – tak działają najskuteczniej. Jak dowodzą eksperci z Uniwersytetu Stanowego Ohio na łamach pisma „Molecules”, najlepszym środkiem jest jogurt naturalny. Usuwał on aż 99 proc. związków lotnych, odpowiedzialnych za zapach czosnku.
Polecają, by wybrać jogurt grecki (dobry będzie także bałkański) jako produkt o wyższej zawartości białka i tłuszczu, które wiążą związki zapachowe, a efekt ten nasila niższe pH, czyli większe ukwaszenie tego mlecznego przetworu.
Co na nieświeży oddech? Nie tylko mięta i jabłko
Poszukiwaniem odświeżających oddech pokarmów naukowcy z Uniwersytetu Stanowego Ohio zajmowali się również wcześniej. Podawali wtedy uczestnikom porcję 3 g czosnku, a następnie badali zawartość związków lotnych w ich oddechach za pomocą chromatografu gazowego.
Tuż po przeżuciu czosnku uczestnicy badania sięgali po wybrane napoje i produkty. Analizę wykonywano zaś po upływie 1-60 minut. Oto co stwierdzono:
- zielona herbata – nie redukowała zawartości związków zapachowych w oddechu;
- jabłko – zjedzenie surowego jabłka znacznie zmniejszało poziom wszystkich badanych substancji aromatycznych, natomiast owoc poddany ogrzewaniu obniżał istotnie tylko ilość disiarczku diallilu i merkaptanu allilu;
- sok jabłkowy (najlepiej z miętą) – nie działał tak skutecznie, jak świeże jedzenie, ale niwelował większość związków zapachowych;
- mięta – żucie świeżych listków było tak efektywne, jak zjedzenie jabłka, ale wyciśnięty z nich sok działał już słabiej;
- sałata – zielone liście sałaty nie zawiodły badaczy, ich znane właściwości odświeżające oddech, a związane z obecnością chlorofilu, są już dobrze znane. Podobnie jak w przypadku jabłek, działały mniej efektywnie po podgrzaniu.
Badacze sprawdzali też, jakie aromaty wydziela czosnek zmiksowany z różnymi roślinnymi związkami aktywnymi i odkryli, że neutralizacja przykrych woni ma charakter enzymatyczny, a udział w niej biorą też antyoksydanty. Na związki zapachowe działała bowiem oksydaza polifenolowa, która powoduje ciemnienie owoców i innych produktów zawierających przeciwutleniacze z tej grupy. Polifenole ulegają też polimeryzacji, co zmniejsza ich aktywność. Taka reakcja zachodzi przy rozdrabnianiu i podgrzewaniu jabłka – dlatego przetwory te działały słabiej.
Choć u badanych nie stwierdzono skuteczności zielonej herbaty, w próbie laboratoryjnej po dodaniu do papki z czosnku antyoksydantów takich jak katechiny, kwercetyna i kwas rozmarynowy wykazano ich właściwości dezodoryzujące. Najbardziej skuteczny był ten ostatni – to składnik olejku eterycznego ziół takich jak rozmaryn, mięta, szałwia, melisa, oregano, tymianek, czyli ogólnie roślin z rodziny jasnotowatych.
Czytaj także: Nalewka tybetańska to eliksir młodości. Wypróbuj babciny przepis na nalewkę z czosnku
Badania tego typu wykonała też inna grupa naukowców ze wspomnianego ośrodka, porównując właściwości trzech gatunków mięty. Choć wszystkie były skuteczne w dezaktywacji związków wydzielających się z czosnku, najlepszego działania nie miała wcale najbogatsza w kwas rozmarynowy mięta czekoladowa, tylko mięta pieprzowa i słodka. Efekt zależał przy tym od dawki.
Potencjał odświeżania czosnkowego oddechu mogą mieć też inne produkty roślinne, w tym bogate w opisane przeciwutleniacze. Jedno jest pewne – warto zjeść je jak najszybciej po posiłku z czosnkiem i nie żałować ich sobie, zwłaszcza w przypadku sięgania po liście.
A może od razu mleko z czosnkiem?
Skutecznym sposobem na niepożądane zapachy może być picie mleka, co odkryła kolejna grupa badaczy z Ohio. Najskuteczniej działa przy tym mleko pełnotłuste, ponieważ tłuszcz rozpuszcza część związków siarkowych. Z uwagi na zawartość kazeiny pewne efekty dezodoryzujące przynosi też sięganie po mleko chude, jednak najlepszym rozwiązaniem jest połączenie czosnku z mlekiem – w takiej miksturze korzystały z niego nasze babcie i wcześniejsze pokolenia!
Choć żaden pokarm nie zniweluje całkowicie zapachu, te metody mogą znacznie poprawić jakość życia zjadaczy czosnku i osób w ich otoczeniu. Pocieszająca jest jednak informacja, że nie wszystkie zapachy związane z sięganiem po ten produkt są nieatrakcyjne – czasem może być wręcz przeciwnie! Dowodzi tego badanie omówione w piśmie „Appetite”, w którym kobiety oceniały zapach ciała mężczyzn. W przypadku zjedzenia przez nich sporych ilości czosnku (czterech, ale nie dwóch ząbków) niektóre panie uznawały go jako bardziej atrakcyjny niż w przypadku facetów, którzy po niego nie sięgnęli.
Czosnek sprawiał, że zapach wydzielany przez męskie cało był też przyjemniejszy i mniej intensywny. Jak to możliwe? Naukowcy uważają, że ma to związek z jego prozdrowotnym działaniem, dzięki któremu redukuje w organizmie stan zapalny, liczebność niekorzystnych drobnoustrojów czy ilość powstających szkodliwych związków.
- Effect of Yogurt and Its Components on the Deodorization of Raw and Fried Garlic Volatiles Molecules
- Deodorization of Garlic Breath by Foods, and the Role of Polyphenol Oxidase and Phenolic Compounds Journal of Food ScienceDeodorization of garlic odor by spearmint, peppermint, and chocolate mint leaves and rosmarinic acid Lebensmittel-Wissenschaft und-Technologie
- Effect of Milk on the Deodorization of Malodorous Breath after Garlic Ingestion Journal of Food Science
- Weirdly Eating This Makes Men Smell More Attractive PsyBlog