Spis treści
Niski poziom kwasu foliowego we krwi to zwiększone ryzyko demencji
Zbilansowana dieta, która jest źródłem wszystkich niezbędnych witamin i składników mineralnych to naturalny sposób na zachowanie zdrowego organizmu. Niestety coraz częściej obserwuje się spożywanie produktów obfitujących w nasycone kwasy tłuszczowe, cukier oraz sól. Taki sposób żywienia wpływa na rozwój wielu chorób, w tym nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2, miażdżycy i chorób neurodegeneracyjnych.
Naukowcy z Nowego Jorku postanowili sprawdzić, czy niski poziom kwasu foliowego, czyli witaminy B9 wpływa na rozwój demencji i śmiertelność osób starszych.
– Dowody sugerują, że niedobór kwasu foliowego w surowicy krwi zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia deficytów zdolności poznawczych i funkcjonowania neurologicznego – oznajmił dr Anat Rotstein, główny autor analizy.
Jak czytamy na łamach czasopisma „Evidence-Based Mental Health”, niski poziom kwasu foliowego w surowicy krwi może zwiększać ryzyko demencji aż o 68 proc. Dodatkowo zaobserwowano, że osoby starsze z niedoborem witaminy B9 są trzykrotnie bardziej narażone na śmierć z jakiejkolwiek przyczyny niż osoby z właściwym poziomem.
W jaki sposób przeprowadzono badanie?
Badanie polegało na analizie dokumentacji medycznej ponad 27 tys. osób w wiek 60-75 lat. Warunkiem kwalifikacji do eksperymentu był brak występowania objawów demencji przez okres co najmniej 10 lat przed rozpoczęciem analizy. Wolontariuszom zbadano krew i w latach 2013-2017 regularnie monitorowano u nich stężenie kwasu foliowego w organizmie. Dodatkowo podczas trwania eksperymentu obserwowano, czy u uczestników rozwijają się wczesne symptomy demencji.
Spośród wszystkich uczestników u 13 proc. (3418 osób) występował niedobór kwasu foliowego poniżej 4,4 ng/ml. I to właśnie tak niski poziom witaminy B9 wiązał się ze zwiększeniem ryzyka rozwoju demencji oraz wzrostem śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny.
Naukowcy oszacowali, że wśród osób z niedoborem kwasu foliowego wskaźnik demencji wynosił 3,5 proc., a wskaźnik zgonu – 8 proc., przy czym u uczestników z prawidłowym stężeniem witaminy B9 wskaźnik demencji był w granicy 3 proc., a wskaźnik zgonu z jakiejkolwiek przyczyny był o połowę niższy i wynosił 4 proc.
– To badanie jest ważne, ponieważ krytycznie charakteryzuje związek między szeroko stosowanym i łatwym do pomiaru biomarkerem kwasu foliowego w surowicy, a ryzykiem demencji i śmiertelnością z jakiejkolwiek przyczyny – dodali naukowcy.
Zdrowie i odporność przez cały rok
Po uwzględnieniu czynników, takich jak występowanie cukrzycy, depresji, niedoboru witaminy B12, zażywania suplementów kwasu foliowego naukowcy doszli do wniosku, że witamina B9 odgrywa ważną rolę funkcjonowaniu układu nerwowego, a jej niedobór może znacząco upośledzać funkcje poznawcze.
– Niedobór kwasu foliowego wpływa na poziom homocysteiny, czyli aminokwasu powstającego w procesie trawienia białek, a tym samym zwiększać ryzyko rozwoju demencji. Homocysteina może również utrudniać naprawę DNA neuronów, czyniąc je podatnymi na uszkodzenia, co z kolei może przyspieszać starzenie się i niszczenie komórek mózgowych – podsumowali autorzy badania.
Naukowcy zaznaczają, że badanie było obserwacyjne i konieczne jest przeprowadzanie dalszej analizy na większej populacji osób, w różnych grupach wiekowych. Jednak uzyskane wyniki mogą być podstawą do przeprowadzania rutynowych kontroli poziomu kwasu foliowego u osób powyżej 60. roku życia i szybkiego reagowania w przypadku jego zbyt niskiego stężenia we krwi.
Kwas foliowy w diecie kobiet ciężarnych
Kwas foliowy jest niezwykle ważny w diecie kobiet starających się o dziecko oraz ciężarnych. Jego odpowiednie stężenie we krwi wpływa na prawidłowe kształtowanie się układu nerwowego dziecka w pierwszych tygodniach ciąży.
Niedobór witaminy B9 może wywołać wiele poważnych skutków u rozwijającego się dziecka, w tym:
- zahamowanie wzrostu,
- rozszczep kręgosłupa,
- rozszczep wargi górnej,
- bezmózgowie,
- przepuklinę oponowo-rdzeniową,
- wodogłowie.
Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników opublikowało dane, dotyczące rekomendowanych dobowych dawek kwasu foliowego, które wynoszą:
- kobiety planujące ciążę – 400 µg/dobę,
- kobiety w ciąży do 12. tygodnia ciąży – 400-800 µg/dobę,
- Kobiety w ciąży po 12. tygodniu ciąży – 600-800 µg/dobę,
- kobiety karmiące piersią okres karmienia piersią – 600-800 µg/dobę,
- kobiety z dodatnim wywiadem w kierunku wad cewy nerwowej 4 tygodnie przed planowaną ciążą i do 12. tygodnia ciąży – 4000 µg/dobę,
- kobiety z dodatnim wywiadem w kierunku wad cewy nerwowej po 12. tygodniu ciąży i podczas karmienia piersią – 600-800 µg/dobę,
- kobiety z grupy podwyższonego ryzyka niedoboru folianów i wad cewy nerwowej, 3 miesiące przed planowaną koncepcją oraz w okresie ciąży i karmienia piersią – 800 µg/dobę.
Jakie są źródła kwasu foliowego w diecie? Do najlepszych produktów, które obfitują w ten składnik należą: ciecierzyca, szpinak, fasola biała, korzeń i natka pietruszki, brukselka, jarmuż i brokuły.
