Rośnie jak chwast, jest dobra na menopauzę i odchudzanie. Koniczyna czerwona to roślina lecznicza o cennych właściwościach. Zobacz, jakich

Koniczyna czerwona lub łąkowa (Trifolium pratense) to pospolity gatunek z rodziny bobowatych, inaczej motylkowych, o potrójnych liściach i czerwonych kwiatach. Dawniej znana jako konicz lub dzięcielina, ma istotne znaczenie w symbolice i lecznictwie, jest też tradycyjnie rośliną pastewną.

Trójlistkowe liście koniczyny oznaczają Świętą Trójcę, to także emblemat św. Patryka, patrona zielonej lub szmaragdowej wyspy – Irlandii.

Podczas gdy cała roślina jest jadalna, najcenniejsze są jej kwiaty w odcieniu różowoczerwonym, z których przygotowuje się lecznicze susze i wyciągi. Rzadziej do tych celów wykorzystuje się jej krewniaczkę o podobnych właściwościach, koniczynę białą (Trifolium repens). Roślina o niższym i mniej rozłożystym pokroju ma skromniejsze kwiaty w kolorze białym.

Zobacz: Kwiaty jadalne możesz mieć w swoim ogrodzie. Niektóre same rosną! Polecamy 10 smacznych i jadalnych kwiatów

Koniczyna czerwona była stosowana w medycynie ludowej jako środek wzmacniający i uszczelniający naczynia krwionośne, a także moczopędny i odtruwający. Oprócz działania przeciwobrzękowego ceniono także jej właściwości wykrztuśne, hamujące obfite krwawienia miesiączkowe i uspokajające, a w medycynie Azji wykorzystywano do leczenia chorób skóry i krztuśca.

Dzisiaj wiemy, że kwiat koniczyny czerwonej zawiera fitosterole, saponiny i garbniki i przede wszystkim polifenole, w tym antocyjany i ponad 30 różnych izoflawonów. Należą do nich m.in. pratenseina czy genisteina i daidzeina, które są obecne również w nasionach soi. To cenne związki o działaniu antyoksydacyjnym i estrogennym, a dzięki temu przeciwnowotworowym i wspomagającym gospodarkę hormonalną u kobiet.

Za sprawą związków aktywnych koniczyna czerwona ma cenne właściwości lecznicze, m.in.:

• zmniejsza objawy przekwitania,
• ogranicza stany zapalne,
• zmniejsza krwawienia.

Zawarte w koniczynie izoflawony mają podobną budowę do estrogenów, które są kobiecymi hormonami płciowymi. Dzięki temu mogą przyłączać się do receptorów w komórkach i niejako je zastępować, a dzięki temu łagodzić objawy ich niedoboru. Jest on przyczyną menopauzy, gdy ustaje aktywność jajników i miesiączkowanie, a także związanego z tymi zmianami osłabienia kości, które prowadzi do osteopenii i osteoporozy. Terapia czerwoną koniczyną w wielu przypadkach może skutecznie zastępować stosowaną wtedy hormonalną terapię zastępczą (HTZ).

Preparaty z koniczyny zmniejszą częstotliwość i nasilenie objawów menopauzy takich, jak uderzenia gorąca, nocne poty i napięcie nerwowe. Poprawiają także lipidogram i regulują poziom cukru, redukując ryzyko rozwoju powikłań sercowo-naczyniowych, które wzrasta znacznie w tym okresie. Z działaniem usprawniającym metabolizm mogą być związane właściwości wspomagające odchudzanie, tj. zwiększające ilość spalanego tłuszczu przy stosowaniu diety redukcyjnej.

Pomado izoflawony z koniczyny redukują objawy nadmiaru androgenów w organizmie, które są męskimi hormonami płciowymi. W ten sposób zmniejszają związane z tym wypadanie włosów, jak również zmiany dotyczące skóry. Ponieważ zmniejszają jej wrażliwość na androgeny, redukują także nadprodukcję łoju i nadmierne rogowacenie naskórka. Dzięki temu skóra staje się gładsza i bardziej delikatna, a przy tym jędrniejsza i lepiej nawilżona.

Koniczyna stosowana zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, łagodzi objawy skórne związane z nadmierna aktywnością układu odpornościowego, takie jak zmiany łuszczycowe i egzema. Wspiera ponadto gojenie uszkodzeń skóry, w tym także trudno gojących się ran i oparzeń.

Sprawdź także: Zioła na menopauzę złagodzą objawy klimakterium. Sprawdź, jak naturalnie zwalczyć bezsenność i uderzenia gorąca towarzyszące przekwitaniu

Koniczyna łąkowa jest dobrze tolerowana przez organizm nawet w dawkach leczniczych zapewniających do 80 mg izoflawonów dziennie przez okres do 2 lat. Informacje o zawartości tych związków znajdują się na opakowaniu preparatu z tym ziołem, przy czym picie herbatek również zapewnia bezpieczne ilości.

Nadmierne spożycie koniczyny może spowodować objawy uboczne, takie jak nudności, bóle mięśni i plamienie (krwawienie z macicy).

Czytaj też: Czym jest zespół napięcia przedmiesiączkowego i jakie wywołuje dolegliwości? Jak złagodzić objawy PMS?

Z powodu działania estrogennego z kuracji powinno się zrezygnować w przypadku ciąży, jak również chorób hormonozależnych, takich jak rak piersi, macicy i jajnika, a także mięśniaków macicy i endometriozy. Z powodu braku badań koniczyna nie jest zalecana także przy karmieniu piersią. Zioło nie nadaje się także dla dzieci.

Przeciwwskazania do przyjmowania koniczyny to także przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych, hormonalnych oraz immunosupresyjnych. W przypadku chorób przewlekłych kurację należy skonsultować z lekarzem.

Koniczynę łąkową zbiera się zwykle od 5 czerwca do 15 września, choć w ciepłe lata sezon może wypadać wcześniej. Surowcem zielarskim są kwiaty, które zbiera się, ścinając same główki kwiatowe albo główki z szypułkami i liśćmi.

Zbiór kwiatów koniczyny najlepiej zaplanować podczas słonecznej pogody i zakończyć przed południem. Najlepiej suszyć je w przewiewnym, zacienionym miejscu po rozłożeniu na papierze, a następnie przechowywać w papierowej torebce lub płóciennym woreczku.

Aby skorzystać z właściwości koniczyny, warto przygotować z niej herbatkę. Wystarczy zalać 3 łyżeczki suszu szklanką wrzątku i pozostawić pod przykryciem na 15 minut. Polecana dawka to 1/2 szklanki naparu dwa razy dzienne. to 1/2 szklanki naparu dwa razy dzienne.