Cebula bez tajemnic. Co o niej wiemy?
Cebula, a w zasadzie cebula czosnek, to doskonale znane, niedrogie i powszechnie dostępne warzywo o charakterystycznych łuskach. Z botanicznego punktu widzenia należy do rodziny amarylkowatych, czyli bylin jednoliściennych. Bliskimi krewnymi cebuli są czosnek i por, które podobnie jak ona mają wyrazisty smak i cenne właściwości lecznicze.
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa podaje, że światowa produkcja cebuli w przeliczeniu na jednego mieszkańca naszego globu rośnie nieprzerwanie od 1980 roku.
Jakie mamy rodzaje cebuli i do czego stosuje się je w kuchni?
Cebula występuje w wielu odmianach, które różnią się aromatem, kolorem oraz intensywnością i ostrością smaku.
- Cebula żółta, czyli zwyczajna jest najbardziej popularna. Ma ostry, piekący smak i bardzo intensywny zapach. Cechą tej odmiany jest to, że podczas jej krojenia pieką nas oczy. Składniki zawarte w żółtej cebuli wzmagają produkcję soków żołądkowych, dzięki czemu pobudzają procesy trawienne i poprawiają apetyt. Najlepiej jest stosować ją do dań mięsnych, rybnych i surówki z kwaszonej kapusty, której smak bardzo ożywi.
- Cebula czosnkowa (biała) wyróżnia się delikatnym czosnkowym posmakiem. Nie wpływa negatywnie na układ pokarmowy, dlatego mogą ją spożywać osoby z chorobami wątroby, niestrawnością, oraz tendencją do gazów i wzdęć.
- Cebula cukrowa ma delikatny, kruchy, soczysty i słodkawy miąższ (stąd jej nazwa). Jest najłagodniejszym w smaku rodzajem cebuli. Podczas jej obierania i siekania nie następuje podrażnienie oczu, gdyż jest prawie bezwonna. Przeznaczona jest do spożywania na surowo, jako dodatek do świeżych warzyw, na kanapkę lub element warzywnego soku.
- Cebula czerwona o pięknym intensywnie fioletowym zabarwieniu (które zawdzięcza antocyjanom) polecana jest osobom poszukującym delikatniejszego aromatu. Wykorzystuje się ją jako dodatek do sałatek i przystawek podawanych na surowo, ponieważ jest łagodniejsza, a jej ciekawa barwa urozmaica dania. Ze względu na wysoką zawartość witaminy C dawniej stosowano ją wspomagająco w leczeniu osób chorych na szkorbut (choroba wynikająca z niedoboru witaminy C). Obecnie jest bardzo popularna w diecie śródziemnomorskiej i diecie SIRT.
- Dymka, inaczej nazywana zieloną cebulą wyróżnia się tym, że z jej główki wyrastają pięknie, soczysto-zielone łodygi szczypiorku. Dymka ma słodki smak, jest dosyć cienka, choć z czasem rozrasta się na kształt cebuli zwyczajnej. Nadaje się m.in. do dań z jajek, pasty rybnej oraz twarogowej.
- Szalotka nazywana jest cebuloczoskiem, ponieważ łączy w sobie cechy tych dwóch warzyw. Jednak jej właściwą nazwą jest czosnek askaloński. Ten rodzaj cebuli charakteryzuje się małymi rozmiarami i podłużnym kształtem oraz bardzo łagodnym i delikatnym smakiem. Świetnie smakuje na surowo i pasuje do dań rybnych.
Wartość odżywcza cebuli. Jakie składniki pokarmowe zawiera?
Cebula, podobnie jak inne warzywa, jest niskokaloryczna. W 100 gramach (niewielka sztuka) zapewnia tylko 39 kcal, 9 g węglowodanów, 1,7 g błonnika pokarmowego, 1,1 g białka oraz śladowe ilości tłuszczu. Jej wartość odżywczą determinują składniki mineralne, witaminy i substancje o działaniu antyoksydacyjnym, zawarte w cebulowych łuskach.