Spis treści
Uwaga na negatywne skutki picia kawy
Kawa to źródło pobudzającej kofeiny i prozdrowotnych antyoksydantów, które chronią przed chorobami mózg, wątrobę czy jelita. Picie tego napoju pomaga też obniżać ryzyko rozwoju chorób serca, cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów. Kawosze cenią sobie ponadto aromat i smak małej czarnej, jednak nie dla wszystkich chwile przyjemności z tym napojem są rzeczywiście korzystne dla zdrowia.
Z kawą można łatwo przesadzić, a konsekwencją są objawy przedawkowania kofeiny (nadmierne pobudzenie układu nerwowego i dolegliwości gastryczne), a w dłuższym terminie – także nadkwasota. Taki skutek uboczny picia kawy może pojawić się nawet przy ilościach, które są skądinąd tolerowane. Z uwagi na te niekorzystne efekty po kawę nie powinny sięgać osoby z takimi właśnie problemami, choć nie tylko. Działanie ochronne tego napoju dotyczy natomiast głównie ludzi zdrowych.
Sprawdź także: Kawa czy herbata – co jest lepsze dla zdrowia?
Kto nie powinien pić kawy? Ważne przeciwwskazania
Z picia kawy powinny kategorycznie zrezygnować osoby z konkretnymi schorzeniami i stanami organizmu, a także przyjmujące określone leki.
Przeciwwskazania do sięgania po kawę dotyczą następujących chorób i sytuacji:
- Choroby serca i układu krążenia – ponieważ kofeina przyspiesza czasowo tętno i ciśnienie tętnicze krwi, przeciwwskazaniem do picia kawy jest symptomatyczna arytmia, a także nadciśnienie 2. i 3. stopnia. W przypadku choroby kardiologicznej kwestię tę należy jednak uzgodnić z lekarzem.
- Jaskra – w tej chorobie prowadzącej do ślepoty problemem jest zwiększone ciśnienie śródgałkowe, a kofeina jeszcze je podnosi. Picie dużych ilości kofeiny jest niewskazane także w przypadku osób z czynnikami ryzyka jaskry.
- Epilepsja – duże dawki kofeiny mogą sprzyjać częstszym napadom drgawek padaczkowych u osób, które mają niski próg pobudliwości komórek nerwowych.
- Nerwica lęków i skłonność do napadów paniki – stymulujące działanie kofeiny może pogarszać stan zdrowia psychicznego u osób z zaburzeniami lękowymi, napadami niepokoju i paniki. W takiej sytuacji kawę i inne źródła kofeiny należy wyeliminować lub znacznie ograniczyć. Występowaniu objawów sprzyjają szczególnie dawki odpowiadające 5 i więcej porcjom kawy dziennie.
- Ciąża – kofeina zwiększa ryzyko poronienia, przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej dzieci. Chociaż wcześniej wspominało się o limicie 200 mg dziennie, wkrótce okazało się, że bezpieczny poziom spożycia nie istnieje.
- Karmienie piersią – kofeina nie tylko sprzyja odwodnieniu, które zagraża karmiącym matkom, ale też przedostaje się do mleka i organizmu dziecka. To niewielka ilość, ale ustanowiony w tym przypadku limit 300 mg może być za wysoki i najlepiej kawy unikać.
- Młody wiek – kofeina jest przeznaczona dla osób dorosłych. Może mieć negatywny wpływ zwłaszcza na maluchy poniżej 12. roku życia. Powoduje m.in. przyspieszenie akcji serca, nasilenie niepokoju, problemy ze skupieniem się, problemy żołądkowe, a także maskuje głód, przez co dzieci mogę nie zapewniać sobie dość pożywienia dla wzrostu i rozwoju. Jej kwasowy charakter może też uszkadzać delikatne szkliwo zębów dzieci, nasilając problem z próchnicą.
- Wrzody żołądka, refluks żołądkowo-jelitowy i zgaga na tle nadkwasoty – kofeina może poluzować dolny zwieracz przełyku, który jest rodzajem zaworu między żołądkiem a dwunastnicą, czyli początkowym odcinkiem jelita cienkiego. To z kolei sprawia, że kwaśna zawartość żołądka będzie cofać się do przełyku i nasila objawy nadkwasoty i refluksu.
- Zespół jelita drażliwego – kofeina zwiększa częstotliwość wypróżnień i sprzyja biegunkom, które są głównym objawem ZJD. Ponadto związki kawy działają drażniąco na żołądek i zwiększają wydzielanie soku żołądkowego, co sprzyja nadkwasocie i nasila tę częstą dolegliwość.
- Nadreaktywny pęcherz moczowy – będąc źródłem kofeiny, kawa powoduje częstsze wizyty w toalecie i większe parcie na mocz, sprzyja też odwodnieniu. Natomiast u osób, które często odczuwają pilną potrzebę korzystania z toalety pod wpływem leków na nadciśnienie może być to szczególnie niekorzystna kombinacja efektów.
- Bezsenność – kofeina zaburza cykl snu i czuwania i spożyta na 6 godzin przed snem może znacznie utrudniać zapadnięcie w niego i przespanie całej nocy. W przypadku niektórych osób metabolizm kofeiny trwa znacznie dłużej i odczują w nocy efekty kawy wypitej jeszcze wczesnym popołudniem.
- Poważne choroby wątroby i pęcherzyka żółciowego – wątroba metabolizuje wątrobę i w przypadku jego dysfunkcji związek ten nie jest efektywnie usuwany z organizmu, co prowadzi do wystąpienie objawów niepożądanych i zatrucia. Natomiast w przypadku kamieni żółciowych kofeina nasila skurcz żółciowodów, stan zapalny i dolegliwości bólowe.
- Poważne choroby nerek – nerki usuwają z organizmu zbędne związki i ich metabolity, w tym kofeinę. Ze względu na moczopędne działanie tego związku narząd ten może być nadmiernie obciążony.
Z kawy należy ponadto zrezygnować w przypadku przyjmowania niektórych leków, w tym:
- zawierających kofeinę (np. na migrenę),
- z pseudoefedryną czy feksofenadynę (np. na infekcje oddechowe i alergie),
- z melatoniną,
- obniżających ciśnienie,
- antypsychotycznych,
- na astmę,
- na choroby tarczycy,
- na cukrzycę,
- na chorobę Alzheimera,
- na osteoporozę,
- na depresję – z tych ostatnich szczególnie uważać należy na fluwoksaminę.