Spis treści
Poczucie samotności wiąże się z wyższym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2
Cukrzyca typu 2, często nazywana również insulinozależną, to postępujące zaburzenie metabolizmu, które polega najczęściej na niedostatecznej produkcji insuliny przez trzustkę, co bezpośrednio wpływa na wzrost stężenia glukozy we krwi. Szacuje się, że na cukrzycę w Polsce choruje ponad 3 mln osób, z czego aż 90 proc. stanowią pacjenci z cukrzycą typu 2.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że ta choroba osiągnęła już charakter epidemii, a coraz częściej rozpoznaje się ją u osób poniżej 30. roku życia. Nieleczone schorzenie prowadzi do wielu poważnych powikłań, które zagrażają zdrowiu i życiu, w tym do:
- miażdżycy,
- nadciśnienia tętniczego krwi,
- retionopatii – uszkodzenia wzroku,
- neuropatii – uszkodzenia czucia i reakcji na bodźce zewnętrzne, np. ciepło, zimno, ucisk,
- nefropatii – uszkodzenia nerek,
- stopy cukrzycowej,
- częstych infekcji i trudno gojących się ran,
- zawału serca,
- udaru mózgu.
Naukowcy od wielu lat szukają przyczyn rozwoju cukrzycy typu 2 i obecnie wiadomo, że mogą powodować ją:
- nadwaga i otyłość,
- brak aktywności fizycznej,
- niezbilansowana dieta z wysokim indeksem glikemicznym ,
- używki, w tym alkohol i papierosy.
Natomiast najnowsze badanie opublikowane w „Diabetologia” sugeruje, że poczucie samotności i brak kontaktów interpersonalnych dwukrotnie zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2, w porównaniu do osób, które mają stały kontakt z innymi ludźmi. Autorzy badania zaobserwowali też, że wpływ samotności na rozwój cukrzycy może być związany z wyższym poziomem stresu, co z kolei prowadzi do zwiększenia spożycia produktów bogatych w cukry.
– Samotność może aktywować fizjologiczną reakcję organizmu na stres, co prowadzi do zmian w układzie sercowo-naczyniowym organizmu i produkcji kortyzolu, hormonu steroidowego wytwarzanego przez nadnercza – znanego również jako hormon stresu. To z kolei często prowadzi do zwiększonego spożycia pokarmu, w szczególności spożycia węglowodanów oraz do zwiększonej insulinooporności – jednej z głównych przyczyn rozwoju cukrzycy insulinozależnej – skomentowali badacze.
Dodatkowo eksperci zaobserwowali, że osoby dotknięte samotnością i stanami depresyjnymi znacznie rzadziej przykładają uwagę do sposobu odżywiania i umiarkowanej aktywności fizycznej, co może mieć bezpośredni związek z rozwojem zaburzeń przemian glukozy.
– Rzadko spotyka się kogoś, kto jest bardzo samotny, ale w dużej mierze koncentruje się na prawidłowym odżywianiu, ćwiczeniach fizycznych i poprawianiu własnego samopoczuciu – dodali autorzy badania.
Zobacz też: Cukrzyca ciężarnych może zwiększać ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w przyszłości
By uzyskać dane, naukowcy dokonali analizy informacji z bazy Trøndelag Health Study, pochodzących od ponad 24 tys. osób. Wszyscy uczestnicy byli obserwowani średnio przez 20 lat. Naukowcy porównywali poziom glukozy we krwi z odpowiedziami na pytanie – „Czy w ciągu ostatnich dwóch tygodni czułeś się samotny?”. Uczestnicy mieli do wyboru 4 odpowiedzi: nie, trochę, tak i bardzo.
W ciągu całego badania u prawie 5 proc. rozwinęła się cukrzyca typu 2, a spośród wszystkich uczestników blisko 13 proc. zgłosiło poczucie samotności. Naukowcy zaobserwowali, że osoby, które czuły się bardzo samotne, charakteryzowały się również 2-krotnie wyższym rykiem zachorowania na cukrzycę typu 2.
– Odkrycie jest bardzo ważne, ponieważ cukrzyca typu 2 jest chorobą, która dotyka wielu ludzi. Światowa Organizacja Zdrowia niedawno wymieniła cukrzycę typu 2 wśród 10 najczęstszych przyczyn zgonów na świecie – podsumowali autorzy badania.
Potrzebne są dalsze analizy, które pozwoliłyby dokładniej wyjaśnić uzyskane zależności. Wyniki badania nie pozostawiają jednak złudzeń, że odpowiednia profilaktyka i programy edukacyjne mogłyby znacząco zmniejszyć ryzyko rozwoju tego schorzenia.
Jak zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2?
Cukrzycy typu 2 można zapobiec przez zmianę stylu życia. Co warto zrobić, aby uchronić się przed tą chorobą? Polskie Towarzystwo Diabetologiczne podaje kilka ważnych zasad, do których należą:
- utrzymanie prawidłowej masy ciała,
- uprawianie umiarkowanej aktywności fizycznej – 30-45 minut codziennego ruchu,
- stosowanie zbilansowanej diety z niskim indeksem glikemicznym,
- eliminacja z diety węglowodanów prostych, głównie cukru i produktów słodzonych,
- unikanie używek, głównie alkoholu i palenia papierosów,
- spożywanie herbaty czarnej, zielonej lub oolong – wykazano, że picie 4 filiżanek dziennie może zmniejszyć o 17 proc. ryzyko cukrzycy typu 2.