Masz wysoki cukier mimo prawidłowej diety? Zadbaj o relaks, a poziom glukozy spadnie. Nie dopuść do rozwoju cukrzycy stresowej

Cukrzyca typu 2 to metaboliczna choroba cywilizacyjna, czyli dotykająca bardzo dużej części światowej populacji i zależna od współczesnego trybu życia, na który duży wpływ ma rozwój cywilizacji. Nie przytrafia się ona więc nielicznym, ale dotyka wielu osób. Co więcej sami się przyczyniamy do jej rozwoju prowadząc niezdrowy tryb życia.

Do czynników ryzyka należy przede wszystkim nieprawidłowa dieta składająca się często z gotowych dań zawierających zbyt duże ilości węglowodanów, tłuszczu, soli oraz chemicznych dodatków. Również brak aktywności fizycznej, która prowadzi do nadwagi i otyłości, palenie papierosów i picie alkoholu może prowadzić do rozwoju tej choroby.

Okazuje się, że na wystąpienie cukrzycy typu 2 naraża nas również czynnik psychiczny taki jak stres. Sytuacje stresowe aktywują współczulny układ nerwowy i uruchamiają mechanizm „walki lub ucieczki”. Organizm jest w gotowości do działania, do czego potrzebuje dużej ilości energii pochodzącej z cukru. Wątroba uwalnia więc duże ilości glukozy, której nadmiar pozostaje we krwi i zaburza pracę organów uszkadzając przede wszystkim serce. Dodatkowo stres sprawia, że wydzielane są hormony stresu, czyli kortyzol i adrenalina, które dodatkowo podwyższają poziom cukru we krwi. Permanentne narażenie na stres może więc w konsekwencji przyczynić się do rozwoju cukrzycy typu 2, a także nasilić objawy u osób już chorujących.

Z badania prof. Karla-Heinza Ladwiga, profesora medycyny psychosomatycznej na Uniwersytecie Technicznym w Monachium i w Helmholtz Zentrum w Monachium wynika, że stres dwukrotnie zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Inne badanie udowadnia natomiast, że u osób narażonych na stres w pracy ryzyko cukrzycy typu 2 zwiększa się o 45 proc.

W pierwszym badaniu wzięło udział 1694 uczestników w średnim wieku 51,2 lat, spośród których 113 miało nasilone objawy zaburzeń lękowych. Badanie trwało 6,5 roku i w tym czasie u 113 osób rozwinęła się cukrzyca typu 2. Okazało się, że u osób z zaburzeniami lękowymi zapadalność na cukrzycę typu 2 była 2 razy większa niż u osób bez zaburzeń.

Natomiast badanie przeprowadzone przez naukowców z Helmholtz Zentrum München w Niemczech z udziałem ponad 5000 osób wykazano, że wysoki poziom stresu związanego z pracą zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2 o 45 proc. W badaniu wzięły udział osoby w wieku od 29 do 66 lat, które nie chorowały na cukrzycę typu 2. Badanie trwało średnio 12,7 lat. Wyniki wykazały, że u 291 uczestników rozwinął się zespół metaboliczny, cukrzyca typu 2. U osób narażonych na duże obciążenie pracą ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 było o 45 proc. wyższe w porównaniu z osobami o niskim obciążeniu pracą.

Narażenie na długotrwały stres powoduje więc stałe podwyższenie kortyzolu i adrenaliny we krwi, co prowadzi do hiperglikemii. Dodatkowo osoby zestresowane mniej o siebie dbają, nie zaspokajają swoich potrzeb fizycznych i psychicznych, częściej sięgają po niezdrowe jedzenie i alkohol, aby zrekompensować sobie codzienne stresy i się „zrelaksować”. Co w rezultacie prowadzi do rozwoju cukrzycy stresowej. Natomiast u osób z cukrzycą stres blokuje uwalnianie insuliny, przez co cukier nie może dostać się do komórek i jego poziom we krwi niebezpiecznie rośnie. Stres nasila więc objawy choroby i utrudnia jej leczenie.

Zdrowie psychiczne jest bardzo ważne i stanowi podstawę naszego funkcjonowania. Ma ono ogromny wpływ nie tylko na nasze samopoczucie i nastrój, ale przekłada się również na stan zdrowia fizycznego. Niestety jednak na co dzień zaniedbujemy ten obszar naszego życia i spychamy potrzeby psychiczne na dalszy plan. To prowadzi do kumulowania się trudnych emocji, co z kolei wywołuje stres, napięcie nerwowe i zaburzenia lękowe. Taka sytuacja w konsekwencji może doprowadzić nie tylko do nerwicy czy depresji, ale też do cukrzycy stresowej.

Warto więc na co dzień dbać o swój dobrostan psychiczny, bo wszystko zaczyna się w głowie. Te techniki pomogą ci zmniejszyć stres i napięcie nerwowe:

• trening uważności – nasz umysł ma tendencję do rozpamiętywania przeszłości i zamartwiania się przyszłością. Takie myślenie wywołuje stres, dlatego warto skupić się na teraźniejszości, tym co tu i teraz. Gdy dopadają cię czarne myśli daj im więc przepłynąć przez twoją głowę swobodnie, popatrz na nie jakbyś je obserwował z zewnątrz i skup się na tym, co jest wokół ciebie teraz, odczuj to wszystkimi zmysłami. Np. wyjrzyj przez okno i obserwuj poruszające się na wietrze liście drzew, popatrz na obraz na ścianie, odczuj na skórze ciepło promieni słonecznych, poczuj zapach kawy. Ważne jest, aby dzięki temu utwierdzić się w teraźniejszości i być uważnym na świat wokół nas,
• praca z oddechem – weź głęboki oddech, który pozwoli na dotlenienie całego organizmu i uwolni spięte mięśnie. W stresie zwykle nie zwracamy uwagi na nasz oddech, który staje się płytki i szybki. Zauważenie go sprawia, że zaczynamy oddychać głębiej i wolniej, dzięki czemu uspokajamy się i wyciszamy nerwy. Oddech to ukojenie dla naszego układu nerwowego, dotlenienie mózgu, odżywienie wszystkich komórek ciała oraz utwierdzenie się w rzeczywistości. Oddech to życie tu i teraz, bez zbędnego stresu, zamartwiania się rzeczami, na które nie mamy wpływu, bez oczekiwań, rozczarowań i frustracji,
• rozluźnij się – mówiąc to zwykle nie zastanawiamy się, co to w ogóle oznacza. Tymczasem w stresie zwłaszcza długotrwałym mamy tendencję do mimowolnego zaciskania niektórych partii mięśni. W sytuacji napięcia nerwowego działa mechanizm „walki i ucieczki”, więc całe ciało mobilizuje się do takiego działania, musi być w ciągłej gotowości. Jednak zbyt długo utrzymujące się napięcie jest męczące, a spięte mięśnie są niedotlenione i nie mogą prawidłowo pracować, ponieważ praca mięśni polega na ich naprzemiennym napinaniu i rozluźnianiu. Zlokalizuj więc te partie ciała, które są najbardziej spięte, skup się na nich i je rozluźniaj. Zapewne zauważysz, że po jakimś czasie znów się napinają bez twojego udziału. Jednak, gdy będziesz zwracać na nie uwagę i je rozluźniać to po takim regularnym treningu mięśnie przestaną się spinać. Warto również podjąć regularną aktywność fizyczną i ćwiczyć co najmniej 150 minut tygodniowo (po pół godziny przez 5 dni w tygodniu).

Źródło: Generalized anxiety disorder symptoms and type 2 diabetes onset: Findings from the Prospective Cooperative Health Research in the Region of Augsburg F4 and FF4 studies Journal of Psychosomatic Research