Spis treści
Kwiaty czarnego bzu – właściwości zdrowotne
Czarny bez to roślina o niewielkich wymaganiach, łatwa w uprawie. Występuje dziko na terenie całej Polski. Kwitnie w maju i czerwcu drobnymi, białokremowymi kwiatami osadzonymi na długich szypułkach, tworzących płaskie baldachimy. Mają one silny, specyficzny, słodki zapach i gorzkawy, korzenny smak.
W ziołolecznictwie wykorzystywane są niemal wszystkie części krzewu – od korzenia, przez korę i liście po kwiaty i owoce. Najczęściej wykorzystywane są owoce i kwiaty. Kwiaty czarnego bzu są bogate w liczne substancje czynne, które odpowiadają za ich właściwości lecznicze:
- flawonoidy,
- kwasy fenolowe,
- kwasy organiczne,
- garbniki,
- śluzy,
- olejki,
- sterole,
- sole mineralne.
Na co pomogą kwiaty czarnego bzu? Przy tych schorzeniach warto je stosować
Kwiaty czarnego bzu stosowane są w medycynie ludowej od wieków, były i są doceniane za działanie:
- napotne,
- przeciwgorączkowe,
- moczopędne,
- uszczelniające naczynia krwionośne.
Przetwory na ich bazie stosowane są przede wszystkim podczas infekcji sezonowych przebiegających z gorączką oraz np. przy anginie. Zewnętrznie wykorzystywane są do płukania jamy ustnej i gardła oraz do okładów na zmiany skórne np. egzemę, czyraki lub wrzody, a także przy zapalaniu spojówek.
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Stronę Zdrowia codziennie. Obserwuj StronaZdrowia.pl!
Jadwiga Górnicka, autorka bestsellerowej „Apteki Natury” wśród schorzeń, na które można stosować kwiaty czarnego bzu wymienia m.in.:
- astmę,
- katar,
- gorączkę z wysypką,
- różyczkę,
- reumatyzm,
- szkarlatynę,
- zapalenie pęcherza,
- zapalenie oskrzeli,
- gruźlicę.
Jak i kiedy zbierać kwiaty czarnego bzu?
Kwiaty czarnego bzu zbiera się w maju i czerwcu, kiedy środkowa część kwiatostanu nie jest jeszcze do końca rozwinięta. Zbiory należy zaplanować na suchy dzień, kiedy rośliny nie pokrywa już poranna rosa. Kwiaty ścina się całymi baldachimami i układa luźno w koszach, tak aby nie dopuścić do pogniecenia
Jeśli jest ciepło i sucho, można suszyć je w naturalnych warunkach, w zacienionym, przewiewnym pomieszczeniu. Mateusz Emanuel Sanderski, w swojej książce „Prawie wszystko ziołach i ziołolecznictwie”, o suszeniu kwiatów czarnego bzu pisze tak:
Rozkłada się kwiatostany pojedynczą warstwą na sitach, na drewnianych podestach, na skrzynkach, na deskach wyłożonych czystym białym papierem, można również rozwieszać na drutach lub sznurkach.
Przestrzega przed suszeniem kwiatów czarnego bzu na słońcu, ponieważ mogą wtedy ściemnieć i stracić właściwości lecznicze. Po wysuszeniu kwiatów szypułki nadal pozostają elastyczne. Należy wówczas przetrzeć kwiatostany przez sito lub ręcznie pozbawić je szypułek. Uzyskane ziele należy przechowywać w zacienionym miejscu w szczelnie zamkniętych pojemnikach.
Co przygotować z kwiatów czarnego bzu? Są idealne na nalewkę, syrop i herbatkę
Kwiaty czarnego bzu można wykorzystać na wiele sposobów. Jeśli nie mamy dostępu do świeżych kwiatów, do przygotowania wyciągów wodnych możemy użyć suszonych kwiatów, które są dostępne w sklepach zielarskich.
Warto pamiętać o tym, że suszone kwiaty czarnego bzu mogą mieć mocniejszy smak i aromat w porównaniu do świeżego kwiecia, więc warto używać ich nieco mniejszej ilości w stosunku do świeżych kwiatów.
- Odwar z kwiatów czarnego bzu przygotujemy zalewając 1 łyżkę kwiatów szklanką zimnej wody, a następnie doprowadzając miksturę do wrzenia i gotując na małym ogniu pod przykryciem przez 5 minut. Po 15 minutach należy ją przecedzić. Odwar można pić 2-3 razy dziennie podczas infekcji po 1/3-1/2 szklanki, jako środek napotny i przeciwgorączkowy lub stosować zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła.
- Napar z kwiatów czarnego bzu przygotujemy podobnie jak większość ziołowych herbatek – zalewając 1 łyżkę kwiatów szklanką wrzątku i pozostawiając do zaparzenia na ok. 15 minut. Napar można pić kilka razy dziennie po ½ szklanki w trakcie trwania przeziębienia, kataru czy kaszlu.
- Sok z kwiatów czarnego bzu to kolejny babciny przepis, który chętnie wykorzystujemy wczesnym latem. Wystarczy oczyszczone, ale nie umyte kwiaty (20-30 kwiatostanów) zanurzyć w litrze wody w garnku, dodać sok z 1-2 cytryn i pół łyżeczki otartej skórki oraz szklankę cukru. Całość należy zamieszać i podgrzać przez ok. 40 minut nie doprowadzając do wrzenia. Następnie sok należy odstawić na kilka godzin, a następnie przecedzić do butelek.
- Nalewka z kwiatów czarnego bzu to jeden z najczęściej powstających przetworów na bazie świeżego kwiecia. Przepis na ten leczniczy trunek znajdziesz w naszym materiale: Nalewka z kwiatów czarnego bzu na niestrawność i wysoki cholesterol
- Syrop z kwiatów czarnego bzu można podawać zamiast nalewki. Idealnie sprawdza się okresie obniżonej odporności. Przepis na niego znajdziesz w artykule: Syrop z kwiatów czarnego bzu – domowy sposób na przeziębienie z apteczki Pana Boga
Kwiaty czarnego bzu są wykorzystywane także w nietypowy sposób, np. suszone i starte mogą zastąpić bułkę tartą w panierce kotletów, a świeże trafić na patelnię i być bazą aromatycznych placków.
Kwiaty czarnego bzu – środki ostrożności
Wykorzystując świeże kwiaty i owoce czarnego bzu, należy pamiętać o tym, że zawierają one toksyczne substancje, w tym sambunigrynę, dlatego przed spożyciem należy bezwzględnie poddać je obróbce termicznej.
Źródła:
- Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie, Mateusz Emanuel Senderski, Podkowa Leśna 2015
- Apteka Natury – Poradnik zdrowia, Jadwiga Górnicka, Agencja Wydawnicza Morex, Kielce